Λεξικό της Κοινής Νεοελληνικής 
 Ακούω και μιλώ
- Ποια λέξη φανερώνει ότι το κείμενο 1 είναι απόσπασμα ενός μεγαλύτερου κειμένου; • Ποιο ρόλο παίζει η λέξη «ακόμα» σε σχέση με την προηγούμενη περίοδο λόγου; • Τι εξυπηρετούν οι λέξεις «πάλι» και «αλλά» στη β΄ παράγραφο;
- Ποιες λέξεις συνδέουν τις περιόδους λόγου και τις παραγράφους μεταξύ τους στο κείμενο 2;
- Η πρώτη περίοδος λόγου στο κείμενο 3 επισημαίνει ένα πρόβλημα της σύγχρονης εκπαίδευσης. Ποια σχέση έχει με τις δύο παραγράφους του κειμένου;
- Προσέξτε το κείμενο 4. Ποιες λέξεις και εκφράσεις συνδέουν τις παραγράφους μεταξύ τους στο κείμενο 4; • Εξηγήστε, με βάση τις συνδετικές αυτές λέξεις, με ποια σειρά θα γίνουν οι αλλαγές στην εκπαίδευση, σύμφωνα με το κείμενο.
|
 Διαβάζω και γράφω
- Μπορείτε να αποδώσετε σε μία παράγραφο όσα διαβάσατε στο κείμενο 2; • Προσθέστε κάποιες συνδετικές λέξεις, ώστε να βοηθήσετε τους αναγνώστες να παρακολουθήσουν τη σειρά με την οποία εξελίχθηκε το μάθημα στην τάξη. Για παράδειγμα, μπορείτε να αρχίσετε έτσι: «Στην αρχή μάς έφερνε...».
- Μπορείτε να γράψετε τη θεματική πρόταση κάθε παραγράφου στο κείμενο 4; • Με ποιο σκεπτικό χώρισε ο συγγραφέας το κείμενο αυτό σε τέσσερις παραγράφους;
- Μπορείτε να αντικαταστήσετε τις συνδετικές λέξεις ανάμεσα στις παραγράφους με άλλες, χωρίς να αλλάζει το νόημα του κειμένου 4;
- Αφού μελετήσετε τη δομή κάθε παραγράφου του κειμένου 4, γράψτε έναν πλαγιότιτλο για καθεμία.
|
 Μαθαίνω για τη συνοχή ευρύτερου κειμένου
- Για να γράψουμε ένα κείμενο, πρέπει να έχουμε αποφασίσει:
1. ποιο είναι το θέμα μας·
2. ποια ζητήματα σχετικά με το θέμα αυτό θέλουμε ή μας ζητούν να αναπτύξουμε στο κείμενό μας·
3. ποιος είναι ο σκοπός για τον οποίο γράφουμε. Ο σκοπός μας προσδιορίζεται από τρία κυρίως στοιχεία:
- Είναι απαραίτητο το κείμενό μας να έχει αλληλουχία, δηλαδή, να υπάρχει ομαλή μετάβαση από τη μία σκέψη στην άλλη. Έπειτα, πρέπει να βρούμε πώς θα οργανώσουμε τις ιδέες αυτές σε παραγράφους, ώστε η καθεμία να έχει σαφές νόημα. Για να γίνει σαφέστερη η αλληλουχία, δηλαδή η λογική σχέση και συνέχεια που πρέπει να υπάρχει ανάμεσα στις ιδέες του κειμένου, χρησιμοποιούμε τις κατάλληλες συνδετικές λέξεις ή φράσεις.
- Τα κείμενα διαφέρουν μεταξύ τους ανάλογα με το είδος τους. Αλλιώς είναι οργανωμένη μια επιστολή σε ένα φίλο μας κι αλλιώς ένα άρθρο σε ένα μαθητικό περιοδικό. Για το λόγο αυτό πρέπει να λαμβάνουμε υπόψη μας όχι μόνο σε ποιον απευθυνόμαστε, αλλά και τι γνωρίζει για το θέμα μας.
- Παρόλο που τα κείμενα διαφέρουν πολύ μεταξύ τους ανάλογα με το είδος τους, συνήθως σε όλα μπορούμε να διακρίνουμε: 1. τον πρόλογο, 2. το κύριο θέμα τους, 3. τον επίλογο
- Ανάλογα με το είδος του κειμένου μπορεί να υπάρχει προσφώνηση-επιφώνηση (π.χ. επιστολή, ομιλία κτλ.) ή τίτλος (π.χ. άρθρο σε εφημερίδα).
|
|
