Μουσική A΄ Γυμνασίου - Βιβλίο Μαθητή (Εμπλουτισμένο)
Ε' ΕΝΟΤΗΤΑ:
ΤΑΞΙΔΕΥΩ ΜΕ ΤΗ ΜΟΥΣΙΚΗ 1β. Ταξίδι στο παρελθόν Σκοπόs: Εκμάθηση και αναγνώριση της τριμερoύς μoρφής. Εφαρμογή των συγχορδιών I και V.
Λέξειs Κλειδιά: Τριμερής μορφή, συγχορδίες I και V, Χούμπερτινγκ Ένγκελμπερτ, "Το αίνιγμα", Πιοτρ Ίλιτς Τσαϊκόφσκι, σουίτα μπαλέτου "Καρυοθραύστης", εμβατήριο, πιτσικάτο, κορώνα, πίκολο, μπάσο κλαρινέτο.
Τριμερής Μορφή. Είναι η δομική κατασκευή μουσικού έργου σε τρεις ενότητες, στις οποίες συνήθως η τρίτη αποτελεί ακριβή ή περίπου ακριβή επανάληψη της πρώτης.
|
|
(β) Να χωριστείτε σε δύο ομάδες. Η Α' ομάδα να εκτελεί νότες της Iης, δηλαδή της τονικής συγχορδίας στην κλίμακα της Ντο (Ντο, Μι, Σολ, Ντο1) και η Β' ομάδα να εκτελεί νότες της Vης, δηλαδή της δεσπόζουσας συγχορδίας (Σολ, Σι, Ρε, Σολ1). Να χρησιμοποιήσετε αυλούς και μελωδικά κρουστά όργανα. Με την καθοδήγηση του καθηγητή σας να εναλλάσσετε τις δύο συγχορδίες:
(γ) Το τραγούδι "Το αίνιγμα" είναι γραμμένο στην τονικότητα της Ντο μείζονος. Ενώ τραγουδάτε το τραγούδι, να εναλλάσσετε στο β' μέρος μόνο (μεσαίο μέρος) τις δύο συγχορδίες (της Ιης και της Vης συγχορδίας), με τη βοήθεια του καθηγητή σας. Προσέξετε το άκουσμα της εναλλαγής των δύο συγχορδιών στον τρίτο και στον πρώτο χρόνο του μέτρου του β'μέρους του τραγουδιού. 
Σuvθέτης. Ένγκελμπερτ Χούμπερντινκ (Engelbert Humperdinck), Γερμανός 1854-1921). Γνωστός για την όπερά του "Χένσελ και Γκρέτελ". Ο Ένγκελμπερτ Χούμπερντιγκ έγραψε αρχικά την όπερα αυτή για την αδελφή του το 1890. Η πρώτη εκτέλεση έγινε, με τεράστια επιτυχία, το 1893 στη Βαϊμάρη, υπό τη διεύθυνση του Ρίχαρντ Στράoυς. Υπόθεση. Ο Χένσελ και η Γκρέτελ πηγαίνουν στο δάσος για να μαζέψουν φράουλες. Η φτωχή και απελπισμένη μητέρα τους, τους είπε να μην γυρίσουν σπίτι αν δεν γεμίσουν το καλάθι τους. Η Γκρέτελ φτιάχνει ένα στεφάνι και τραγουδά το "Μικρό ανθρωπάκι στέκει στο δάσος κει". 
Νυχτώνει, τα παιδιά δεν μπορούν να βρουν το δρόμο για το σπίτι. Πέφτουν για ύπνο, αφού πρώτα προσεύχονται στους αγγέλους. Το πρωί βλέπουν την καλύβα της μάγισσας που είναι φτιαγμένη από μελόψωμο και αρχίζουν να τη δαγκώνουν. Η μάγισσα αρπάζει τον Χένσελ και τον κλειδώνει στο κλουβί, |
|
AKΡΟΑΣΗ "Εμβατήριο" από τη Σουίτα μπαλέτου "Ο Καρυοθραύστης" του Πιοτρ Ίλιτς Τσαϊκόφσκι (Piotr Ilyich Tchaikovsky) (Ρώσος, 1840-1893)
 Ο Kαρυoθραύστης (Σουίτα Μπαλέτου) Συνθέτης: Πιoτρ Ίλιτς Τσαϊκόφσκι (Piotr Iliyich Tchaikovsky) (Ρώσος, 1840-1893).
