Χταπόδι: Πόδια έχει … σίγουρα, και είναι οχτώ.
Σπονδυλική στήλη έχει;

Τα ζώα μπορούμε να τα ταξινομήσουμε σε δύο ομάδες, στα σπονδυλωτά και στα ασπόνδυλα.

Α. Αναζητούμε στο λεξικό τι σημαίνουν οι λέξεις αυ­τές.

Β. Έχουμε στη διάθεσή μας ένα ψάρι, γάντια μιας χρήσης κι ένα μεγεθυντικό φακό. Ο δάσκα­λός μας το ανοίγει όπως φαίνεται στην ει­κό­να.
Παρατηρούμε τη σπονδυλική στήλη του.
Γράφουμε στο σημειωματάριό μας τις παρατη­ρήσεις μας.

Γ. Παρατηρούμε τις παρακάτω εικόνες και κυ­κλώ­νουμε με κόκκινο χρώμα τα σπονδυ­λωτά ζώα και με πράσινο τα ασπόνδυλα. Στο σημειωματάριό μας ταξινομούμε στις δύο αυτές κατηγορίες και άλλα ζώα που γνωρίζουμε.

Ανακοινώνουμε στην τάξη

O λύκος ζει σε ορεινές περιοχές. Το χειμώνα το πυκνό του τρίχωμα τον προστατεύει από το κρύο.

O λύκος ζει σε μικρές ή μεγάλες ομάδες, τις αγέλες. Τρέφεται με μικρά ή μεγάλα ζώα, συνήθως γέρικα ή άρρωστα. Όταν δε βρίσκει τροφή, πλησιάζει στάνες κτηνοτρόφων και επιτίθεται στα ζώα τους.

Ο θηλυκός λύκος γεννά 4 έως 6 μικρά. Τα μικρά μένουν με τους γονείς τους για ένα χρόνο τουλάχιστο. Όχι μόνο οι γονείς, αλλά και ολόκληρη η αγέλη φροντίζει για την ανατροφή των μικρών!

Παρατηρούμε τις εικόνες, διαβάζουμε τα κείμενα που τις συνοδεύουν και συζητούμε:
Πώς είναι τα δόντια και τα πόδια του λύκου; Γιατί έχουν τη μορφή αυτή;
Πώς ερμηνεύουμε το γεγονός ότι ο λύκος ζει σε αγέλες;
Με ποιο ζώο μοιάζει ο λύκος;

Στην Ελλάδα σήμερα ζουν λίγες αγέλες λύκων. Συζητούμε πώς οι παρακάτω δραστηριότητες του ανθρώπου οδήγησαν στον κίνδυνο εξαφάνισης του λύκου:
Ανοίγονται δρόμοι μέσα από τα δάση ή γίνονται διάφορα άλλα έργα.
Το παράνομο κυνήγι οδηγεί στην εξαφάνιση διαφόρων ζώων, όπως είναι το ζαρκάδι, το ελάφι και το αγριογούρουνο.
Δασικές εκτάσεις γίνονται βοσκότοποι, επιτρέπεται δηλαδή σε κοπάδια από γιδοπρόβατα να βόσκουν εκεί ελεύθερα.
Οι κτηνοτρόφοι πιστεύουν ότι τα κοπάδια τους κινδυνεύουν από τους λύκους.

Παρατηρούμε τη μέλισσα της εικόνας και γράφουμε στα κενά τετράγωνα που βρίσκονται από κάτω το σωστό αριθμό.
Συζητούμε για την προβοσκίδα της, τα πόδια και το κεντρί της.
Συμπληρώνουμε το «χάρτη» από λέξεις της μέλισσας.

Βασίλισσα: είναι η αρχηγός της κοινωνίας των μελισσών. Είναι η μεγαλύτερη από όλες και μόνο αυτή γεννά τα αυγά.



Eργάτρια: οι εργάτριες κατασκευάζουν την κυψέλη, τη φροντίζουν, παράγουν το μέλι και ταΐζουν τη βασίλισσα με βασιλικό πολτό.



Κηφήνας: η αρσενική μέλισσα. Οι κηφήνες ζευγαρώνουν με τη βασίλισσα, ζεσταίνουν και αερίζουν την κυψέλη, μοιράζουν το νέκταρ στα κελιά της κυψέλης.

Παρατηρούμε την εικόνα με το μελισσοκόμο, δια­βάζουμε τα κείμενα και συζητούμε:
A. Ποια είναι τα μέλη της κοινωνίας των με­λισ­σών; Πού ζει το σμήνος των μελισσών; Με τι τρέ­φονται οι μέλισσες; Πώς τις φροντίζει ο μελισ­σοκόμος; Ποια προϊόντα παίρνουμε από αυτές;
B. Αν μπορούμε, φέρνουμε στην τάξη μας κερή­θρα και τη μελετάμε με ένα μεγεθυντικό φα­κό.

Γινόμαστε η κοινωνία των μελισσών. Μοιράζουμε τους ρόλους της βασίλισσας, των κηφήνων και των εργατριών. Κάποιοι από μας μπορούν να είναι τα λουλούδια γύρω από την κυψέλη.

Τι θα θέλαμε ακόμα να μάθουμε για τη μέλισσα ή το λύκο;
Ετοιμάζουμε την ερώτησή μας.

Οι επιστήμονες χωρίζουν τα ζώα σε σπονδυλωτά, δηλαδή εκείνα που έχουν σπονδυλική στήλη και σε ασπόνδυλα, εκείνα που δεν έχουν.
Ο λύκος είναι ένα σπονδυλωτό ζώο. Σήμερα έχει εξαφανιστεί από πολλές περιοχές της Ελλάδας. Παλιότερα ζούσαν πολλοί λύκοι σε όλες τις ηπειρωτικές περιοχές της. Όμως οι άνθρωποι τον κυνηγούσαν και τον σκότωναν, επειδή τον θεωρούσαν βλαβερό και επικίνδυνο ζώο. Αργότερα, όμως, αναγνωρίστηκε η σημασία όλων των ζώων για την ισορροπία του οικοσυστήματος όπου ζουν. Έτσι, στην Ελλάδα, από το 1993, ψηφίστηκαν νόμοι που απαγορεύουν την εξόντωση του λύκου.
Η μέλισσα, ένα ασπόνδυλο ζώο, είναι γνωστή για τον τρόπο οργάνωσης της κοινωνίας της. Η κοι­­νωνία των μελισσών αποτελείται από τη βασίλισσα, τους κηφήνες και τις εργάτριες. Ο μελισ­σοκόμος φροντίζει τις μέλισσες στις κυψέλες. Mεταφέρει τις κυψέλες σε διάφορα μέρη, ανάλογα με τα φυτά που ανθίζουν εκεί. Έτσι το μέλι που παράγουν οι μέλισσες έχει το ιδιαίτερο άρωμα των λουλουδιών από τα οποία κυρίως προέρχεται (π.χ. ανθόμελο, πευκόμελο, θυμαρίσιο).