Λεξικό της Κοινής Νεοελληνικής
Kείμενο 1 [Ένα παιχνίδι στο διαδίκτυο χωρίς νικητές!] Έκανε κλικ με το ποντίκι και το παράθυρο άνοιξε περισσότερο, αποκαλύπτοντας τις πέντε επόμενες λέξεις: ΠΡΩΤΗ ΕΝΟΤΗΤΑ
ΤΟ ΘΕΜΑ ΤΟΥ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΥ ΟΙ ΚΑΝΟΝΕΣ ΤΟΥ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΥ ΚΕΡΔΗ ΕΝΑΡΞΗ Μα ήταν δυνατόν η πρώτη ενότητα του σχολικού προγράμματος στο οποίο περίμενε να συμμετέχει, να ξεκίναγε με διαγωνισμό; Φαινόταν απίστευτο στον Μπεν! Τόσο, που ξαναγύρισε στην αρχή και ξαναέδωσε εντολές να ξαναμπεί στο συγκεκριμένο παράθυρο, για να ελέγξει έτσι μην τυχόν είχε προσπεράσει στη βιασύνη του τη συγκεκριμένη ηλεκτρονική σελίδα που ήθελε κι όλα αυτά τα ωραία δεν ίσχυαν. Κι όμως, έτσι ακριβώς ήταν. Μπορεί, βέβαια, να βρισκόταν εκεί για όποιον ήθελε να ασχοληθεί με το διαγωνισμό, πέραν του τηλε-μαθήματος. Ή να ήταν κι ένας διαγωνισμός-προσφορά από τις εταιρείες υπολογιστών και ηλεκτρονικών γενικότερα, που συμμετείχαν στο σχολικό αυτό πρόγραμμα, και χρεώνονταν τη μεγάλη του επιτυχία. Ποιος ξέρει… Ο Μπεν αποφάσισε να συνεχίσει και να μπει κι αυτός στο διαγωνισμό. Έκανε κλικ στο ΕΝΑΡΞΗ, περίεργος να μάθει τη συνέχεια. Έμεινε κατάπληκτος! Τα ονόματα όσων έλυναν το διαγωνισμό θα τυπώνονταν σε κοντομάνικα μπλουζάκια και καπέλα του μπέιζμπολ! «Απ' ό,τι φαίνεται εδώ μάλλον έχουν βάλει και οι καθηγητές το χεράκι τους!» μονολόγησε ο Μπεν και θυμωμένος γύρισε πίσω και έκανε κλικ στους Κανόνες Παιχνιδιού. Τότε ήταν που πετάχτηκε από τη θέση του. Η έκθεση της παιδαγωγικής σημασίας που είχε η σκέψη αυτού του διαγωνισμού ήταν διαθέσιμη, μπροστά στα μάτια του. Ειδικά το συμπέρασμα ότι σ' αυτό το διαγωνισμό ίσως δεν υπήρχαν νικητές! Οι δραστηριότητες και τα σκαλοπάτια προς τη λύση χρειάζονταν το μυαλό και την πρωτοβουλία όλων των συμμετεχόντων. Γι' αυτό ακριβώς το λόγο οι πρώτες ώρες του τηλε-μαθήματος ήταν στη διάθεσή τους για κουβέντα, ώστε να γνωριστούν, να ανταλλάξουν απόψεις, και να διατηρήσουν ομαδικό πνεύμα. Μόνο έτσι θα είχαν την αναμενόμενη απόδοση στους γρίφους που τους περίμεναν. Γι' αυτό και θεωρητικά δεν υπήρχαν νικητές ή χαμένοι του παιχνιδιού. Όλοι κέρδιζαν αυτή τη μοναδική εμπειρία και αντιμετώπιζαν το ίδιο πρόβλημα, που όμως έπρεπε όλοι μαζί να φέρουν εις πέρας. Αντρέας Σλύτερ, Κυνηγητό στο Ίντερνετ, μτφρ. Ι. Αντωνοπούλου, εκδ. Πατάκη, 2003 Eρωτήσεις κατανόησης
Kείμενο 2 [Ψηφιακό ταξίδι στον πολιτισμό της αρχαίας Ελλάδας] Το τρίτο στη σειρά πρόγραμμα εικονικής πραγματικότητας –μετά την εικονική περιήγηση στην αρχαία Μίλητο και το εκπαιδευτικό πρόγραμμα για την ελληνική ενδυμασία– έχει τίτλο «Ο Ναός του Δία στην Ολυμπία» και δημιουργήθηκε, όπως και τα προηγούμενα, εξ ολοκλήρου στο Ίδρυμα Μείζονος Ελληνισμού, από το τμήμα Τρισδιάστατων Αναπαραστάσεων. Πρόκειται για ένα πρόγραμμα με μεγάλες εκπαιδευτικές δυνατότητες και αποτελεί την