Κοινωνική και Πολιτική Αγωγή Στ' Δημοτικού - Βιβλίο Μαθητή

Κεφάλαιο 2ο: Πνευματικά δικαιώματα

Πνευματικά δικαιώματα

Εικόνα

Εικόνα Ευχαρίστως. Η πνευματική ιδιοκτησία σχετίζεται με έργα και δημιουργίες, που προκύπτουν από το πνεύμα του ανθρώπου, γι’ αυτό άλλωστε αναφερόμαστε στα πνευματικά δικαιώματα. Όταν ένας άνθρωπος δίνει μορφή σε μια ιδέα του, για παράδειγμα δημιουργεί βιβλίο, ζωγραφιά, μουσική, φωτογραφία, κάνει δηλαδή ένα έργο πρωτότυπο, έχει δικαίωμα πνευματικής ιδιοκτησίας.
Εικόνα Και τι ακριβώς είναι το δικαίωμα αυτό;
Εικόνα Είναι δικαίωμα ιδιοκτησίας, ακριβώς όπως είναι το δικαίωμα που έχεις εσύ στα δικά σου πράγματα. Αυτό σημαίνει ότι κανείς δεν μπορεί να χρησιμοποιήσει το έργο σου, εάν πρώτα δεν ζητήσει την άδειά σου. Επιπλέον, είναι δικαίωμα πάνω στο έργο σου να αναφέρεις το όνομά σου και υποχρέωση των άλλων να ζητήσουν την άδειά σου.
Εικόνα Και τι εξυπηρετεί το δικαίωμα αυτό;
Εικόνα Όπως σεβόμαστε την ιδιοκτησία των άλλων και δεν παίρνουμε κάτι που τους ανήκει, έτσι πρέπει να σεβόμαστε και την πνευματική ιδιοκτησία. Με αυτόν τον τρόπο αναγνωρίζουμε και εκτιμούμε την πνευματική εργασία εκείνων που την κατέβαλαν, προκειμένου να δημιουργήσουν ένα έργο που μπορούν να το χαίρονται όλοι.
Εικόνα Σε μια δημοκρατική κοινωνία, ένα σημαντικό δικαίωμα είναι η προστασία της πνευματικής ιδιοκτησίας. Η πνευματική ιδιοκτησία θέτει κανόνες για την απόλαυση των έργων των άλλων. Οι κανόνες αυτοί προστατεύουν τον μόχθο του δημιουργού και διασφαλίζουν τη δίκαιη συνεργασία.

Συγγενικά δικαιώματα
Εκτός από τα δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας, υπάρχουν και τα συγγενικά δικαιώματα, τα οποία αναγνωρίζονται σε εκείνους, που ερμηνεύουν ή εκτελούν έργα του πνεύματος χωρίς να είναι οι ίδιοι δημιουργοί τους όπως τραγουδιστές, ηθοποιοί, παραγωγοί ταινιών. Μπορείς να αναφέρεις παραδείγματα;