ΣΤ1α. Χορεύω Ελληνικά - Καλαματιανός

ΣΤ' ΕΝΟΤΗΤΑ:
ΧΟΡΕΥΩ ΜΕ ΤΗ ΜΟΥΣΙΚΗ

Εικόνα

1α. Χορεύω Ελληνικά - Καλαματιανό

1β. Χορεύω Ελληνικά - Τσάμικος

2. Χορεύω Ευρωπαϊκά - Βαλς

ΣΤ' ΕΝΟΤΗΤΑ:
ΧΟΡΕΥΩ ΜΕ ΤΗ ΜΟΥΣΙΚΗ
1 α. Χορεύω Ελληνικά - Καλαματιανός

Σκοπόs: Εκμάθηση του μέτρου 7/8, του Καλαματιανού ρυθμού, της Λα Ελάσσονος Αρμονικής Κλίμακας, του Τριημιτονίου και της νότας Σολ δίεση.

Λέξειs Κλειδιά: Μέτρο 7/8, Καλαματιανός, κλίμακα της λα ελάσσονος αρμονικής, τριημιτόνιο, νότα σολ δίεση, βιολί, πιάνο, Mάνος Xατζιδάκις," Μια μικρή λευκή αχιβάδα", Άλκης Mπαλτάς, "Κυπριακή Σουίτα για βιολί και πιάνο".

Καλαματιανός ρυθμός 7/8 Εικόνα

Χορός

Να τραγουδάτε και ταυτόχρονα να χορεύετε το παραδοσιακό τραγούδι Μακεδονίας "Μήλο μου κόκκινο", που είναι σε καλαματιανό ρυθμό.

Χορεύω Ελληνικά 1α. - Καλαματιανός

Εικόνα

Τραγούδι

Να τραγουδήσετε το πιο κάτω ελληνικό δημοτικό τραγούδι "Καλότυχα είναι τα βουνά και μετά να εργαστείτε στο Τετράδιο Εργασιών, για να σχηματίσετε την αρμονική κλίμακα της λα ελάσσονος πάνω στην οποία βασίζεται το τραγούδι.

Εικόνα

Ελλάσων Κλίμακα Αρμονική

Διαδοχή οκτώ φθόγγων σε ανιούσα ή κατιούσα κίνηση με τη διάταξη:
Τόνος - Ημιτόνιο -Τόνος -Τόνος - Ημιτόνιο -Τριημιτόνιο - Ημιτόνιο.

Τριημιτόνιο Εικόνα

Τριημιτόνιο. Όπως θα προσέξατε, εκτός από τους τόνους και τα ημιτόνια που μάθατε, υπάρχει και η απόσταση τριών ημιτονίων που ονομάζεται τριημιτόνιο (3 ημιτόνια ή 1 1/2 τόνος). Όπως το ημιτόνιο και ο τόνος, έτσι και το τριημιτόνιο αναφέρεται ανάμεσα σε δύο διαδοχικές νότες μιας διατονικής κλίμακας. Το τριημιτόνιο είναι χαρακτηριστικό διάστημα σε ελληνικά παραδοσιακά τραγούδια, καθώς και σε δημοτικά τραγούδια των Βαλκανίων και στη Βυζαντινή Μουσική.

ΧΟΡΕΥΩ ΜΕ ΤΗ ΜΟΥΣΙΚΗ

Ενορχήστρωση

Να εκτελέσετε την πιο κάτω ενορχήστρωση του τραγουδιού "Καλότυχα είναι τα βουνά"

Εικόνα

Κανόνας

Να τραγουδήσετε το δίφωνο κανόνα "θαλασσινός σκοπός" που είναι γραμμένος σε μέτρο 7/8.

Εικόνα

Χορεύω Ελληνικά 1α. - Καλαματιανός

Η παραδοσιακή μουσική έχει σημαντική θέση στα έργα πολλών Ελλήνων συνθετών και ιδιαίτερα ο ρυθμός του Καλαματιανού. Ακούστε μερικά παραδείγματα:

AKΡΟΑΣΗ 1 Καλαματιανός" Moderato. Σειρά 1η αρ.8 από το έργο "36 Ελληνικοί Χοροί" (1935)

Συνθέτης. Νίκος Σκαλκώτας (1904-1949) (Δ' ενότητα).
Το έργο. Οι "36 Ελληνικοί Χοροί για Ορχήστρα" (1935) του Νίκου Σκαλκώτα είναι το πιο δημοφιλές και σημαντικό έργο του συνθέτη, το μόνο που είχε γίνει γνωστό στην Ελλάδα όσο ζούσε (βλ. "Ηπειρώτικος χορός", Δ' ενότητα). Το ενδιαφέρον και η αγάπη του Σκαλκώτα για την ελληνική παραδοσιακή μουσική διατηρήθηκαν ζωντανά σ' όλη του τη σταδιοδρομία. Στον "Καλαματιανό", Σειρά 1η αρ. 8, ο συνθέτης χρησιμοποιεί τα θέματα από πoλλoύς ελληνικούς καλαματιανούς χορούς με ευφάνταστη ενορχήστρωση, επεξεργασία και παρουσίαση. Το κυρίως θέμα πάνω στο οποίο είναι βασισμένος o χορός είναι το "Μαντήλι Καλαματιανό".

