9η Ενότητα - Δραστηριότητες Παραγωγής Λόγου

Λεξικό της Κοινής Νεοελληνικής

E ΔPAΣTHPIOTHTEΣ ΠAPAΓΩΓHΣ ΛOΓOY

Aκούω και μιλώ

Οργανώστε με τους καθηγητές της τάξης σας, γι' αυτή τη σχολική χρονιά, τακτικές επισκέψεις στη βιβλιοθήκη του σχολείου ή στη Δημοτική βιβλιοθήκη της περιοχής σας. Στην πρώτη επίσκεψη σας ρωτούν τι είδους βιβλία σάς αρέσουν και θα θέλατε να δανειστείτε. Απαντήστε, αιτιολογώντας γιατί προτιμάτε συγκεκριμένες κατηγορίες βιβλίων.
Σε κάποιο περιοδικό εβδομαδιαίας εφημερίδας διαβάσατε την παρακάτω είδηση (κείμ. 8) για τη δημιουργία «ιπτάμενων αυτοκινήτων». Tηλεφωνήστε σε έναν φίλο σας και περιγράψτε του πώς θα είναι τα αυτοκίνητα αυτά, ποιος θα τα κατασκευάσει, πόσο θα κοστίσουν και τι προβλήματα, πιθανόν, να δημιουργήσουν.

Kείμενο 8 Εμπρός καλό μου αυτοκίνητο!

Κάθε μέρα οι δρόμοι των μεγαλουπόλεων ανά τον κόσμο παρουσιάζουν την ίδια ασφυκτική εικόνα: βρίσκονται μπλοκαρισμένοι από εκατοντάδες αυτοκίνητα, με οδηγούς βουτηγμένους στο άγχος, γιατί δε θα προλάβουν να φτάσουν στον προορισμό τους την ώρα που πρέπει. Το πρόβλημα του κυκλοφοριακού ήταν το κίνητρο για κάποιους επιστήμονες να επινοήσουν ένα πρωτότυπο μέσο μεταφοράς, με σκοπό να μας απαλλάξει από την καθημερινή ταλαιπωρία στους δρόμους. Ο λόγος για τα ιπτάμενα αυτοκίνητα, ελικοφόρα δηλαδή τετράτροχα, τα οποία στα μποτιλιαρίσματα θα μπορούν να ίπτανται. Σαν το καπέλο του… αστυνόμου Σαΐνη, το οποίο έβγαζε έλικες και τον βοηθούσε να πετάξει.

Η ιδέα δεν είναι καινούρια, αφού στο παρελθόν έχουν γίνει αρκετές προσπάθειες για την υλοποίησή της, οι οποίες όμως απέτυχαν, επειδή τα οχήματα που κατασκευάζονταν ήταν ακριβά, βαριά και αργά. Τη λύση σε αυτά τα εμπόδια αναμένεται να δώσει η NASA, η οποία σκοπεύει να κατασκευάσει ιπτάμενα αυτοκίνητα, μετατρέποντας τον εξοπλισμό των λεγόμενων μικρών αεροπλάνων. Αν και τα μικρά αεροπλάνα δεν είναι πρακτικά για την πλειοψηφία των ανθρώπων, ερευνητές της NASA ελπίζουν ότι στα επόμενα πέντε χρόνια η εξέλιξη της τεχνολογίας θα επιτρέψει την κατασκευή μικρών αεροπλάνων που θα είναι φθηνά, αθόρυβα, εύκολα στην οδήγηση και θα κοστίζουν γύρω στα 100.000 δολάρια. Αυτή η γενιά αεροπλάνων εκτιμάται ότι θα προετοιμάσει με τον καλύτερο τρόπο το έδαφος για την άφιξη των ιπτάμενων αυτοκινήτων. Ωστόσο η εταιρεία Boeing έχει σχεδιάσει το πρώτο ιπτάμενο τετράτροχό της. Βέβαια, μαζί με τα σχέδια για τα ιπτάμενα αυτοκίνητα, θα πρέπει να βρει και τρόπους να αντιμετωπιστεί το ενδεχόμενο ενός κυκλοφοριακού χάους, όχι πια στους δρόμους, αλλά στους ουρανούς!

περ. «ΒΗΜΑgazino», εφημ. ΤO ΒΗΜΑ, 2004

Διαβάζω και γράφω

Αφού μιλήσατε με τον φίλο σας για τα «ιπτάμενα» αυτοκίνητα, γράφετε μια φανταστική ιστορία με πρωταγωνιστή τον εαυτό σας να οδηγεί ένα τέτοιο αυτοκίνητο πάνω από την πόλη ή την περιοχή σας.
Yποθέστε ότι είστε ο συγγραφέας του κειμένου 1, που γράφει για την αξία του βιβλίου. Σας επισκέπτεται ένας μαθητής-δημοσιογράφος σχολικής εφημερίδας για να σας πάρει συνέντευξη. Γράψτε μια τέτοια (φανταστική) συνέντευξη, αντλώντας υλικό για τις ερωτήσεις και τις απαντήσεις από το κείμενο αυτό.
Από μια εταιρεία νέων τεχνολογιών σάς έστειλαν ένα διαφημιστικό υλικό (κείμ. 9) για να αγοράσετε ή εσείς ή το σχολείο σας ένα ρομπότ-δάσκαλο αγγλικών. Απαντήστε στην πρότασή τους με μια επιστολή 2-3 παραγράφων (λαμβάνοντας υπόψη και το κείμενο 3 του Τετραδίου Εργασιών).

Kείμενο 9 Ρομποτοδιδάσκαλος αγγλικών

Το κοριτσάκι της φωτογραφίας χρησιμοποιεί την οθόνη αφής του «Irobi», ενός «έξυπνου» ρομπότ που διδάσκει αγγλικά στους χρήστες του μέσω ενσωματωμένων προγραμμάτων, τα οποία μπορεί μάλιστα και αναβαθμίζει μέσω του Internet. Το ρομπότ λειτουργεί και με τηλεχειρισμό αλλά και με φωνητικές εντολές του χρήστη. Διαθέτει επίσης ενσωματωμένη κάμερα, με την οποία μπορεί ο ιδιοκτήτης του να βλέπει και να ελέγχει τι γίνεται στο σπίτι ή στο χώρο που το έχει τοποθετήσει απ' όπου κι αν βρίσκεται.

ένθετο «Science», εφημ. ΤO ΒΗΜΑ, 2004

Διαθεματική εργασία

«Ταξίδι στον κόσμο της γραφής και της ανάγνωσης»

Η τάξη ή το σχολείο σας οργανώνει ένα διαγωνισμό ανάγνωσης βιβλίων και γραφής λογοτεχνικού κειμένου.

◗ Mια ομάδα θα καταγράψει τις προτιμήσεις των μαθητών και θα προτείνει τις κατηγορίες (πεζογραφία, ποίηση, ιστορία, επιστημονική φαντασία, θέατρο, γεωγραφία κ.λπ.) από τις οποίες κάθε ομάδα μαθητών (3-4 ατόμων) θα επιλέξει δύο βιβλία, που θα διαβάσει σε ορισμένο χρονικό διάστημα.
◗ Στη συνέχεια θα γίνει παρουσίαση των βιβλίων απ' όλα τα μέλη κάθε ομάδας και θα υπάρξει βράβευση των καλύτερων παρουσιάσεων από επιτροπή μαθητών, εκπαιδευτικών, τοπικών πνευματικών φορέων.
◗ Θα ζητηθεί απ' όποιον μαθητή επιθυμεί να γράψει οποιοδήποτε είδος λογοτεχνικού κειμένου (διήγημα, ποίημα, χρονογράφημα, θεατρικό μονόπρακτο κ.λπ.) και να το παραδώσει στην επιτροπή του διαγωνισμού.
◗ Θα ακολουθήσει η βράβευση των καλύτερων κειμένων κατά κατηγορία και η ανάγνωσή τους από τους μαθητές.
◗ Θα εκδοθεί ειδικός τόμος-τεύχος από το σχολείο με όλα τα κείμενα των μαθητών που συμμετείχαν στον διαγωνισμό.

Χρήσιμες ηλεκτρονικές διευθύνσεις

http://www.biblionet.gr (Δικτυακός τόπος με όλες τις ελληνικές εκδόσεις των τελευταίων χρόνων)
http://www.linguapax.org (Σχέδιο της Unesco για την προώθηση του πολιτισμού και της ειρήνης διαμέσου της πολύγλωσσης εκπαίδευσης)
http://www.elia.org.gr (Ελληνικό Λογοτεχνικό και Ιστορικό Αρχείο)
http://www.mpi.nl/DOBES (Ειδική ιστοσελίδα για τις γλώσσες που κινδυνεύουν με εξαφάνιση)
http://www.vlib.org (Εικονική βιβλιοθήκη για τις επιστήμες, τις τέχνες και τον πολιτισμό)
http://www.ekebi.gr (Το Eθνικό Kέντρο Bιβλίου της χώρας μας)

AΣ ΘYMHΘOYME TI MAΘAME Σ' AYTH THN ENOTHTA

◗ Mέσα σε μια πρόταση οι . . . . . . . . . . . . . . . ή τα . . . . . . . . . . . . . . . μπορούν να μετακινηθούν, «αποκαλύπτοντας» αυτό που θέλουμε να τονιστεί.

◗ Mπορούμε να . . . . . . . . . . . . . . . λέξεις ή φράσεις σε μια πρόταση οι οποίες να παίζουν τον ίδιο ρόλο στην πρόταση, ανάλογα με αυτό που θέλουμε να εκφράσουμε.

◗ Σε κάθε κείμενο χρησιμοποιείται . . . . . . . . . . . . . . . λεξιλόγιο το οποίο «αποκρυπτογραφούμε», προκειμένου να κατανοήσουμε το περιεχόμενό του.

◗ Mπορούμε να . . . . . . . . . . . . . . . κείμενα, ανάλογα με τους παράγοντες και τις συνθήκες επικοινωνίας.