Λακόπουλος, Νίκος 

Ο κ. Π. Σφηκάκης, γενικός γραμματέας Νέας Γενιάς, εξηγεί τους στόχους των δύο νέων θεσμών συμμετοχής των μαθητών στα κοινά

Πώς το Internet θα φέρει τη δημοκρατία στα σχολεία

Τι είναι η Εθνική Μαθητική Συνδιάσκεψη

Η ΠΡΟΤΑΣΗ του «Βήματος» για την εκπροσώπηση των μαθητών βρήκε τουλάχιστον έναν αποδέκτη! Ο γενικός γραμματέας Νέας Γενιάς κ. Πέτρος Σφηκάκης με επιστολή του στην εφημερίδα μας αναγνωρίζει την ανάγκη για ύπαρξη ενός «θεσμικού συνομιλητή» της κυβέρνησης από την πλευρά του μαθητικού κόσμου. Ωστόσο ο μεγάλος αριθμός σχολείων, η διασπορά της και το εφήμερο της μαθητικής ιδιότητας, μαζί με το... κακό παράδειγμα της ΕΦΕΕ, προβληματίζουν τη Γραμματεία Νέας Γενιάς και το υπουργείο για το αν θα υπάρξει ένα πανελλήνιο αντιπροσωπευτικό όργανο μαθητών.

Ήδη πάντως, όπως ήδη έχει γράψει «Το Βήμα», η Γραμματεία Νέας Γενιάς και το υπουργείο Παιδείας προσανατολίζονται στη δημιουργία δύο νέων θεσμών μαθητικής συμμετοχής: της Εθνικής Μαθητικής Διάσκεψης, με τη συμμετοχή των προέδρων των μαθητικών συμβουλίων, και του «ηλεκτρονικού διαλόγου», ο οποίος θα δώσει τη δυνατότητα σε περισσότερους από 25.000 μαθητές να ψηφίζουν για τα προβλήματα που τους αφορούν.

Σύμφωνα με νεότερες πληροφορίες μας το υπουργείο Παιδείας και η Γραμματεία μέσα στον Μάιο βολιδοσκοπούν μαθητές από σχολεία της Αθήνας και της Θεσσαλονίκης για την εφαρμογή των νέων θεσμών που θα πάρουν σάρκα και οστά ως το φθινόπωρο. Τότε θα γίνει και η πρώτη Εθνική Μαθητική Διάσκεψη στο Ολυμπιακό Στάδιο στην Αθήνα.

ΣΤΗΝ Εθνική Μαθητική Διάσκεψη θα συμμετέχει ο πρόεδρος του δεκαπενταμελούς κάθε λυκείου. Το συμβούλιο ωστόσο μπορεί να στείλει αντί του προέδρου άλλον εκπρόσωπό του. Τα θέματα που θα συζητηθούν και η διαδικασία αποφασίζονται από τους ίδιους τους μαθητές. Την επικουρική ευθύνη για την οργάνωση και την υποστήριξη της διάσκεψης θα έχει η Γραμματεία Νέας Γενιάς. Αυτή θα διοργανώσει τουλάχιστον δύο ανοιχτές συναντήσεις δεκαπενταμελών συμβουλίων στην Αθήνα για την καλύτερη προετοιμασία της. Σε αυτές οι μαθητές θα ανταλλάξουν απόψεις και ιδέες.

Κάθε αντιπρόσωπος θα έχει μια προσωπική μαγνητική κάρτα, τη λεγόμενη «έξυπνη κάρτα». Με αυτή θα ψηφίζει ηλεκτρονικά τα θέματα που θα τίθενται στη διάσκεψη μέσα από «οθόνες αφής» που θα είναι διάσπαρτες στον χώρο της διάσκεψης και στα ξενοδοχεία όπου θα μένουν οι μαθητές.

Μερικά από τα θέματα που φαίνεται να προτείνουν Γραμματεία και υπουργείο στους μαθητές για τη συζήτηση το φθινόπωρο είναι η πρόσβαση στην τριτοβάθμια εκπαίδευση, το τι θα γίνει μετά το σχολείο, η επαγγελματική εκπαίδευση, η συμμετοχή των μαθητών στην αξιολόγηση των καθηγητών και των βιβλίων τους, ο κανονισμός λειτουργίας των μαθητικών κοινοτήτων, η ψήφος στα δεκάξι στις τοπικές εκλογές κ.ά.

