Μαθηματικά (Ε' Δημοτικού) - Βιβλίο Μαθητή (Εμπλουτισμένο)

Διάταξη δεκαδικών αριθμών –
Αξία θέσης ψηφίου στους δεκαδικούς

26

Εικόνα

Ο Έλληνας Ολυμπιονίκης Λευτέρης Πετρούνιας αναδείχτηκε Παγκόσμιος Πρωταθλητής στο άθλημα των κρίκων στις 7/10/2017 στο Μόντρεαλ του Καναδά. Στον πίνακα αναγράφονται οι επιδόσεις των έξι πρώτων αθλητών κατά τη σειρά με την οποία αγωνίστηκαν:

Εικόνα
Χώρα Αθλητής Βαθμολογία
Ουκρανία Ραντιβίλοφ 14,933
Τουρκία Τσολάκ 15,066
Ρωσία Αμπλιάζιν 15,333
Γαλλία Αΐτ Σαΐντ 15,258
Ελλάδα Πετρούνιας 15,433
Κίνα Λιου 15,266

α. Παρατηρούμε τον πίνακα και απαντάμε στις παρακάτω ερωτήσεις:

  1. Ποιος αθλητής πήρε την υψηλότερη βαθμολογία; ........................................................................................
  2. Ποιος αθλητής πήρε τη χαμηλότερη βαθμολογία; ........................................................................................
  3. Ποιος αθλητής έχει βαθμολογία κοντά στο 15 $\dfrac{1}{2}$; ........................................................................................

β. Τοποθετούμε τους παραπάνω αριθμούς στον πίνακα αξίας θέσης:

Εικόνα

γ. Αναλύουμε τον αριθμό 15,258:
15,258 = (1 $\text{☓}$ 10) + (5 $\text{☓}$ 1) + (2 $\text{☓}$ ……) + (5 $\text{☓}$ ……..) + (…… $\text{☓}$ 0,001) ή
15,258 = (1 $\text{☓}$ 10) + (5 $\text{☓}$ 1) + (….. $\text{☓}$ $\dfrac{1}{10}$ ) + (…… $\text{☓}$ $\dfrac{1}{100}$ ) + (8 $\text{☓}$ ………)

Στο δεκαδικό μέρος ποιο ψηφίο έχει τη μεγαλύτερη αξία; ……………………………………

δ. Γράφουμε σε σειρά τους παραπάνω αριθμούς του πίνακα από τον μικρότερο στον μεγαλύτερο:

............................................. < ............................................. < ............................................ <

............................................. < ............................................. < ............................................

Διάταξη δεκαδικών αριθμών –
Αξία θέσης ψηφίου στους δεκαδικούς

Ενότητα 5

Βασικές μαθηματικές έννοιες και διεργασίες

 

Παραδείγματα
Σε έναν δεκαδικό αριθμό κάθε ψηφίο, ανάλογα με τη θέση του στον αριθμό, έχει διαφορετική αξία.

 

Εικόνα
Μπορούμε να γράψουμε έναν δεκαδικό αριθμό:
α. με ψηφία,        β. με λέξεις.

 

α. 32,006
β. τριάντα δύο και έξι χιλιοστά
Οι δεκαδικοί αριθμοί, όπως και οι φυσικοί, μπορούν να αναλυθούν με το δεκαδικό τους ανάπτυγμα.

 

3,315 = 3 Μ + 3 δεκ. + 1 εκ. + 5 χιλ. =
= (3 x1) + (3 x 0,1) + (1 x 0,01) + (5 x 0,001)
Ανάμεσα σε δύο δεκαδικούς αριθμούς μεγαλύτερος είναι αυτός που έχει μεγαλύτερο ακέραιο μέρος.

 

26,5 > 24,998        (γιατί 26 > 24)
Για να συγκρίνουμε δύο δεκαδικούς αριθμούς με το ίδιο ακέραιο μέρος, συγκρίνουμε το δεκαδικό τους μέρος, πρώτα τα δέκατα, μετά τα εκατοστά κ.λπ.

 

Συγκρίνω:    19,76    και    19,7499
  • ίδιο ακέραιο μέρος (19 =19),
  • ίδια δέκατα (7=7),
  • διαφορετικά εκατοστά ( 6 > 4),
  • άρα 19,76 > 19,7499.
Εικόνα

Εφαρμογή Τοποθετώ δεκαδικούς αριθμούς στην αριθμογραμμή

1. Να βρείτε τους δεκαδικούς αριθμούς που αντιστοιχούν στα σημεία Α, Β, Γ και Δ της αριθμογραμμής:

Εικόνα

Με βάση τα γνωστά σημεία πάνω στην αριθμογραμμή παρατηρούμε ότι η ακέραιη μονάδα είναι χωρισμένη σε 100 ίσα μέρη. Επομένως:

Α→0,07      Β→ ..……..      Γ→………..      Δ→…………

2. Να τοποθετήσετε πάνω στην αριθμογραμμή το ένα εκατοστό και το ένα χιλιοστό:

Εικόνα

3. Να τοποθετήσετε πάνω στην αριθμογραμμή τους αριθμούς 1,4 και 1,40:

Εικόνα

Μικροπείραμα μικροπείραμα

Εικόνα

Αναστοχασμός

  1. Αν προσθέσουμε ένα μηδέν στο τέλος ενός δεκαδικού αριθμού, αλλάζει η αξία του;
  2. Γράφουμε δεκαδικούς αριθμούς από τους οποίους ο ένας είναι 100 φορές μεγαλύτερος από τον άλλο.
  3. Βρίσκουμε έναν δεκαδικό αριθμό που βρίσκεται ανάμεσα στο 3,74 και το 3,75.