Χρήστος Μπουλώτης, «Tο δώρο στην ομηρική κοινωνία» (απόσπασμα από άρθρο)

Η ομηρική κοινωνία, χωρίς υπερβολή, είναι μια κατ’ εξοχήν κοινωνία του δώρου, ιδανική για ανθρωπολογικές προσεγγίσεις. Διατρέχοντας Ιλιάδα και Οδύσσεια εκπλήσσεται, πράγματι, κανείς με την ποσότητα και ποικιλία δώρων που ενυφαίνονται μέσα τους, ρυθμολογώντας ποικιλότροπα τις σχέσεις των ανθρώπων μεταξύ τους, αλλά και με τους θεούς. Eτσι, ξαναβρίσκουμε τη λέξη δώρον με την έννοια της θεϊκής προσφοράς και του αναθήματος, αλλά και σ’ ένα σωρό κοινωνικές συνάφειες: δώρα ως αντικείμενα ανταλλαγής και χαρίσματα κατά την αναχώρηση του φιλοξενούμενου, ως τιμητικό βραβείο (γέρας), ως μέσον για την απόκτηση της νύφης ή ως προίκα, κι ακόμη ως δελεαστικά αντικείμενα εξευμενισμού και λύτρα. Ανάμεσα σε άλλα, μαθαίνουμε από τον Όμηρο πως τα δώρα προξενούν χαρά και ευφρόσυνη διάθεση όχι μόνο στον αποδέκτη τους, αλλά και στον δωρητή τον ίδιο, και πως τα εκτιμούσαν όχι τόσο λόγω της χρηστικότητας και της μετρήσιμης αξίας τους, αλλά για την ομορφιά και την υψηλή τους τέχνη, διάσταση που εμφαίνουν και τα ποικίλα συνοδευτικά επίθετα όπως περικαλλέα, αγλαά, κλυτά, περικλυτά, κάλλιμα, χαρίεντα, ερικυδέα, άσπετα, λώια κ.ά.

[πηγή: Χρήστος Μπουλώτης, «Το δώρο στον μυκηναϊκό και μινωικό κόσμο», Εφημ. Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ, 01-01-06]

Τα δώρα στη Γεωμετρική Εποχή: διαβάστε σχετικά στον δικτυακό τόπο της Ελληνικής Ιστορίας (ίδρυμα Μείζονος Ελληνισμού)