- α) Απλή:
οριστική κάθε χρόνου· δηλώνει το πραγματικό: Οἱ φρουροὶ ἐξωπλισμένοι ἦσαν. - β) Δυνητική:
οριστική ιστορικού χρόνου + ἄν· δηλώνει:
- το δυνατόν στο παρελθόν:
Τὴν πόλιν ἂν ἡγήσω πολέμου ἐργαστήριον εἶναι. - το μη πραγματικό:
Ἐβουλόμην ἄν, ὦ Κῦρε, οὕτως ἔχειν.
- γ) Επαναληπτική:
οριστική παρατατικού ή αορίστου + ἄν· δηλώνει κάτι πραγματικό που επαναλαμβανόταν στο παρελθόν: Eἴ τις αὐτῷ δοκοίη βλακεύειν, ἔπαισεν ἄν. (Όποιος / αν κάποιος του φαινόταν νωθρός, τον χτυπούσε.) - δ) Ευχετική:
οριστική παρατατικού ή αορίστου + εἰ γὰρ ή εἴθε· δηλώνει ευχή ανεκπλήρωτη: Εἰ γὰρ τοσαύτην δύναμιν εἶχον.
| - α) Βουλητική:
δηλώνει βούληση, επιθυμία· διακρίνεται σε:
- Προτρεπτική:
υποτακτική α' προσώπου ενικού ή πληθυντικού· ενίοτε συνοδεύεται από τα ἄγε (δή), φέρε (δή), ἴθι (δή)· δηλώνει προτροπή: Φέρε δὴ δείξω τοῦτο ὑμῖν. - Αποτρεπτική:
μὴ + υποτακτική β' ή γ' προσώπου· δηλώνει απαγόρευση: Μηδενὶ συμφορὰν ὀνειδίσῃς.
- β) Απορηματική:
υποτακτική α' προσώπου σε ερωτηματικές προτάσεις επιθυμίας· δηλώνει απορία: Εἴπωμεν ἢ σιγῶμεν; | - α) Ευχετική:
ενίοτε συνοδεύεται από τα εἴθε, εἰ γάρ· δηλώνει ευχή που αναφέρεται στο παρόν ή στο μέλλον: Εἰ γὰρ γένοιτο. - β) Δυνητική:
ευκτική (εκτός μέλλοντα) + ἄν· δηλώνει το δυνατόν στο παρόν ή στο μέλλον: Ἐπὶ τῶν ἐλαττόνων ἴδοι τις ἂν τὴν τῆς διανοίας ἀκρίβειαν. | Δηλώνει:- α) Προσταγή:
Παῦσε. - β) Αποτροπή, απαγόρευση:
Μὴ θορυβεῖτε. - γ) Προτροπή ή παράκληση· ενίοτε συνοδεύεται από τα ἄγε (δή), φέρε (δή), ἴθι (δή):
Ἄγετε, ὦ ἄνδρες, δειπνήσατε. - δ) Παραχώρηση ή συγκατάθεση:
Οὕτως ἐχέτω. - ε) Eυχή ή κατάρα: Ὑγίαινε.
|