Προσέξτε

Ο χορός είναι γραμμένος στη ντο μείζονα.
Είναι σε τριμερή μορφή, ΑΒΑ'. Προσπαθήστε να αναγνωρίσετε τα διάφορα μέρη, ενώ ακούτε το χορό.

AKΡΟΑΣΗ 2 "Καλαματιανός" από το έργο "Για μια μικρή λευκή αχιβάδα" για πιάνο, έργο 1 (1961)

Συνθέτης. Mάνος Χατζιδάκις (1925-1994). Ένας από τους σημαντικότερους Έλληνες μουσικοσυνθέτες. Το έργο του θεωρείται πως συνέδεσε τη λόγια με τη λαϊκή μουσική και περιλαμβάνει δεκάδες ηχογραφήσεις, πολλές από τις οποίες αναγνωρίζονται σήμερα ως κλασικές. Χαρακτηριστικά της μουσικής του είναι οι λιτές μελωδίες, οι απλές αλλά συνάμα περίτεχνες αρμονίες του, οι πρωτότυπες και γεμάτες ευαισθησία ενορχηστρώσεις του και οι πηγαίοι εξελισσόμενοι ρυθμοί του, πολλοί από τους οποίους είναι εμπνευσμένοι από τη λαϊκή και δημοτική μουσική. Στα τέλη του 1989, ο Χατζιδάκις ίδρυσε και διηύθυνε την Ορχήστρα των Χρωμάτων, με σκοπό να παρουσιάσει μεγαλύτερη ποικιλία έργων σε σχέση με αυτά που συνήθως παίζονταν από τις ελληνικές συμφωνικές ορχήστρες.

ΧΟΡΕΥΩ ΜΕ ΤΗ ΜΟΥΣΙΚΗ

"Για μια μικρή λευκή αχιβάδα" για πιάνο, έργο 1 (1961)

«... η ΑΧΙΒΑΔΑ γράφτηκε με μια διάθεση, θα 'λεγα, αντιδράσεως στην ταλαιπωρημένη "μουσική ευαισθησία", στο με χρωματιστό μολύβι "αίσθημα" που καθορίζει ο δάσκαλος Γι αυτό η ΑΧΙΒΑΔΑ πρέπει να παίζεται με αυστηρή ρυθμική αίσθηση και με το προσδιορισμένο από τη γραφή του αίσθημα. Η ΑΧΙΒΑΔΑ είναι αντιρομαντικό έργο κάθε ερμηνευτική υπερβολή και ρυθμική αυθαιρεσία, γελοιοποιεί τον ερμηνευτή και εξαφανίζει την μουσική ουσία του έργου».

"Σχετικά με το ύφος και την ερμηνεία του έργου" Μάνος Χατζιδάκις.

Εικόνα

Να περιγράψετε τη συνοδεία του αριστερού χεριού .........................................................

...................................................................................................................

AKΡΟΑΣΗ 3 Andante Dolente, ΙΙΙ κίνηση από το έργο "Κυπριακή Σουίτα για βιολί και πιάνο" (βασισμένη στο κυπριακό δημοτικό τραγούδι "Το ρέσι").

Συνθέτης. Άλκης Μπαλτάς. Έλληνας συνθέτης και μαέστρος. Διετέλεσε καλλιτεχνικός διευθυντής της Κρατικής Ορχήστρας Θεσσαλονίκης, καλλιτεχνικός διευθυντής των Μουσικών Συνόλων της ΕΡΤ και καλλιτεχνικός διευθυντής της Εθνικής Λυρικής Σκηνής. Είναι καλλιτεχνικός διευθυντής του Ελληνικού Ωδείου Αθηνών, του Ωδείου Μουσικού Κολεγίου Θεσσαλονίκης και διδάσκει στο Τμήμα Μουσικών Σπουδών του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης. Είναι, επίσης, καλλιτεχνικός διευθυντής του θρησκευτικού Φεστιβάλ της Πάτμου "Η Θεία Αποκάλυψη της Μουσικής". Έργα του έχουν εκτελεστεί τόσο στην Ελλάδα όσο και στο εξωτερικό.

Χορεύω Ελληνικά 1α. - Καλαματιανός

Εικόνα

Να συγκρίνετε το πιο πάνω απόσπασμα με το κυπριακό τραγούδι "Tο ρέσι":

Εικόνα

*Ρέσι. Το τραγούδι αυτό είναι το χαρακτηριστικό τραγούδι που τραγουδούν οι γυναίκες σαν αρχίσουν την προπαρασκευή για το "ρέσι", δηλαδή το καθάρισμα και το κοπάνισμα σιταριού, που θα χρησιμοποιηθεί για το καθιερωμένο έδεσμα της Κυριακής του Γάμου, ιδίως στην Πάφο.