Η συζήτηση θα γίνει κατά ομάδες 150-200 ατόμων. Η κυβέρνηση θα απαντήσει εγκαίρως στις προτάσεις, όπως και όσοι γίνουν αποδέκτες προτάσεων από τους μαθητές. Η συνδιάσκεψη δεν θα περιοριστεί σε συζητήσεις. Εκδηλώσεις όπως συναυλίες, ακόμη και αγώνες ποδοσφαίρου, θα φέρουν τους νέους πιο κοντά.

«Αναγνωρίζουμε ότι πρόκειται για μια εξαιρετικά σύνθετη διοργάνωση που πρέπει να συνδυάσει την ελευθερία έκφρασης με την πειθαρχία στη δημοκρατική διαδικασία» μας είπε ο κ. Σφηκάκης σε τηλεφωνική επικοινωνία που είχαμε μετά την επιστολή του. «Οι ίδιοι οι μαθητές θα κληθούν πρώτοι από όλους να βοηθήσουν. Όσο δύσκολο κι αν είναι όμως, αξίζει τον κόπο!».

Πώς θα ψηφίζουν τα σχολεία

ΚΑΘΕ χρόνο μετά τις μαθητικές εκλογές εγγράφεται στο ηλεκτρονικό σύστημα ο πρόεδρος και ο αναπληρωτής του: ονοματεπώνυμο, σχολείο, στοιχεία για το αν είναι κορίτσι ή αγόρι, περιοχή κ.ά. Με την εγγραφή παίρνει οδηγίες για τον τρόπο ψηφοφορίας. Ένα web site στη Γραμματεία θα «διαχειρίζεται» τις πληροφορίες και θα δίνει διευκρινίσεις ηλεκτρονικά ή τηλεφωνικά.

Η ψηφοφορία θα γίνεται μέσω ενός κομπιούτερ: του σχολείου, του μαθητή, του δήμου, της νομαρχίας ή ενός ιδιώτη. Κλειδί: ο κωδικός του κάθε σχολείου, που θα παραλαμβάνεται ταχυδρομικά και θα αλλάζει κάθε χρόνο. Τα αποτελέσματα θα είναι διαθέσιμα από το Δίκτυο στον καθένα. Έτσι κάθε σχολείο θα μπορεί να «τσεκάρει» την ψήφο του και να αποφεύγεται η διαδικτυακή «νοθεία».

Μια επιτροπή από «ανεξάρτητες προσωπικότητες» θα εποπτεύει ­ πλην της Γραμματείας ­ τη λειτουργία του συστήματος, την τήρηση της δεοντολογίας και το «απόρρητο» δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα. Οι μαθητές στη Διάσκεψή τους θα εκφράσουν τη γνώμη τους για την ψηφοφορία.

Ο κάθε ψηφοφόρος θα ψηφίζει σε μια φόρμα όπου θα περιέχεται το «user ID» και το «password», οι κωδικοί διασφάλισης αυθεντικότητας της ψηφοφορίας. Τα ερωτήματα - θέματα μπορεί να είναι περισσότερα από ένα ή να αποδέχονται περισσότερες από μία επιλογές: π.χ. ναι/ όχι/λευκό/ πολύ θετικό/ θετικό/ αδιάφορο/ αρνητικό, με βαθμολόγηση σε κλίμακα από 1 ως 10. Χώρος για γνώμη με τη μορφή κειμένου.

Το φθινόπωρο στο Ολυμπιακό Στάδιο

ΜΕ ΜΙΑ μαγνητική, «έξυπνη» κάρτα οι πρόεδροι των μαθητικών κοινοτήτων θα ψηφίζουν από το φθινόπωρο για ό,τι τους αφορά: μαθήματα, καθηγητές, ελεύθερο χρόνο, πανεπιστήμιο. Το φθινόπωρο θα γίνει στο Ολυμπιακό Στάδιο στην Αθήνα η Πρώτη Εθνική Μαθητική Διάσκεψη 1.700 εκπροσώπων μαθητικών κοινοτήτων ­ που μπορεί να μην είναι απαραίτητα οι πρόεδροι των δεκαπενταμελών. Οι μαθητές θα συζητήσουν, θα αποφασίσουν, θα συμμετάσχουν σε συναυλίες και θα παίξουν... μπάλα μεταξύ τους!

