[Για τον Ευριπίδη]

Τα θέματα των έργων του ακολουθούν την παράδοση, αλλά αναφέρονται κυρίως στα πολιτικά και ηθικά προβλήματα του καιρού του. Μέσα από αυτά προβάλλει τα ανθρώπινα πάθη, τη θέση της γυναίκας στην κοινωνία, τη βία και το δικαίωμα του ανθρώπου να αγωνίζεται εναντίον της αδικίας. Η ποίησή του χαρακτηρίζεται από νεωτεριστικό πνεύμα. Αναλύει με βαθιά φιλοσοφική διάθεση τα ανθρώπινα πάθη, αντιμετωπίζει τις παραδόσεις με ορθολογιστικό τρόπο, κρίνει και αμφισβητεί τους θεσμούς. Επηρεασμένος από τους σοφιστές, αν και κατηγορήθηκε για ασέβεια και αθεΐα, δε στρέφεται εναντίον της θρησκείας, αλλά επικρίνει και σαρκάζει τις λαϊκές αντιλήψεις των συγχρόνων του για τους θεούς. Θεωρήθηκε ο τραγικότατος των ποιητών και ονομάστηκε από σκηνής φιλόσοφος.

Παρουσιάζει τους ήρωές του πιο ανθρώπινους, με τα πάθη και τις αδυναμίες τους, όπως ακριβώς είναι στην πραγματικότητα, και όχι, όπως οι άλλοι τραγικοί, εξιδανικευμένους ή υπερφυσικούς. Η φιλοσοφία του Ευριπίδη είναι ότι ο άνθρωπος, τελείως μόνος, αποφασίζει και ευθύνεται ο ίδιος για τις πράξεις του.

[πηγή: Σοφοκλέους Τραγωδίαι: Αντιγόνη και Φιλοκτήτης, Β΄ Γενικού Λυκείου Πρόγραμμα Γενικής Παιδείας, Αθήνα: ΟΕΔΒ 2009]

[Χαρακτηρισμός του Ευριπίδη]

Χαρακτηρίστηκε ως «ποιητής του ελληνικού διαφωτισμού», αλλά και ως «Ευριπίδης, ο παράλογος»· θρησκευτικός σκεπτικιστής, αν όχι άθεος, και, από την άλλη, άτομο που πιστεύει στη θεϊκή πρόνοια και στην τελική επικράτηση της δικαιοσύνης και της θεϊκής ανταπόδοσης. Θεωρήθηκε βαθύς ερευνητής της ανθρώπινης ψυχολογίας, και, επίσης, οπαδός της ρητορικής, που θυσίασε τη λογική συνοχή των χαρακτήρων του στο βωμό λεκτικών εντυπώσεων· μισογύνης και φεμινιστής· ρεαλιστής, που κατέβασε την τραγική δράση στο επίπεδο της καθημερινής ζωής, και ρομαντικός ποιητής, που επέλεγε ασυνήθιστους μύθους και εξωτικούς τόπους δράσης. Έγραψε δράματα που γενικά θεωρήθηκαν πατριωτικά κείμενα, με σκοπό την υποστήριξη του πολέμου της Αθήνας εναντίον της Σπάρτης, και άλλα τα οποία πολλοί αντιμετώπισαν ως έργο ενός κατ' εξοχήν αντιπολεμικού δραματουργού ή ακόμη και ως επιθέσεις εναντίον του αθηναϊκού ιμπεριαλισμού. Αναγνωρίστηκε ως πρόδρομος της Νέας Κωμωδίας, αλλά και ως ο «πιο τραγικός από τους ποιητές», όπως τον αποκάλεσε ο Αριστοτέλης (Ποιητ. 1453a30). Κανένας από αυτούς τους χαρακτηρισμούς δεν είναι τελείως ανακριβής.

[πηγή: P.E.Easterling – B.M.W. Knox, Ιστορία της Αρχαίας Ελληνικής Λογοτεχνίας μτφ. Ν. Κονομή, Χρ. Γρίμπα, Μ. Κονομή, Παπαδήμας, Αθήνα 2005]