Μαθηματικά (Ε' Δημοτικού) - Βιβλίο Μαθητή (Εμπλουτισμένο)
   3.16 Ισοδυναμία κλασμάτων – Απλοποίηση κλασμάτων    3.18 Πρόσθεση και αφαίρεση κλασμάτων

Σύγκριση και διάταξη κλασμάτων

17

Εικόνα

Τα παιδιά έχουν χωριστεί σε ζευγάρια και παίζουν ένα ηλεκτρονικό παιχνίδι.

Εικόνα

α. Ο ήρωας του Νίκου έχει καλύψει τα \dfrac{4}{7} της πίστας-διαδρομής και του Αντρέι τα \dfrac{5}{7}.

β. Ο ήρωας της Αγγελικής έχει καλύψει τα \dfrac{2}{17} της πίστας-διαδρομής και της Δανάης τα \dfrac{2}{19}.

γ. Ο ήρωας του Ορέστη έχει καλύψει το \dfrac{1}{2} της πίστας-διαδρομής
και της Κέλλυ τα \dfrac{17}{31}.

δ. Ο ήρωας του Σπύρου έχει καλύψει τα \dfrac{16}{27} της πίστας-διαδρομής
και της Λίας τα \dfrac{18}{24}.

Ποιος ήρωας έχει καλύψει τη μεγαλύτερη διαδρομή σε κάθε ζευγάρι;

Εικόνα

Συγκρίνουμε τα κλάσματα (<,=,>) και περιγράφουμε τη στρατηγική που χρησιμοποιήσαμε σε κάθε περίπτωση.

Εικόνα

Σύγκριση και διάταξη κλασμάτων

Ενότητα 3

Στρατηγικές σύγκρισης

 

Εξήγηση των στρατηγικών
Στα κλάσματα που έχουν ίσους παρονομαστές, μεγαλύτερο είναι το κλάσμα που έχει μεγαλύτερο αριθμητή.

 

\dfrac{5}{7} > \dfrac{4}{7}

Tα 5 είναι περισσότερα από τα 4 μέρη του ίδιου μεγέθους (έβδομα).

Στα κλάσματα που έχουν ίσους αριθμητές, μεγαλύτερο είναι το κλάσμα που έχει μικρότερο παρονομαστή.

 

\dfrac{9}{5} > \dfrac{9}{6}

Παίρνουμε ίδιο αριθμό από μέρη (9), αλλά τα πέμπτα είναι μεγαλύτερα σε μέγεθος μέρη από τα έκτα

.
Ένα κλάσμα που έχει μεγαλύτερο αριθμητή και μικρότερο παρονομαστή από ένα άλλο κλάσμα είναι μεγαλύτερο από αυτό.

 

\dfrac{18}{24} > \dfrac{16}{27}

Παίρνουμε και περισσότερα μέρη (18) και μεγαλύτερου μεγέθους, αφού τα εικοστά τέταρτα είναι μεγαλύτερα από τα εικοστά έβδομα.

Μπορούμε να συγκρίνουμε κλάσματα χρησιμοποιώντας ένα κοινό σημείο αναφοράς.

 

\dfrac{12}{13} > \dfrac{8}{9}

Tα δύο κλάσματα είναι μικρότερα από το 1. Το \dfrac{12}{13} βρίσκεται πιο κοντά στο 1, γιατί απέχει \dfrac{1}{13} , το οποίο είναι λιγότερο από το \dfrac{1}{9} που απέχει το \dfrac{8}{9}.

Εικόνα

Εφαρμογή

Να συγκρίνετε τα κλάσματα \dfrac{3}{7} και \dfrac{5}{8}.

α΄ τρόπος:Μετατρέπουμε σε ισοδύναμα κλάσματα που έχουν ίδιο παρονομαστή.

  • Βρίσκουμε το Ε.Κ.Π των παρονομαστών: Ε.Κ.Π. (7,8) = ……...………………………
  • Δημιουργούμε κλάσματα ισοδύναμα με τα αρχικά με παρονομαστή ίδιο με το Ε.Κ.Π. (7,8).
    Έχουμε: \dfrac{3}{7}= \dfrac{{3} \text{☓} {◻}}{{7} \text{☓} {◻}}=\dfrac{◻}{◻} και \dfrac{5}{8} = \dfrac{{5} \text{☓} {◻}}{{8} \text{☓} {◻}}=\dfrac{◻}{◻}.
  • Συγκρίνουμε τους αριθμητές των δύο νέων κλασμάτων, άρα \dfrac{◻}{◻} \dfrac{◻}{◻}.

β΄ τρόπος:Συγκρίνουμε ως προς ένα κοινό σημείο αναφοράς.

  • Επιλέγουμε το \dfrac{1}{2} ως σημείο αναφοράς, για να συγκρίνουμε τα δύο κλάσματα.
  • Συγκρίνουμε το \dfrac{5}{8} με το \dfrac{1}{2} . Το \dfrac{1}{2} είναι ισοδύναμο με το \dfrac{4}{8} .Είναι \dfrac{5}{8} > \dfrac{4}{8} , άρα \dfrac{5}{8} \dfrac{1}{2} .
  • Συγκρίνουμε το \dfrac{3}{7} με το \dfrac{1}{2}. Το \dfrac{1}{2} είναι ισοδύναμο με το \dfrac{3}{6} . Είναι \dfrac{3}{7} < \dfrac{3}{6} , άρα \dfrac{3}{7} \dfrac{1}{2} .
  • Επομένως , έχουμε τελικά: \dfrac{◻}{◻} \dfrac{◻}{◻}.Εικόνα
Εικόνα

Αναστοχασμός

  1. Βρίσκουμε κλάσματα που είναι μικρότερα από το \dfrac{1}{2} .
  2. Τα κλάσματα \dfrac{13}{15} και \dfrac{17}{19} είναι ισοδύναμα ή όχι; Αιτιολογούμε την απάντησή μας.
  3. Βρίσκουμε κλάσματα όσο γίνεται πιο κοντά στο 1.