Κείμενα Νεοελληνικής Λογοτεχνίας (Β΄ Γυμνασίου) - Βιβλίο Μαθητή (Eμπλουτισμένο)

ΜΙΧΑΛΗΣ ΓΚΑΝΑΣ  Βιογραφικό σημείωμα [πηγή: Εθνικό Κέντρο Βιβλίου]

Στα καμένα

         Οι στίχοι αυτού του τραγουδιού, που υπήρξε αρκετά δημοφιλές στη διάρκεια της δεκαετίας του 1990, αναφέρονται στις καταστροφικές συνέπειες των πυρκαγιών. Αν και το θέαμα των καμένων δέντρων προκαλεί θλίψη, ο ποιητής επιμένει στην πραγματοποίηση της κυριακάτικης εκδρομής, προτρέποντας τη σύντροφό του αλλά και κάθε άνθρωπο, να βγουν έξω από τη μόνωση του σπιτιού τους και την εικονική πραγματικότητα της τηλεόρασης, αποκαθιστώντας ξανά τη δημιουργική ανθρώπινη επικοινωνία.

Δάσος [πηγή: Πύλη Παιδαγωγική Υλικού Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης]  

Έλα να πάμε στα καμένα,
στον Υμηττό και στην Αυλώνα,
πουλιά και πεύκα συλλογίσου
ενός καμένου παραδείσου,
δέντρα που ήτανε φαντάσου
και στη σκιά τους ξεκουράσου.

Έλα και πάρε με μαζί σου
στην κυριακάτικη εκδρομή σου,
βγάλε με στο χλωρό κορμί σου,
στις εκβολές του παραδείσου.

Έλα να πάμε στα καμένα,
δε μας χωράει πια το σπίτι,
έρχονται δύσκολες ημέρες
μουτζουρωμένες σαν Δευτέρες,
έρχονται φλόγες απ' τα δάση
και μια φωτιά να μας δικάσει,
μέσα στο πύρινό της χνότο,
από τον έσχατο ως τον πρώτο.

Έλα να βγούμε απ' το σπίτι
ξανά σε δρόμους και πλατείες,
πάρε και τα παιδιά μαζί σου
εδώ, στο χείλος της αβύσσου,
κι άφησε μόνη στο τραπέζι
την τηλεόραση να παίζει,
να δείχνει έγχρωμο τον πόνο
δίπλα σ' ένα φιλέτο τόνο,
να δείχνει φονικά και φλόγες,
τσόντες, πολιτικούς και ρώγες,
ενώ εμείς θα 'χουμε φτάσει
στο σταυροδρόμι του εξήντα*
με τα παιδάκια μας στον ώμο,
για να μας δείχνουνε το δρόμο.

Μ. Γκανάς, Στίχοι, Μελάνι

img

 Ποιήματα, αναγνώσεις του Μιχάλη Γκανά [πηγή: Ιστότοπος «Γιάννενα, η πόλη των ευεργετών»]

Κωνσταντίνος Παρθένης, Πεύκα στην Κέρκυρα
Κωνσταντίνος Παρθένης,
Πεύκα στην Κέρκυρα

* σταυροδρόμι του εξήντα: ο ποιητής στο σημείο αυτό υπαινίσσεται την εσωτερική μετανάστευση από την ύπαιθρο στα μεγάλα αστικά κέντρα, στις αρχές της δεκαετίας του 1960

Λεξικό της Κοινής Νεοελληνικής  Λεξικό της Κοινής Νεοελληνικής 

 

ΕΡΓΑΣΙΕΣ
1 Το ποίημα περιέχει μια σειρά από προτροπές. Βρείτε τις δύο βασικότερες και εξηγήστε τη σημασία τους.
 
2 Ποια γραμματικά πρόσωπα χρησιμοποιούνται στο ποίημα και ποιος ρόλος αντιστοιχεί σε καθένα από αυτά;
 
3 Η φωτιά έχει κυριολεκτική και μεταφορική σημασία στο ποίημα. Τι σημαίνει κάθε φορά;
 
4 Για ποιους λόγους ο ποιητής θεωρεί ότι «έρχονται δύσκολες ημέρες»; Τι προτείνει για να αντιμετωπιστούν οι δυσκολίες;
 
 
ΔΙΑΘΕΜΑΤΙΚΕΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ
♦  Ακούστε το τραγούδι σε μουσική Λαυρέντη Μαχαιρίτσα από το δίσκο του Ρίξε κόκκινο στη νύχτα (1993). Ποια εντύπωση σας έκανε η ακρόασή του; Ποιοι στίχοι έμειναν στο μυαλό σας και θα θέλατε να ξανακούσετε ή να σιγοτραγουδήσετε;
 
♦  Οργανώστε μια κυριακάτικη εκδρομή με την οικογένειά σας και αποδράστε από την εικονική πραγματικότητα της τηλεόρασης.
 

 


Γεώργιος Προκοπίου, Αθάνατα στον Αρδηττό
Γεώργιος Προκοπίου, Αθάνατα στον Αρδηττό