6η Ενότητα - Δραστηριότητες Παραγωγής Λόγου

Λεξικό της Κοινής Νεοελληνικής

ΣT ΔPAΣTHPIOTHTEΣ ΠAPAΓΩΓHΣ ΛOΓOY

Aκούω και μιλώ

Στο πολιτιστικό κέντρο "Ελληνικός Κόσμος" παρουσιάζεται η έκθεση "Υπάρχει σε όλα λύση; Ταξίδι στον Κόσμο των Αρχαίων Ελλήνων Μαθηματικών". Μέσα από μια πρωτότυπη και σαγηνευτική Εικόνα συνάντηση της αρχαίας με τη σύγχρονη τεχνολογία αναδεικνύει το θεμελιώδη χαρακτήρα των μαθηματικών στις επιστήμες και την εφαρμογή τους στην καθημερινή ζωή. Η έκθεση ζωντανεύει με εύληπτο τρόπο καίριες "στιγμές" από τη γέννηση και την ανάπτυξη των μαθηματικών στην Αρχαιότητα, εξοικειώνοντας τον επισκέπτη με φαινόμενα που καθόρισαν τη πορεία της επιστήμης για αιώνες.

Ενημερωτικό φυλλάδιο του Ιδρύματος
Μείζονος Ελληνισμού

Έχετε κάποια αγαπημένη δημιουργική απασχόληση (κάποιο παιχνίδι που γεμίζει ευχάριστα τις ώρες σας, κάποιο μουσικό όργανο που μαθαίνετε) ή συμμετέχετε σε κάποια περιβαλλοντική ή άλλη ομάδα εξορμήσεων στη φύση; • Οποιαδήποτε κι αν είναι η αγαπημένη σας ασχολία, συζητήστε στην τάξη: α. Πότε και πώς αρχίσατε να ασχολείστε με αυτή; β. Τι σας προσφέρει; γ. Γιατί σας αρέσει;
Φέρτε στην τάξη 4-5 βιβλία με ποιήματα. • Αφού χωριστείτε σε ομάδες, διαβάστε ένα ποίημα που θα επιλέξετε στην ομάδα. • Συζητήστε με τα άλλα μέλη της ομάδας σας γιατί επιλέξατε το συγκεκριμένο ποίημα. • Tέλος, κάθε ομάδα θα διαβάσει στην τάξη το ποίημα που διάλεξε και θα εξηγήσει, όσο καλύτερα μπορεί, γιατί το επέλεξε.
Είδατε αυτή την ανακοίνωση για την έκθεση που διοργανώνει το Ίδρυμα Μείζονος Ελληνισμού. Συζητήστε στην τάξη γιατί θα άξιζε να επισκεφτείτε αυτή την έκθεση. • Τι θα είχατε να κερδίσετε από μια τέτοια δραστηριότητα;

Διαβάζω και γράφω

Βρείτε διάσημους πίνακες ζωγραφικής από βιβλία τέχνης ή το διαδίκτυο ή αρχαία ελληνικά αγάλματα από το βιβλίο της Ιστορίας σας και περιγράψτε τι απεικονίζουν. • Διαβάστε τις περιγραφές σας στους συμμαθητές σας, οι οποίοι θα πρέπει να φανταστούν τον πίνακα. • Στη συνέχεια, δείξτε τους το έργο τέχνης που περιγράψατε. • Προσέξτε πολύ καλά τα συνδετικά ρήματα που θα χρησιμοποιήσετε, όπως και τα κατηγορούμενα. • Προσοχή επίσης αξίζει στους προσδιορισμούς με ουσιαστικό (ομοιόπτωτους και ετερόπτωτους) που θα επιλέξετε για να κάνετε παραστατική την περιγραφή σας.
Συμμετείχατε σε μια δημιουργική δραστηριότητα (επίσκεψη σε μουσείο, εκδρομή στη φύση ή σε έναν αρχαιολογικό χώρο που σας άρεσε και σας συγκίνησε ιδιαίτερα, παρακολούθηση μιας μουσικής ή χορευτικής παράστασης, ενασχόληση με κάποιο παιχνίδι ομαδικό ή ατομικό κτλ.). Γράψτε ένα αφηγηματικό κείμενο δύο παραγράφων στο οποίο θα παρουσιάζετε τι έγινε στη δραστηριότητα αυτή και θα εξηγείτε στους συμμαθητές σας τους λόγους για τους οποίους σας ενθουσίασε. • Προσέξτε ιδιαίτερα τη δομή των δύο αυτών παραγράφων που θα γράψετε. Αφού γράψετε τα κείμενά σας, δώστε έναν πλαγιότιτλο σε κάθε παράγραφο.
Διαβάσατε σε μια εφημερίδα ένα άρθρο που καταδικάζει τα ηλεκτρονικά παιχνίδια τονίζοντας τις αρνητικές πλευρές τους. • Γράψτε μια επιστολή-απάντηση στην εφημερίδα, υποστηρίζοντας την άποψη ότι τα ηλεκτρονικά παιχνίδια μπορούν να έχουν και θετική πλευρά και να ωφελούν τα παιδιά σε κάποιες περιπτώσεις.