Συνθέτης: Πιότρ Ίλιτς Τσαϊκόφσκι (Piotr Ilyich Tchaikovsky). Ρώσος συνθέτης που έζησε από το 1840-1893. Έγραψε πολλά έργα μεταξύ των οποίων συμφωvίες, μπαλέτα, όπερες, κοντσέρτα, έργα για πιάνο κ.λπ. Τα συμφωνικά του έργα διακρίνονται για τις υπέροχες μελωδίες τους και τα πλούσια ηχοχρώματα από τις ευφάνταστες ενορχηστρώσεις του. Καρυοθραύστης. Είναι ένα μπαλέτο που βασίζεται σε μία ιστορία του Γερμανού Ε.Τ.Α. Χόφμανν, γνωστού από τα περίφημα παραμύθια του. Την ιστορία αυτή την επεξεργάστηκε και την παρουσίασε στη Γαλλία ο Αλέξανδρος Δoυμάς. Στο κείμενο του Αλ. Δουμά στηρίχθηκε η υπόθεση του μπαλέτου. Η ιστορία. Την παραμονή των Χριστουγέννων ο μυστηριώδης νονός της Kλάρας ο κύριος Ντρόσσελμέγιερ της χαρίζει ένα μεγάλο Καρυοθραύστη με ανθρώπινη μορφή, ντυμένο στρατιωτικά. Το βράδυ η Κλάρα μένει στη μεγάλη σάλα κάτω από το Χριστουγεννιάτικο δέντρο μαζί με τον Καρυοθραύστη της. Όταν το ρολόι κτυπά μεσάνυχτα, ο Καρυοθραύστης και τα υπόλοιπα παιχνίδια ζωντανεύουν. Αρχίζει τότε μια τρομερή μάχη ανάμεσα στα παιχνίδια με αρχηγό τον Καρυοθραύστη και τα ποντίκια με αρχηγό το Βασιλιά Ποντικό. Η Κλάρα βοηθά τον Καρυοθραύστη να κερδίσει τη μάχη πετώντας μια από τις παντόφλες της στο Βασιλιά των Ποντικών. Τότε ο Καρυοθραύστης μεταμορφώνεται σε πρίγκιπα και μαζί ταξιδεύουν στο Βασίλειο της Νεράιδας των Ζαχαρωτών. Εκεί, προς τιμή τους διοργανώνονται διάφοροι χοροί. |
|
Το "Εμβατήριο" από τη Σουίτα μπαλέτου "Καρυοθραύστης" του Πιότρ Ίλιτς Τσαϊκόφσκι περιγράφει τη μάχη μεταξύ των παιχνιδιών με αρχηγό τον Καρυοθραύστη και των ποντικών. Τα πρώτα δύο θέματα ακούονται το ένα ύστερα από το άλλο. Μπορείτε να φανταστείτε ότι το Α' θέμα αντιπροσωπεύει τον Καρυοθραύστη που περπατά αγέρωχος και οδηγεί τα παιχνίδια στη μάχη. Το Β' θέμα περιγράφει τα μικρά και γρήγορα βήματα των ποντικών. Το Γ' θέμα περιγράφει τη μάχη. Φύλλο Ακρόασης 1. Θέμα Α 
2. Θέμα B 
3. Θέμα Γ 
(α) Ενώ ακούτε το "Εμβατήριο" από το μπαλέτο "Καρυοθραύστης" του Πιότρ Ίλιτς Τσαϊκόφσκι (Piotr Ilyich Tchaikovsky), να σημειώσετε πιο κάτω τη σειρά με την οποία ακούονται τα τρία βασικά θέματα. Να χρησιμοποιήσετε τα γράμματα Α, Β, Γ: ..................................................................................................................... (β) Σε ποια μορφή νομίζετε ότι είναι γραμμένο το Εμβατήριο αυτό; ..................................................................................................................... (γ) Να σχολιάσετε το ρυθμό του Γ' Θέματος ..................................................................................................................... |
ενώ στέλνει την Γκρέτελ να φέρει αμύγδαλα και σταφίδες, για να παχύνει τον Χένσελ πριν τον ψήσει και τον κάνει μελόψωμο. Η Γκρέτελ με τη βοήθεια του Χένσελ καταφέρνει να σπρώξει τη μάγισσα στο φούρνο. Όλα τα παιδιά που είχε αρπάξει η μάγισσα και τα μεταμόρφωσε σε μελόψωμα, ξαναγίνονται αληθινά παιδιά και ευτυχισμένα επιστρέφουν στα σπίτια τους.
