ΑΝΔΡΕΑΣ ΚΑΛΒΟΣ
Εις Πάργαν
Στις έξι πρώτες στροφές από την ωδή «Εις Πάργαν», που έγραψε ο Κάλβος με αφορμή την παράδοση της Πάργας (βλ. και το ομώνυμο δημοτικό τραγούδι), περιέχονται τα βασικά γνωρίσματα της καλβικής ποίησης: θέμα εμπνευσμένο από τους εθνικούς αγώνες, υψηλός τόνος, κλασική αισθητική, αρχαιοπρεπής γλώσσα και ρητορικά σχήματα. Η ωδή περιέχεται στη συλλογή Λύρα (1824) και ανθολογείται εδώ με την πρωτότυπη ορθογραφική της μορφή.
|
α΄
Σοβαρόν, υψηλόν
δώσε τόνον, ω Λύρα·
λάβε αστραπήν, και ήθος
λάβε νοός, υμνούμεν
ένδοξον έργον.
β΄
Διαπρεπή οι αθάνατοι*
έδωσαν των ανθρώπων
και ατίμητα δώρα·
αγάπην, αρετήν,
εύσπλαγχνον στήθος*.
γ΄
Αλλά και φρενών πτέρωμα*·
όπως, όταν η τύχη
εις τα κρημνά του βίου*
της αμάξης πλαγίαν
την ορμήν φέρη·
δ΄
Ημείς, ως τας κλαγγάς*
εις τα σύννεφα αφίνει
ο μέγας αετός
και εις τα βαθέα λαγκάδια
αφρούς και βράχους·
ε΄
Oμοίως υπερπετάξαντες*,
μακράν οπίσω ιδώμεν
την οργήν των τροχών
από τυφλάς ηνίας*
διασυρομένων*.
ζ΄
Ως αγλαά* τοσαύτα
δώρα δοξολογούνται,
αλλά πολύ αγλαότερον
ο νους οπού αποφεύγει
την δουλωσύνην. |
Α. Κάλβος, Ωδαί, Ίκαρος |
*οι αθάνατοι: οι θεοί *εύσπλαχνον στήθος: ευσπλαχνία, πραότητα *φρενών πτέρωμα: υψηλό φρόνημα, φιλελευθερισμός *κρημνά του βίου: οι δυσκολίες της ζωής (μεταφορικά) |
ΕΡΓΑΣΙΕΣ
- 1 Ποιο θεωρεί ο ποιητής πολυτιμότερο από τα δώρα που έδωσαν οι θεοί στους ανθρώπους; Aιτιολογήστε την εκτίμησή του.
- 2 Βρείτε την παρομοίωση και αναφερθείτε: α) στα τρία χρονικά στάδια που περιγράφει, β) στις εικόνες που τη συνθέτουν, γ) στη σημασία της.
- 3 Ποιο πρόσωπο χρησιμοποιεί ο ποιητής και γιατί;
ΔΙΑΘΕΜΑΤΙΚΗ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ
- Χωριστείτε σε ομάδες και ερευνήστε ποια δώρα έδωσε ο θεός στον άνθρωπο, σύμφωνα με την αρχαία μυθολογία, το χριστιανισμό ή οποια άλλη θρησκευτική παράδοση γνωρίζετε. Πώς μπορεί να χρησιμοποιήσει ο άνθρωπος αυτά τα δώρα;
|
Διονύσιος Τσόκος, Η φυγή από την Πάργα