Κείμενα Νεοελληνικής Λογοτεχνίας (Γ΄ Γυμνασίου) - Βιβλίο Μαθητή (Εμπλουτισμένο)

ΛΟΡΕΝΤΖΟΣ ΜΑΒΙΛΗΣ  Βιογραφικό σημείωμα [πηγή: Εθνικό Κέντρο Βιβλίου] Εποχές και Συγγραφείς. Λορέντζος Μαβίλης (βίντεο) [πηγή: Ψηφιακό Αρχείο της ΕΡΤ]

Λήθη

Το ποίημα είναι σονέτο και δημοσιεύτηκε το 1899. O Μαβίλης καλοτυχίζει τους νεκρούς, γιατί έχουν πιει το νερό της λησμονιάς και δε θυμούνται τα βάσανα της επίγειας ζωής. Παράλληλα τους συγκρίνει με τους ζωντανούς που υποφέρουν, επειδή δεν μπορούν να λησμονήσουν τα αγαπημένα τους πρόσωπα.

Καλότυχοι οι νεκροί, που λησμονάνε
την πίκρια της ζωής. Όντας βυθίσει
ο ήλιος και το σούρουπο* ακλουθήσει,
μην τους κλαις, ο καημός σου όσος και να 'ναι!

Τέτοιαν ώρα οι ψυχές διψούν και πάνε
στης Λησμονιάς την κρουσταλλένια βρύση·
μα βούρκος* το νεράκι θα μαυρίσει,
α στάξει γι' αυτές δάκρυ, όθε αγαπάνε.

Κι αν πιουν θολό νερό, ξαναθυμούνται,
διαβαίνοντας λιβάδι' απ' ασφοδίλι*,
πόνους παλιούς, που μέσα τους κοιμούνται.

Α δεν μπορείς παρά να κλαις το δείλι*,
τους ζωντανούς τα μάτια σου ας θρηνήσουν·
θέλουν – μα δε βολεί* να λησμονήσουν.

Λ. Μαβίλης, Τα ποιήματα,
Ίδρυμα Κώστα και Ελένης Oυράνη

εικόνα

Σονέτο


*σούρουπο: λυκόφως, δύση του ηλίου *βούρκος: στάσιμο νερό *λιβάδι' απ' ασφοδίλι: μυθολογικός τόπος, όπου ηρεμούν οι νεκροί *δείλι: δειλινό *δε βολεί: δεν μπορούν

Λεξικό της Κοινής Νεοελληνικής Λεξικό της Κοινής Νεοελληνικής



ΕΡΓΑΣΙΕΣ
  1. 1 Γιατί καλοτυχίζει τους νεκρούς ο ποιητής, ενώ θεωρεί αξιοθρήνητους τους ζωντανούς;
  2. 2 Ποια μυθολογικά στοιχεία και λαϊκές δοξασίες για τους νεκρούς και τον Κάτω Kόσμο συναντάμε στο ποίημα;
  3. 3 Ποια αφηγηματικά προσωπα χρησιμοποιεί ο ποιητής, όταν αναφέρεται στους νεκρούς και στους ζωντανούς; Σε ποια από τις δύο κατηγορίες δίνει περισσότερη έμφαση και γιατί;
  4. 4 Βρείτε τους υποθετικούς λόγους του κειμένου και εξηγήστε το περιεχόμενό τους.

ΔΙΑΘΕΜΑΤΙΚΗ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ
  • Βρείτε στοιχεία για τη ζωτική σημασία του νερού (Βιολογία, Γεωγραφία) και αναζητήστε διάφορους συμβολισμούς του (μύθους, λαϊκές παραδόσεις, λογοτεχνικά κείμενα). Ποιες από τις παραπάνω χρήσεις του νερού πιστεύετε ότι συνδέονται περισσότερο με την ειδική σημασία που αποκτά το νερό της λησμονιάς στο ποίημα του Μαβίλη;

Μάριος Σπηλιόπουλος, «Μνήμης φυλάκιο»

Μάριος Σπηλιόπουλος, Μνήμης φυλάκιο