Γεωγραφία Ε' Δημοτικού - Βιβλίο Μαθητή (Εμπλουτισμένο)
Kεφάλαιο 30ο

 

Η γεωγραφική κατανομή του πληθυσμού της Ελλάδας εικόνα
 

 

 

 

εικόνα πώς κατανέμεται ο πληθυσμός της χώρας
μας και από ποιους παράγοντες εξαρτάται
αυτή η κατανομή

 

 

εικόνα

Eικόνα 30.1:Γεωγραφική κατανομή πληθυσμού εικόνα εικόνα



εικόνα
Παρατηρήστε την κατανομή του πληθυσμού, όπως παρουσιάζεται στο παραπάνω ιστόγραμμα, βασισμένη σε στοιχεία της απογραφής του 2001. Ποιο γεωγραφικό διαμέρισμα της ηπειρωτικής Ελλάδας έχει το μικρότερο πληθυσμό; Ποιο έχει το μεγαλύτερο; εικόνα

Ο πληθυσμός της χώρας μας δεν κατανέμεται ομοιόμορφα σε όλη την έκτασή της. Yπάρχουν περιοχές, στις οποίες κατοικούν πολύ λίγοι άνθρωποι και περιοχές, όπου κατοικούν περισσότεροι. Η Αττική έχει τους περισσότερους κατοίκους από κάθε άλλη περιοχή της Ελλάδας. εικόνα

Ας συζητήσουμε τους παράγοντες, στους οποίους οφείλεται αυτή η μεγάλη συγκέντρωση πληθυσμού στην Αττική.

εικόνα
Εντοπίστε στο γεωμορφολογικό χάρτη της Ελλάδας το γεωγραφικό διαμέρισμα που βρήκατε ότι έχει το μικρότερο πληθυσμό. Ποιοι νομίζετε ότι είναι οι παράγοντες που διαμόρφωσαν αυτή την κατανομή; εικόνα

εικόνα
Kεφάλαιο 30ο

 

εικόνα
εικόνα

Εικόνα 30.2: Περιοχές με διαφορετική κατανομή πληθυσμού


Οι παράγοντες, οι οποίοι διαμορφώνουν την κατανομή του πληθυσμού στην πατρίδα μας, είναι κυρίως φυσικοί (ορεινά ή πεδινά εδάφη, κλιματικές συνθήκες κ.ά.) και οικονομικοί (εργασία, συγκοινωνίες, περισσότερες ανέσεις κ.ά.). Το μεγαλύτερο μέρος του πληθυσμού συγκεντρώνεται στα πεδινά, όπου μπορούν να πραγματοποιηθούν οι περισσότερες ανθρώπινες δραστηριότητες κι επομένως να αναπτυχθεί η οικονομία. Οι άνθρωποι βρίσκουν εργασία, αυξάνουν το εισόδημά τους και απολαμβάνουν τις υπηρεσίες που παρέχονται από το κράτος. Κατασκευάζονται με μεγαλύτερη ευκολία έργα υποδομής, όπως δρόμοι, γέφυρες, λιμάνια και αεροδρόμια, κτίζονται μεγάλα νοσοκομεία και σχολεία, ιδρύονται βιομηχανικές μονάδες.

εικόνα


Αντίθετα, στις δύσβατες περιοχές δεν είναι δυνατόν να κατασκευαστούν μεγάλα αναπτυξιακά έργα. Οι κάτοικοι εγκαταλείπουν τις εστίες τους, για να μεταφερθούν σε περιοχές που προσφέρουν καλύτερες συνθήκες διαβίωσης.

