Κοινωνική και Πολιτική Αγωγή Στ' Δημοτικού - Βιβλίο Μαθητή

ΕΝΟΤΗΤΑ Α': Κράτος και πολίτευμα

Οι λειτουργίες
της κρατικής εξουσίας

. Βουλή των Ελλήνων

Εικόνα Εικόνα

Συζητάμε όλοι μαζί:
- Ποια θέματα απασχολούν τους βουλευτές στη Βουλή;
- Τι συζητά ο Πρωθυπουργός με τους Yπουργούς;
- Σε τι χρησιμεύουν τα δικαστήρια;


Εικόνα

Σύμφωνα με το δημοκρατικό πολίτευμα της χώρας μας στο κράτος υπάρχουν τρεις μορφές εξουσίας:

α. Η Νομοθετική εξουσία, έργο της οποίας είναι η διατύπωση και ψήφιση των νόμων. Την εξουσία αυτή ασκεί η Βουλή που ψηφίζει τους νόμους και ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας που υπογράφει τους νόμους.


Κεφάλαιο 4ο: Οι λειτουργίες της κρατικής εξουσίας

  β. Η Εκτελεστική εξουσία, κύριο έργο της οποίας είναι η διακυβέρνηση του κράτους. Αυτό επιτυγχάνεται με την εφαρμογή των νόμων που ψηφίζει η Βουλή. Την Εκτελεστική εξουσία ασκούν:
ΕικόναΟ Πρόεδρος της Δημοκρατίας.
Εικόνα Η Κυβέρνηση που αποτελείται από τον Πρωθυπουργό και τους Yπουργούς. γ. Η Δικαστική εξουσία, έργο της οποίας είναι η επίλυση των προβλημάτων των πολιτών στα δικαστήρια, σύμφωνα με τους νόμους που έχει θεσπίσει η πολιτεία. Τη Δικαστική εξουσία ασκούν τα δικαστήρια.

Εικόνα

α) Νομοθετική εξουσία
Τη νομοθετική εξουσία ασκεί η Βουλή.
Η Βουλή αποτελείται από τριακόσιους εκπροσώπους του λαού που είναι οι βουλευτές. Στη Βουλή οι βουλευτές:
ΕικόναΣυζητούν και αποφασίζουν για μεγάλα ζητήματα που αφορούν τη χώρα, όπως είναι η εκπαίδευση, η υγεία, η οικονομία, η εξωτερική πολιτική.
Εικόνα Μελετούν και ψηφίζουν τους νόμους.
Εικόνα Ελέγχουν το έργο της Κυβέρνησης (του Πρωθυπουργού και των Yπουργών).
Η Βουλή συνεδριάζει

β) Εκτελεστική εξουσία
Η εκτελεστική εξουσία ασκείται από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας και την Κυβέρνηση.
Η Κυβέρνηση κυβερνά με τον Πρωθυπουργό και τους Yπουργούς.
Κάθε Yπουργός ασχολείται με τα θέματα του Yπουργείου του και ο Πρωθυπουργός, που είναι ο Πρόεδρος της Κυβέρνησης, συντονίζει το έργο των Yπουργών του.
Εικόνα Yπάρχουν πολλά Yπουργεία που επιτελούν διαφορετικό έργο. Αντιστοιχίζουμε τα Yπουργεία με τις αρμοδιότητές τους.
Υπουργείο Εθνικής Άμυνας ................... ....Εικόνα Εικόνα Ένοπλες Δυνάμεις
Yπουργείο Εμπορικής Ναυτιλίας
Αιγαίου και Νησιωτικής Πολιτικής
....Εικόνα Εικόνα Συγκοινωνίες
Yπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων ....Εικόνα Εικόνα Πολιτιστική κληρονομιά – Ανάπτυξη τεχνών
Yπουργείο Μεταφορών και Επικοινωνιών ....Εικόνα Εικόνα Γεωργία – Κτηνοτροφία – Αλιεία
Yπουργείο Πολιτισμού ....Εικόνα Εικόνα Οικονομική ανάπτυξη – Βελτίωση
της ποιότητας ζωής
Yπουργείο Εξωτερικών ....Εικόνα Εικόνα Σχέσεις της Ελλάδας με άλλα κράτη
Yπουργείο Οικονομίας και Οικονομικών ....Εικόνα Εικόνα Λιμάνια - Ακτοπλοϊκές συγκοινωνίες

2η ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ
Το άτομο και η πολιτεία

ΕΝΟΤΗΤΑ Α': Κράτος και πολίτευμα

γ) Δικαστική εξουσία

Εικόνα

Οι άνθρωποι καταφεύγουν στα δικαστήρια, για να λύσουν διαφορές τους με την Πολιτεία ή με τους συμπολίτες τους. Σε ένα δημοκρατικό κράτος, όταν οι πολίτες παραβιάζουν τους νόμους προβαίνοντας σε παράνομες πράξεις, όπως κλοπή, φόνο, οικονομική απάτη, φθορά ξένης περιουσίας κ.ά., οι δικαστές οφείλουν να αποδώσουν δικαιοσύνη.
Εικόνα Σε ένα τροχαίο ατύχημα για ποιους λόγους νομίζετε ότι οι εμπλεκόμενοι καταφεύγουν στα δικαστήρια; Αυτό συμβαίνει πάντοτε;
Εικόνα Μπορείτε να δώσετε άλλα παραδείγματα από περιπτώσεις, στις οποίες ένας πολίτης θα καταφύγει στο δικαστήριο;

  ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ  
1. Το σχολείο είναι μια μικρή κοινωνία, στην οποία ισχύουν συγκεκριμένοι κανόνες. Φανταζόμαστε πως ένας μαθητής, καθώς παίζει ποδόσφαιρο με τα παιδιά της ΣΤ΄ τάξης, πετάει με δύναμη την μπάλα και σπάει το τζάμι μιας αίθουσας.
Εικόνα Συζητάμε τι γίνεται στη συνέχεια.
Εικόνα Καταγράφουμε ποιους κανόνες του σχολείου μπορεί να παραβίασε ο μαθητής.
2. Σκεφτόμαστε προβλήματα που αφορούν το σχολείο μας (π.χ. η καθαριότητα στο προαύλιο, η φύλαξη του σχολείου).
Εικόνα Χωριζόμαστε σε ομάδες, κάθε ομάδα επιλέγει ένα πρόβλημα και συντάσσει προτάσεις για την επίλυσή του.
Εικόνα Συζητάμε τις προτάσεις κάθε ομάδας και καταγράφουμε αυτές που μπορούμε να υλοποιήσουμε.

  ΜΕ ΛΙΓΑ ΛΟΓΙΑ  

Σε κάθε δημοκρατικό πολίτευμα η Κυβέρνηση πρέπει να φροντίζει για την ομαλή λειτουργία του κράτους και την πρόοδο των πολιτών του.

Στην Ελλάδα υπάρχουν τρεις μορφές εξουσίας: η νομοθετική, η εκτελεστική και η δικαστική.