Ίσως νωρίτερα να είναι έτοιμο το «γουέμπ σάιτ» της Γραμματείας Νέας Γενιάς που θα οργανώνει όλο τον χρόνο ηλεκτρονικό διάλογο με είκοσι πέντε χιλιάδες μαθητές, με όλα τα μέλη δηλαδή των μαθητικών συμβουλίων σε όλη τη χώρα. Το ενδιαφέρον: θα μπορούν και οι ίδιοι να προτείνουν τα θέματα των «ηλεκτρονικών δημοψηφισμάτων» αν συμφωνήσουν μεταξύ τους ένας ­ άγνωστο ακόμη ποιος ­ αριθμός σχολείων.

Οι κάτοχοι του μαγικού κωδικού θα μπορούν να ψηφίσουν και από το σπίτι τους, από τον προσωπικό υπολογιστή τους! Η Γραμματεία θα οργανώνει μια επιτροπή «ανεξάρτητων προσωπικοτήτων», θα διασφαλίζει τη δέουσα λειτουργία του συστήματος και η κυβέρνηση θα γνωρίζει τι πιστεύουν για θέματα όπως οι εξετάσεις, οι καθηγητές, το σχολείο οι εκπρόσωποι των μαθητών.

Η διαδικασία ηλεκτρονικού διαλόγου

ΠΛΗΝ της διάσκεψης, μιας συνάντησης 1.700 εκπροσώπων των μαθητών που θα συμμετέχουν πρώτη φορά σε τέτοια συνάντηση, το υπουργείο Παιδείας και η Γραμματεία Νέας Γενιάς σχεδιάζουν από φέτος, όπως ήδη έγραψε «Το Βήμα», ηλεκτρονικό διάλογο με 25.000 μαθητές. Ο διάλογος αυτός θα γίνει μέσω Internet. Οι μαθητές θα ψηφίζουν και θα επιλέγουν μία από τις λύσεις που τους προτείνονται για τα προβλήματά τους. Η τριτοβάθμια οργάνωση των μαθητών ­ την οποία προτείναμε από τις στήλες του καθημερινού «Βήματος» ­ θα γίνεται... ηλεκτρονικά. Η συγκρότηση της Μαθητικής (Ηλεκτρονικής) Ένωσης «είναι ένα ποιοτικό δημοκρατικό άλμα που θα διασφαλίσει την πιο άμεση και αντιπροσωπευτική συμμετοχή της μαθητικής κοινότητας σε διαδικασίες διαβούλευσης» μας είπε ο κ. Σφηκάκης. «Έτσι εκδηλώνονται αυθεντικά οι προτιμήσεις του μαθητικού σώματος σε πανελλήνια κλίμακα».

«Η ιδέα ενός πανελλήνιου αντιπροσωπευτικού οργάνου των μαθητών» ­ αντιτείνει ο γενικός γραμματέας Νέας Γενιάς στην πρότασή μας ­ «δεν μπόρεσε ποτέ να υλοποιηθεί στην πράξη λόγω του μεγάλου αριθμού των σχολικών μονάδων, της τεράστιας διασποράς του και της ταχύτατης εναλλαγής των προσώπων. Άλλωστε τα προβλήματα γραφειοκρατίας, εκφυλισμού και κομματισμού άλλων συλλογικών οργάνων, με αποκορύφωμα τον εκφυλισμό της ΕΦΕΕ, πείθουν ότι το πρόβλημα δεν είναι η συγκρότηση ενός οργάνου αλλά η αντιπροσωπευτική λειτουργία του».

Ο διάλογος αυτός δεν θα είναι μια διαδικασία «σφυγμομέτρησης» ούτε παραδοσιακού δημοψηφίσματος, σύμφωνα με την πρόταση της Γραμματείας. Τα δεκαπενταμελή θα καλούνται να ψηφίσουν σε ερωτήματα που θα θέσει το υπουργείο Παιδείας αλλά και οι ίδιοι οι μαθητές αν συμφωνήσει ένας ελάχιστος (πόσος;) αριθμός σχολείων.

Στα ερωτήματα θα απαντά το δεκαπενταμελές κάθε σχολείου έπειτα από συζήτηση. Θα καταγράφεται όμως και ο συσχετισμός των απόψεων, ώστε να εξάγεται απόφαση είτε επί των 1.700 σχολείων είτε επί των 25.000 μελών των μαθητικών συμβουλίων. «Βασική επιδίωξη είναι να προηγηθεί στα σχολεία μια κριτική συζήτηση. Δεν σκεφτόμαστε ένα παιχνίδι ερώτησης-απάντησης αλλά μια γνήσια δημοκρατική διαδικασία» κατέληξε ο κ. Σφηκάκης.

[πηγή: Το Βήμα, 25/4/1999 <http://www.tovima.gr>]