Διαθεματική εργασία

«Από τα πήλινα παιχνίδια της Αρχαιότητας στα σύγχρονα ηλεκτρονικά παιχνίδια»

◗ Ποια είναι η ιστορία και η εξέλιξη του παιχνιδιού στους αιώνες;
Διερευνήστε το θέμα και φτιάξτε με τα στοιχεία, τα σκίτσα και τις φωτογραφίες, που θα συγκεντρώσετε, ένα άλμπουμ πολύ παιχνιδιάρικο!
◗ Εργαστείτε σε ομάδες:
Μια ομάδα θα αναζητήσει υλικό για το παιχνίδι στην Aρχαιότητα. Μια άλλη για το παιχνίδι στο Βυζάντιο. Η τρίτη ομάδα μπορεί να ασχοληθεί με το παιχνίδι στην Ευρώπη το 19ο και 20ό αι. Μια τελευταία ομάδα θα μπορούσε να ασχοληθεί με τα σύγχρονα ηλεκτρονικά παιχνίδια και να παρουσιάσει κάποιο αντιπροσωπευτικό από αυτά.
Θα ήταν καλό κάθε ομάδα –με τη βοήθεια του καθηγητή της Τεχνολογίας– να προσπαθήσει να κατασκευάσει ή έστω να βρει και να φέρει στην τάξη ένα παιχνίδι της εποχής που μελετά.
◗ Υλικό για την έρευνά σας μπορείτε να βρείτε σε ιστορικά βιβλία, εγκυκλοπαίδειες, έντυπες και ηλεκτρονικές, στο διαδίκτυο, στις ηλεκτρονικές σελίδες μουσείων:

Χρήσιμες ηλεκτρονικές διευθύνσεις

http://www.benaki.gr http://www.e-history.gr
http://www.epirus.com/tolis http://www.ime.gr
http://www.epirus.com/meligi

AΣ ΘYMHΘOYME TI MAΘAME Σ' AYTH THN ENOTHTA

◗ Oι πτώσεις μάς δείχνουν τη σχέση που μπορεί να έχει ένα ουσιαστικό με το ρήμα της πρότασης.

Kάνετε τις σωστές αντιστοιχίσεις:

ονομαστική	•
αιτιατική	•
γενική	•

• υποκείμενο

• αντικείμενο

• κατηγορούμενο αντικειμένου

• κατηγορούμενο υποκειμένου.

◗ H ονοματική φράση που προσδιορίζει μια άλλη ονοματική φράση μπορεί:
α. είτε να βρίσκεται στην ίδια πτώση με αυτήν
(οπότε λέγεται . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . προσδιορισμός),
• ο προσδιορισμός αυτός μπορεί

– να προσθέτει ένα ιδιαίτερο και γνωστό γνώρισμα,
(οπότε λέγεται . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ) ή
– να διασαφηνίζει το ουσιαστικό που προσδιορίζει
(οπότε λέγεται . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . )
β. είτε να βρίσκεται σε διαφορετική πτώση
(οπότε λέγεται . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . προσδιορισμός)
• οι προσδιορισμοί αυτοί βρίσκονται συνήθως σε πλάγια πτώση και έχουν διάφορες σημασίες,

π.χ. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

◗ Mια παράγραφος αποτελείται από τρία μέρη:
α. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . β. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . γ. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .