Ιστορία Νεοελληνικής Λογοτεχνίας (Α, Β, Γ Γυμνασίου)
back next
ΕΝΟΤΗΤΑ 6: Η νεότερη περίοδος της Νεοελληνικής Λογοτεχνίας (1880-1930)

ΑΝΑΚΕΦΑΛΑΙΩΣΗ

  • Οι ποιητές της Νέας Αθηναϊκής Σχολής διαφοροποιούνται από τη Ρομαντική Σχολή των Αθηνών, ακολουθούν τον παρνασσισμό και το συμβολισμό και υιοθετούν τη δημοτική γλώσσα. Ηγετική μορφή αποτελεί ο Κ. Παλαμάς και ξεχωρίζουν οι Γ. Δροσίνης, Ι. Γρυπάρης, Μ. Μαλακάσης.

  • Οι πεζογράφοι στρέφονται στην καλλιέργεια του ηθογραφικού διηγήματος. Ξεχωρίζουν ο Γ. Βιζυηνός και ο Αλ. Παπαδιαμάντης που εξακολουθούν να γράφουν στην καθαρεύουσα.

  • Το 1888 ο Γ. Ψυχάρης δημοσιεύει Το Ταξίδι μου σε ιδιότυπη δημοτική γλώσσα. Λογοτέχνες όπως ο Ανδ. Καρκαβίτσας, ο Γρ. Ξενόπουλος, ο Κ. Χατζόπουλος, ο Κ. Θεοτόκης χρησιμοποιούν το ρεαλισμό στα κείμενά τους.

  • Η ανανέωση που έφερε η γενιά του '80 είχε τα αποτελέσματά της και στη θεατρική παραγωγή. Κυριότεροι εκπρόσωποι ο Ξενόπουλος, ο Χρηστομάνος, ο Παντελής Χορν, ο Σπύρος Μελάς και ο Δημήτρης Μπόγρης.

Ασκήσεις – Θέματα για συζήτηση

1. Να αναζητήσετε τα ποιήματα του Κωστή Παλαμά Μεσολόγγι και Μια πίκρα. Ποια κοινά στοιχεία εντοπίζετε και πώς συνδέονται κατά τη γνώμη σας με τα βιώματα του ποιητή;

2. Να διαβάσετε ένα απόσπασμα από τον Πατούχα του Κονδυλάκη και να εντοπίσετε έθιμα της εποχής. Εναλλακτικά μπορείτε να κάνετε το ίδιο και σε ένα διήγημα του Καρκαβίτσα.

3. Ο Ζαχαρίας Παπαντωνίου έγραψε Τα ψηλά βουνά για να χρησιμοποιηθεί ως αναγνωστικό στα σχολεία. Να διαβάσετε το πρώτο κεφάλαιο του βιβλίου και να συζητήσετε στην τάξη τις διαφορές που υπάρχουν στους γλωσσικούς τύπους εκείνης της εποχής σε σχέση με τους σημερινούς.

Βιβλιογραφία

1. Βιζυηνός (1959). Αθήνα: Ζαχαρόπουλος, Βασική Βιβλιοθήκη, τόμ. 18.

2. Βιζυηνός, Γ.Μ. (1998). Νεοελληνικά διηγήματα. Επιμέλεια Παν. Μουλλάς. Αθήνα: Εστία.

3. Δημαράς, Κ.Θ. (1975). Ιστορία της Νεοελληνικής Λογοτεχνίας. ΣΤ΄ έκδοση. Αθήνα: Ίκαρος, 191-350.

4. Καλαματιανός, Γ.Ν. (χ.χ.). Σύντομη Ιστορία της Νεοελληνικής Λογοτεχνίας. Ι′ έκδοση. Αθήνα: Εστία, 50-81.

5. Παπαδιαμάντης (1959). Αθήνα: Ζαχαρόπουλος, Βασική Βιβλιοθήκη, τόμ. 20.

6. Πολίτης, Λ. (1978). Ιστορία της Νεοελληνικής Λογοτεχνίας. Αθήνα: Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης, 123-199.

7. Vitti, Μ. (2003). Ιστορία της Νεοελληνικής Λογοτεχνίας. Μετάφραση Μ. Ζορμπά, θεώρηση του συγγραφέα, απόδοση Ε.Ι. Μοσχονά. Αναθεωρημένη έκδοση. Αθήνα: Οδυσσέας, 145-240.