αρχή ενός μεγάλου έργου στο πλαίσιο της Ολυμπιάδας 2004. Ο Ναός του Δία στην Ολυμπία Η ψηφιακή αναπαράσταση του ναού είναι τόσο ακριβής, ώστε να διακρίνονται πολλές από τις αρχιτεκτονικές του λεπτομέρειες. Οι επισκέπτες έχουν τη δυνατότητα να θαυμάσουν το φημισμένο άγαλμα του Δία, δημιούργημα του γλύπτη Φειδία και ένα από τα επτά θαύματα του αρχαίου κόσμου, από το οποίο σήμερα δε σώζεται τίποτε, αλλά και τις μετόπες από τις περίφημες αναπαραστάσεις των άθλων του Ηρακλή. Επίσης, κοντά στον οπισθόδομο έχει τοποθετηθεί μια αγριελιά, που αναπαριστά την «Καλλιστέφανο Ελαία», τα κλαδιά της οποίας χρησίμευαν για να φτιάχνονται τα στεφάνια των ολυμπιονικών. Το ψηφιακό μοντέλο του ναού του Δία πλαισιώνουν η τοποθεσία της αρχαίας Άλτης και το καταπράσινο τοπίο του Κρόνιου λόφου και της Ολυμπίας, επιτυγχάνοντας μια ελεύθερη εικονική απόδοση του χώρου που περιέβαλλε το ναό.
Iστοσελίδα του Iδρύματος Mείζονος Eλληνισμού, http://www.ime.gr/fhw/r Eρωτήσεις κατανόησης
Kείμενο 3 [Oι σύγχρονες μαύρες τρύπες!] Ενώ […] οι «μίνι» μαύρες τρύπες (του διαστήματος) δεν έχουν γίνει ακόμα αποδεκτές από την επιστημονική σκέψη, ο υποφαινόμενος* υποπτεύεται ότι πράγματι υπάρχουν. Δεν έχουν όμως ηλικία 20 δισεκατομμυρίων, αλλά μόνον είκοσι ετών· και ενεδρεύουν σε κάθε ελληνικό σπίτι, σε καφενεία χωριών και σε πλατείες. Οι μαύρες αυτές τρύπες έχουν μέγεθος 14, 21 ή και 27 ίντσες κι απορροφούν οτιδήποτε, ακόμα και μια φωτεινή σκέψη, αν πλησιάσει στον ορίζοντά τους. Χρόνος, αξίες, ανθρώπινη επικοινωνία εξαφανίζονται προς ένα άγνωστο εσωτερικό, που υπακούει σε νόμους όχι οικείους στην επιστήμη αλλά γνωστούς στην αγορά. Ας σημειωθεί ότι οι σύγχρονες μαύρες τρύπες συνήθως εκπέμπουν το χυδαίο ή την παραμόρφωση της αλήθειας, την πολιτική ασημαντότητα και την αλαζονεία των ασήμαντων. Σπάνια να προβληθεί λόγος πολιτισμένος ή η γοητεία ενός προσώπου. Ευτυχώς ο τηλεθεατής –συγγνώμη, ο φυσικός– γνωρίζει ότι η ενέργεια που εκπέμπουν αυτές οι μαύρες τρύπες αναλώνεται εις βάρος της ίδιας τους της ύπαρξης. Λέγεται μάλιστα ότι μια πειραματική συσκευή, που στη διεθνή βιβλιογραφία απαντάται με το όνομα τηλεκοντρόλ, έχει τη δυνατότητα να μεταπηδά ταχύτατα από το ένα κανάλι –συγγνώμη, τη μία μαύρη τρύπα– στην άλλη· έτσι διαχέεται η ενέργεια της κάθε μαύρης τρύπας και γίνεται λιγότερο επικίνδυνη η παρουσία της. Υπάρχει μάλιστα και μια νεότερη θεωρία, που διατυπώνεται σε μυημένους επιστημονικούς κύκλους και σε ώρες άλαλες και μυστικές. Η θεωρία αυτή επιμένει ότι ένα από τα κουμπιά, συνήθως το επάνω δεξιά, αυτής της σωτήριας πειραματικής συσκευής είναι σε θέση να εξαφανίσει ολότελα τη μαύρη τρύπα από τον ορίζοντά μας. Τότε ο άνθρωπος ανακαλύπτει πάλι τους άλλους και τον εαυτό του. Ανακαλύπτει τις εξαίσιες ή ταπεινές μουσικές του κόσμου και της ζωής, την πραγματική ζωή που μακράν από τις μαύρες τρύπες έχει άλλες πίκρες και περιεχόμενο.
* υποφαινόμενος: εγώ ο ίδιος ή αυτός που υπογράφει ένα κείμενο. Γιώργος Γραμματικάκης, εφημ. ΤΟ ΒΗΜΑ, 1995 (διασκευή) Eρωτήσεις κατανόησης
Kείμενο 4 [«Xάρι Πότερ» για όλες τις ηλικίες] Όταν μια σειρά παιδικών βιβλίων έχει πουλήσει περισσότερα από εκατό εκατομμύρια αντίτυπα σε όλο τον κόσμο και έχει μεταφραστεί σε 47 γλώσσες, μπορούμε να μιλάμε για πρωτοφανές φαινόμενο. Tα τέσσερα βιβλία της σειράς της Tζόαν Pόουλινγκ ξανάφεραν τα παιδιά στο διάβασμα και τα απομάκρυναν για λίγο από την οθόνη των βίντεο-γκέιμ. Tο φαινόμενο «Xάρι Πότερ» μεταφέρθηκε και στον κινηματογράφο με μία από τις πιο πλέον πολυδιαφημισμένες παραγωγές. O Αμερικανός σκηνοθέτης Κρις Κολόμπους έχει υπογράψει πολλές οικογενειακές ταινίες, όπως το «Mόνος στο σπίτι» και την «Kυρία Nταπφάιρ», ο κόσμος του όμως ήταν τελείως διαφορετικός με τον κόσμο του 11χρονου Xάρι, ενός ορφανού αγοριού, που στα γενέθλιά του μαθαίνει ότι οι γονείς του δεν έχουν πεθάνει σε τροχαίο, αλλά ότι ήταν μάγοι που νικήθηκαν από έναν ισχυρότερο μάγο αφιερωμένο στο κακό. Στο Xάρι προσφέρεται μια θέση στο σχολείο των μάγων Xόγκγουαρτς, μπροστά του ανοίγεται ένας ολοκαίνουριος μαγικός κόσμος και μέσα σε αυτόν παρουσιάζεται η ευκαιρία να αντιμετωπίσει τον υπεύθυνο για το θάνατο των γονιών του. «Eίναι μια ταινία για παιδιά όλων των ηλικιών» σύμφωνα με τον παραγωγό Nτέιβιντ Xέιμαν. Στην ταινία μία από τις πιο ενδιαφέρουσες σκηνές είναι όταν ο Xάρι ανακαλύπτει σε μια κρυφή αίθουσα ένα μαγικό καθρέφτη, μέσα στον οποίο βλέπει τον εαυτό του μαζί με τους νεκρούς του γονείς. Προσπαθεί να καταλάβει τι σημαίνει και αργότερα μαθαίνει ότι ο καθρέφτης δείχνει την πιο ποθητή μας επιθυμία. Eίναι μια σκηνή γυρισμένη με πραγματική ευαισθησία και, όπως είπε ο Kρις Kολόμπους, μία από εκείνες που τον δυσκόλεψαν περισσότερο. Στην ερώτηση τι θα ήθελε να δει μέσα στον καθρέφτη, ο πρωταγωνιστής της ταινίας Nτάνιελ Pάντκλιφ είπε: «Nα είμαι τόσο ευτυχισμένος σε όλη μου τη ζωή όσο και σήμερα». ένθετο «Tέχνες και Γράμματα», εφημ. H KΑΘΗΜΕΡΙΝΗ, 2004 Eρωτήσεις κατανόησης
|