ΚΑΤΑΛΟΓΟΣ ΤΩΝ ΒΑΣΙΛΕΩΝ ΤΗΣ ΣΠΑΡΤΗΣ
ΘΕΣΜΟΣ ΔΙΠΛΗΣ ΒΑΣΙΛΕΙΑΣ

Ἡρακλῆς
Ὗλλος
Κλεοδαῖος
Ἀριστόμαχος
Ἀριστόδημος

Α Γ I Α Δ Α I

ΕΥΡΥΠΩΝΤΙΔΑΙ

Α Γ I Α Δ Α I

ΕΥΡΥΠΩΝΤΙΔΑΙ

Εὐρυσθένης

Προκλῆς

Πλειστοάναξ 459-409
ἐξάδελφος τοῦ Πλειστάρχου
γιὸς τοῦ Κλεομένους Α'

(Ἀρχίδαμος Β')

Ἆγις Α'

Εὐρυπῶν

Λαβώτας

Πρύτανις

Ἀγησίλαος Β' 399 - 360
ἀδελφὸς τοῦ Ἄγιδος Β΄

Δόρυσσος

Πολυδέκτης

Ἀγησίπολις Α' 395-380
γιὸς τοῦ Παυσανία

'Αγησίλαος Α'

Εὔνομος

Κλεόμβροτος Α' 380-371
ἀδελφὸς τοῦ Ἀγησιπόλιδος

Άγησίπολις Β' 371-370
γιὸς τοῦ Κλεομβρότου Α'

Ἀρχέλαος

Χάριλλος

Τήλεκλος

Νίκανδρος

Ἀλκαμένης

Θεόπομπος

Ἀρχίδαμος Γ' 360 - 338
γιὸς τοῦ Ἀγησιλάου Β'

Εὐρυκράτης

Ἀναξανδρίδας Α'

Ἀρεὺς Α' 309-265
ἐγγονὸς τοῦ Κλεομένους Β'

Εὐδαμίδας A' περ.331- 305 ἀδελφὸς τοῦ Ἄγιδος Γ'

Ἀνάξανδρος

Λεωτυχίδας Α'

Εὐρυκρατίδας

Ἱπκοκρατίδας

Ἀκρότατος 265 -περ.262
γιὸς τοῦ Ἀρέως Α'

Ἀρεὺς Β' περ.262 - 254
γιὸς τοῦ Ἀκροτάτου

Λέων

Ἀγασικλής

Ἀναξανδρίδας Β'

Ἀρίστων

Κλεομένης Α' περ. 520-490

Δημάρατος περ.515-491

Λεωνίδας Α' 490-480
ἀδελφὸς τοῦ Κλεομένους Α΄

Λεωτυχίδας Β' 491 - 469
ἐξάδελφος τοῦ Δημαράτου, δισέγγονος τοῦ Ἱπποκρατίδα

Πλείσταρχος 480 - 459
γιὸς τοῦ Λεωνίδα Α'
(Κλεόμβροτος 480 - 479 π.Χ.) (Παυσανίας 479 - 476 π.Χ.)

Ἀρχίδαμος Β' 469-427
ἐγγονός τοῦ Λεωτυχίδα Β'

Εὐκλείδας 227 - 222
Ἀγιάδης
ἀδελφὸς τοῦ Κλεομένους Γ'

Το ιστορικό πλαίσιο του εγκωμίου

Στο έργο του αυτό ο Ξενοφών εγκωμιάζει ένα άτομο ξεχωριστό. Ως φιλολογικό είδος το εγκώμιο είναι «σημείο της εποχής» του 4ου αι. π.Χ. Κατά τον 5ο αι. προείχε η κοινότητα, η πατρίδα, «ἡ πόλις» και το άτομο ήταν ή τουλάχιστον θεωρούσαν πως έπρεπε να ήταν ενεργό, ζωντανό μέλος της Κοινότητας. Μετά το τέλος του Πελοποννησιακού πολέμου και τις πολιτικές ανακατατάξεις φαίνεται ότι η «πόλις» όλο και λιγότερο στήριζε και εξασφάλιζε το άτομο αλλά και το άτομο όλο και λιγότερη εμπιστοσύνη έδειχνε στην πόλη.
Στην πολιτική ζωή εμφανίστηκε η τάση της αναζήτησης ενός ξεχωριστού ατόμου με ηγετικές ικανότητες που θα κατευθύνει την «πόλιν» και θα επιδιώξει τη συνένωση ή τη στενή συνεργασία των πόλεων-κρατών. Η επιβολή του Φιλίππου και του Αλεξάνδρου της Μακεδονίας είναι χαρακτηριστική. Χαρακτηριστικά στοιχεία της εποχής είναι οι νέες τάσεις του θεάτρου και της γλυπτικής. Οι συγγραφείς της Νέας Κωμωδίας εγκαταλείπουν την πολιτική σάτιρα και συνθέτουν κωμωδίες «χαρακτήρων». Οι γλύπτες απομακρύνονται από την εξιδανίκευση των μορφών του 5ου αι. και προσπαθούν να αποδώσουν ατομικά χαρακτηριστικά.

Ο Ισοκράτης και το εγκώμιο του Ευαγόρα

Ο Ισοκράτης (436-338 π.Χ.) στο λόγο του (ιστορικό εγκώμιο) «Εὐαγόρας» δηλώνει ότι είναι ο πρώτος που ανέλαβε να εγκωμιάσει τις αρετές κάποιου σε πεζό λόγο¹. Ο Βασιλιάς της Κύπρου Ευαγόρας δολοφονήθηκε το 374 π.Χ. Ο Ισοκράτης πιθανότατα εννοεί ότι η πρωτοτυπία του έργου του έγκειται στον συνδυασμό της καταγραφής των πεπραγμένων του Ευαγόρα και της προβολής των αρετών του.

Αγησίλαος.
Η δομή του εγκωμίου

Κεφ.Ι. 1-5. Προοίμιο. Ομολογία του συγγραφέα για τη δυσκολία της προσπάθειάς του να συνθέσει έπαινο για μια τόσο σπουδαία προσωπικότητα. Έπαινος της πατρίδας του Αγησιλάου, των θεσμών της και της εκτίμησης που συγκέντρωνε ο βασιλιάς σε όλη του τη ζωή.

1.6.-2.31  Έπαινος των πολεμικών του κατορθωμάτων και της πολιτικής δράσης του.
3-10. Έξαρση των αρετών του.
11. Επίλογος και Συμπέρασμα.

Η σειρά κατάταξης των αρετών

Η σειρά των βασικών αρετών που υιοθετεί ο Ξενοφών θυμίζουν έντονα τη Σωκρατική διδασκαλία:
«Τὰ θεῖα ἐσέβετο» (3.2-5) «ἡ εἰς τὰ χρήματα δικαιοσύνη» (4.1-6), «ἐγκράτεια» (5.1-7), «ἀνδρεία» (6.1-3), «σοφία» (6.4-8), «φιλοπατρία» (7.1-7), «τὸ εὔχαρι» (8.1-2), «μεγαλογνωμοσύνη» (8.3-4), «πρόνοια» (8.5), ολιγάρκεια (8.6-8), απλότητα συμπεριφοράς (9.1-2), «εὐπάθεια» = απόλαυση των αγαθών, με λιτότητα (9.3-7)².

Η μοναδικότητα του Αγησιλάου κατά τον Ξενοφώντα

Ο Ξενοφών θεωρεί τον Αγησίλαο μοναδική προσωπικότητα ηγέτη για τα σπάνια στρατιωτικά και πολιτικά του χαρίσματα, την ευγένεια του ήθους και της συμπεριφοράς του, την υποδειγματικά ενάρετη ζωή του αλλά και γιατί «φρόντισε όσο κανένας άλλος» να εξουδετερώνει τις επεμβάσεις του βασιλιά της Περσίας στις ελληνικές πόλεις και να ενισχύει τις τάσεις συνεργασίας μεταξύ των Ελλήνων κατά των Περσών: Φεῦ, ὦ, Ἑλλάς, ὁπότε οἱ νῦν τεθνηκότες ἱκανοὶ ἦσαν ζῶντες (7.5).