εικόνα


εικόνα
Yποθέστε ότι είστε υπάλληλοι του Yπουργείου Εσωτερικών Δημόσιας Διοίκησης και Αποκέντρωσης (YΠ.ΕΣ.Δ.Δ.Α.). Ποια διαφορετικά προβλήματα καλείστε να επιλύσετε σε κάθε μία από αυτές τις περιοχές;

εικόνα

Εικόνα 30.3: Η Κόρινθος από ψηλά

εικόνα

Εικόνα 30.4: Αράχωβα

εικόνα
Kεφάλαιο 30ο

 

Σε μία περιοχή (με μικρή ή μεγάλη κατανομή) μπορεί να συγκεντρωθούν πολλοί κάτοικοι. Τότε λέμε ότι η περιοχή έχει μεγάλη πυκνότητα. Η πυκνότητα του πληθυσμού μιας περιοχής είναι ο αριθμός των κατοίκων που ζουν σε ένα τετραγωνικό χιλιόμετρο.


Ας επιλέξουμε τη Θράκη, που όπως βλέπουμε από την εικόνα 30.1 παρουσιάζει μικρή κατανομή πληθυσμού. Η περιοχή της Αλεξανδρούπολης ή η περιοχή του Σουφλίου έχει μεγαλύτερη πυκνότητα πληθυσμού; Ας το εξετάσουμε μαζί. εικόνα

εικόνα
Ας κάνουμε τον περίπλου της Πελοποννήσου με τη βοήθεια του χάρτη της Ελλάδας και ας σημειώσουμε τους κόλπους, στους οποίους θα δέσουμε το σκάφος μας. Επίσης, ας βρούμε και τα ακρωτήρια, που πρέπει να προσέξουμε κατά τη διάρκεια του ταξιδιού μας.

εικόνα

 

Γεωγραφικό γλωσσάριο
Αποκέντρωση: κατανομή διοικητικών αρμοδιοτήτων, με τρόπο ώστε οι σπουδαιότερες από αυτές να ασκούνται από περιφερειακά και όχι από κεντρικά όργανα

 

εικόνα
Oμαδική δραστηριότητα (προαιρετική)

Χωριζόμαστε σε δύο ομάδες και επιλέγουμε την περιοχή της Αττικής. Η μία ομάδα επισημαίνει και καταγράφει τους παράγοντες που επέδρασαν στην αύξηση του πληθυσμού και η άλλη ομάδα ερευνά και διατυπώνει τις επιπτώσεις της αύξησης αυτής στη ζωή των πολιτών.

 

 

Aν θέλεις, διάβασε κι αυτό...

Η αποκέντρωση της Διοίκησης

Ο όρος «αποκέντρωση» εκφράζει την κατανομή των διοικητικών αρμοδιοτήτων της
Πολιτείας κατά τέτοιον τρόπο, ώστε οι σπουδαιότερες από αυτές να ασκούνται από
περιφερειακά και όχι από κεντρικά όργανα, όταν οι ανάγκες παρουσιάζονται στις
διαφορετικές περιοχές της χώρας.

Πάμπολλα είναι τα πλεονεκτήματα που αναβλύζουν από αυτόν το θεσμό οργάνωσης
της διοίκησης. Το κράτος βρίσκεται κοντά στον πολίτη, αφού τα περισσότερα από τα
προβλήματά του θα αντιμετωπιστούν από επιτόπια όργανα, τα οποία θα δώσουν ταχύτερα
λύσεις, που ανταποκρίνονται καλύτερα στα πράγματα, για τα οποία έχουν άμεση αντίληψη.
Η ζωή στην περιφέρεια τονώνεται κι έτσι διευκολύνεται η αμοιβαία κατανόηση των πολιτών,
οι οποίοι βαθμιαία γνωρίζουν ποια είναι τα κοινά τους συμφέροντα. Στην ουσία της
προάγεται και η δημοκρατία, ενώ στο πλαίσιο της γενικής αποκέντρωσης τα περιθώρια
αποτελεσματικότερης λειτουργίας της κρατικής μηχανής είναι μεγαλύτερα.


                                                 ΠΑΠYΡΟΣ ΛΑΡΟYΣ ΜΠΡΙΤΑΝΝΙΚΑ, τόμος 10ος, σελ. 191

 

εικόνα