Κοινωνική και Πολιτική Αγωγή Στ' Δημοτικού - Βιβλίο Μαθητή

Κεφάλαιο 3ο:Το Δημοκρατικό πολίτευμα

Το Δημοκρατικό Πολίτευμα

Εικόνα

Στην αρχαία Αθήνα όλοι οι πολίτες έπαιρναν μέρος στη διακυβέρνηση της πόλης - κράτους. Συμμετείχαν στην Εκκλησία του Δήμου, όπου διατύπωναν την άποψή τους και ψήφιζαν αυτή που θεωρούσαν πιο σωστή (άμεση ψηφοφορία). Σήμερα, η άμεση ψηφοφορία δεν είναι δυνατό να εφαρμοστεί, κυρίως λόγω του πλήθους των ψηφοφόρων. Γι’ αυτό οι πολίτες εκλέγουν αντιπροσώπους, τους βουλευτές, οι οποίοι αποφασίζουν για ζητήματα της πολιτείας και για την επίλυση των προβλημάτων τους (έμμεση ψηφοφορία).
Εικόνα Το πολίτευμα της Ελλάδας είναι Προεδρευόμενη Κοινοβουλευτική Δημοκρατία. Αυτό σημαίνει ότι ζούμε σε ένα δημοκρατικό κράτος με αρχηγό τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας. Ο λαός ψηφίζει τους αντιπροσώπους του βουλευτές με δημοκρατικές διαδικασίες, ασκώντας την εξουσία μέσα από τους αντιπροσώπους του.
Ας δούμε τώρα πώς λειτουργεί το δημοκρατικό πολίτευμα στη χώρα μας:
ΕικόναΑρχηγός του κράτους είναι ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας. Εκλέγεται από τη Βουλή και η εξουσία του είναι περιορισμένη. Διορίζει τον Πρωθυπουργό μετά από εκλογές και δίνει την εντολή σχηματισμού κυβέρνησης.Επίσης, εκπροσωπεί τη χώρα στο εξωτερικό με επίσημες επισκέψεις που πραγματοποιεί σε άλλες χώρες ως αρχηγός του κράτους.

2η ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ
Το άτομο και η πολιτεία

ΕΝΟΤΗΤΑ Α': Κράτος και πολίτευμα

 

Η Κυβέρνηση αποτελείται από το Yπουργικό Συμβούλιο που απαρτίζεται από τον Πρωθυπουργό και τους Yπουργούς. Η Κυβέρνηση καθορίζει και κατευθύνει τη γενική πολιτική της χώρας σύμφωνα με το Σύνταγμα. Ο Πρωθυπουργός συντονίζει το έργο των Yπουργών του, προκειμένου να εφαρμοστεί η κυβερνητική πολιτική.

Σε άλλα μέρη του κόσμου υπάρχουν τα εξής είδη δημοκρατίας:

α) η Βασιλευόμενη Κοινοβουλευτική Δημοκρατία, όπου αρχηγός του κράτους είναι ο βασιλιάς και η κυβέρνηση εκλέγεται από τον λαό (είναι η σύγχρονη κύρια μορφή της Συνταγματικής Μοναρχίας, στην οποία ο βασιλιάς έχει πολύ περιορισμένη δικαιοδοσία στις υποθέσεις του κράτους). Το πολίτευμα αυτό το συναντάμε, για παράδειγμα, στο Βέλγιο, τη Δανία και τη Μ. Βρετανία.

β) η Προεδρική Δημοκρατία, στην οποία αρχηγός του κράτους και πρόεδρος της κυβέρνησης είναι ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας. Η βασική διαφορά με την Προεδρευόμενη Δημοκρατία είναι ότι σε αυτό το πολίτευμα ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας εκλέγεται απευθείας από τον λαό και κυβερνά με υπουργούς, που επιλέγονται από τον ίδιο. Προεδρική Δημοκρατία υπάρχει σε κράτη όπως η Κύπρος και οι Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής.

Εικόνα Εικόνα Συζητάμε ποια είναι η διαφορά μεταξύ του Προέδρου της Δημοκρατίας και του Προέδρου της Κυβέρνησης (Πρωθυπουργού) στην Προεδρευόμενη Κοινοβουλευτική Δημοκρατία.

 

Εικόνα


Κεφάλαιο 3ο: Tο Δημοκρατικό Πολίτευμα

Εικόνα Το δημοκρατικό πολίτευμα κατοχυρώνει με νόμους αξίες όπως η ισότητα και η ελευθερία όλων των πολιτών. Οι άνθρωποι θεωρούνται ίσοι μεταξύ τους, έχουν ίδια δικαιώματα και υποχρεώσεις. Συνεργάζονται για την κοινή πρόοδο και συμβιώνουν αρμονικά. Η ελευθερία είναι το δικαίωμα κάθε ανθρώπου να ενεργεί όπως επιθυμεί, αρκεί να μην προκαλεί βλάβη σε άλλον και να σέβεται τους νόμους της πολιτείας. Παράλληλα, μπορεί να σκέπτεται και να πιστεύει ό,τι θέλει. Η ελευθερία του δεν θα πρέπει να απειλείται, αν αυτός έχει διαφορετικές πεποιθήσεις, ενώ θα πρέπει να μπορεί να μορφώνεται και να επιλέγει τον τρόπο ζωής και εργασίας του, πάντα μέσα στο πλαίσιο που ορίζουν οι νόμοι.
Εικόνα Εικόνα Συζητάμε και καταγράφουμε τους λόγους, για τους οποίους νομίζουμε ότι στο σύγχρονο κόσμο έχει επικρατήσει το πολίτευμα της δημοκρατίας.

 

  ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ  


1. Σημειώνουμε Σ δίπλα στις προτάσεις που θεωρούμε ότι είναι σωστές και Λ σε όσες θεωρούμε ότι είναι λανθασμένες:

ΕικόναΗ δημοκρατία στην αρχαία Αθήνα ήταν έμμεση. Εικόνα
ΕικόναΟι βουλευτές σήμερα εκλέγονται από τους πολίτες. Εικόνα
ΕικόναΤο πολίτευμα της Ελλάδας είναι Προεδρευόμενη Κοινοβουλευτική Δημοκρατία. Εικόνα
ΕικόναΑρχηγός του Ελληνικού Κράτους είναι ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας. Εικόνα
ΕικόναΟ Πρωθυπουργός ορίζει τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας. Εικόνα

2. Επισκεπτόμαστε την ιστοσελίδα της Βουλής των Ελλήνων για περισσότερες πληροφορίες για τη Βουλή και το πολίτευμά μας (www.parliament.gr).

3. Χωρισμένοι σε ομάδες συζητάμε τι θα θέλαμε να ρωτήσουμε τους βουλευτές σε περίπτωση που επισκεφθούμε τη Βουλή των Ελλήνων με την τάξη μας.

  ΜΕ ΛΙΓΑ ΛΟΓΙΑ  

Η Δημοκρατία ως πολίτευμα γεννήθηκε στην αρχαία Αθήνα. Πολλά κράτη σήμερα έχουν δημοκρατικό πολίτευμα. Αυτό σημαίνει ότι ο λαός επιλέγει με εκλογές τους αντιπροσώπους του (βουλευτές) για τη διακυβέρνηση της χώρας.

Σε κάθε δημοκρατικό κράτος οι πολίτες απολαμβάνουν τις αξίες της ελευθερίας και της ισότητας.