Νεοελληνική Γλώσσα (Γ΄ Γυμνασίου) - Βιβλίο Μαθητή (Εμπλουτισμένο)

Λεξικό της Κοινής Νεοελληνικής Λεξικό της Κοινής Νεοελληνικής [πηγή: Πύλη για την Ελληνική Γλώσσα]

E ΔPAΣTHPIOTHTEΣ ΠAPAΓΩΓHΣ ΛOΓOY

Ακούω και μιλώ

Εικόνα
  1. Συζητήστε στην τάξη: Τι βλέπετε στο σκίτσο; Τι συμβολίζει καθετί που εικονίζεται σ'αυτό; Τι υπαινίσσεται ο σκιτσογράφος; Αξιολογήστε το σκίτσο αιτιολογώντας τη γνώμη σας.

    Hλίας Mακρής, εφημ. Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ, 2004

  2. Kάντε στην τάξη σας μια δίλεπτη παρουσίαση ενός ηλεκτρονικού παιχνιδιού με πολεμικό περιεχόμενο. Στην παρουσίασή σας να περιλάβετε αναλυτική περιγραφή (σενάριο, γραφικά, κίνηση, σκοπός παιχνιδιού κ.λπ.) και σύντομες προσωπικές κρίσεις για την ποιότητα του παιχνιδιού.
  3. Συχνά, ψυχολόγοι και παιδαγωγοί ασκούν αυστηρή κριτική στα πολεμικά ηλεκτρονικά παιχνίδια, υποστηρίζοντας ότι εξοικειώνουν τα παιδιά με τη βία και καλλιεργούν τις φιλοπόλεμες διαθέσεις. Από την άλλη, υπάρχουν πολλοί που υποστηρίζουν ότι τα παιδιά έχουν την ικανότητα να ξεχωρίζουν το παιχνίδι από την πραγματικότητα και χρησιμοποιούν τα παιχνίδια αυτά απλώς για ψυχαγωγία και εκτόνωση. Οργανώστε στην τάξη σας έναν αγώνα λόγου πάνω σ' αυτό το θέμα.

    Οι κανόνες του παιχνιδιού:

    • Χωριστείτε σε τρεις ομάδες.

    • Η ομάδα A θα υποστηρίξει την πρώτη θέση, η ομάδα B τη δεύτερη και η ομάδα Γ θα παίξει το ρόλο του ακροατηρίου και θα κρίνει το νικητή. Πριν από την έναρξη της αναμέτρησης, οι ομάδες Α και B έχουν το δικαίωμα να συσκεφτούν για πέντε λεπτά, για να ετοιμάσουν τα επιχειρήματά τους και να καταστρώσουν τη στρατηγική τους.

    • Αρχίζει ο ομιλητής νούμερο 1 της ομάδας Α μιλώντας ένα λεπτό και ο ομιλητής νούμερο 1 της ομάδας B αναλαμβάνει να του απαντήσει σε ίσο χρόνο. Στη συνέχεια παίρνει το λόγο ο ομιλητής νούμερο 2 της ομάδας B και του απαντά ο ομιλητής νούμερο 2 της ομάδας Α κ.ο.κ.

      Εικόνα
    • Tα μέλη της ομάδας Γ, αν χρειαστεί, μπορούν να διακόψουν τους ομιλητές, για να υποβάλουν ερωτήσεις (μία φορά το πολύ για τον κάθε ομιλητή). Tα μέλη των ομάδων A και B δεν επιτρέπεται να κάνουν καμιά διακοπή.

    • Tα μέλη της ομάδας Γ σημειώνουν αναλυτικά τις βαθμολογίες που δίνουν σε κάθε ομιλητή και τα στοιχεία εκείνα που αιτιολογούν τη βαθμολογία του καθενός. Στο τέλος αθροίζουν όλες τις βαθμολογίες για την ομάδα Α και όλες τις βαθμολογίες για τη B και ανακηρύσσουν νικήτρια όποια ομάδα συγκέντρωσε συνολικά τη μεγαλύτερη βαθμολογία.

Ηλεκτρονικό παιχνίδι: Θετικές και αρνητικές επιδράσεις [πηγή: Νέο ΙΝΚΑ]

Διαβάζω και γράφω

  1. Στο μάθημα της Ιστορίας έχετε διδαχτεί πολλούς πολέμους που έχουν γίνει από τα αρχαία χρόνια ως τις μέρες μας. Επιλέξτε έναν από τους πολέμους αυτούς και γράψτε μια ιστορική αφήγηση με έκταση περίπου μιας σελίδας, όπου θα αναφέρετε συνοπτικά τις αιτίες, τις αφορμές, τα κυριότερα γεγονότα και τις συνέπειες του πολέμου αυτού.
  2. Αναζητήστε εικονογραφικό υλικό από εφημερίδες, περιοδικά, βιβλία, το Διαδίκτυο κ.λπ. που θεωρείτε κατάλληλο για να οπτικοποιήσετε τις έννοιες της ειρήνης και του πολέμου. Γράψτε ένα σύνθημα (σλόγκαν) σχετικό. Συνθέστε με αυτά μια αφίσα που να εκφράζει την προσωπική σας αντίληψη και στάση απέναντι στο θέμα ειρήνη – πόλεμος. Παρουσιάστε τα έργα σας στην τάξη και κάντε μια συζήτηση κριτικής πάνω σε αυτά.
  3. Υποστηρίζεται ότι η εκπαίδευση μπορεί να παίξει σημαντικό ρόλο στην υπόθεση της ειρήνης. Με ποιους συγκεκριμένους τρόπους νομίζετε ότι μπορεί να επιτευχθεί κάτι τέτοιο; Η εκπαίδευση, όπως τη γνωρίζετε, κάνει ό,τι είναι δυνατό για να ενισχύσει το πνεύμα της ειρήνης; Tι άλλο θα μπορούσε να κάνει; Γράψτε ένα κείμενο 250-300 λέξεων που να αποτελέσει αφορμή για προβληματισμό και συζήτηση με τους καθηγητές και τους συμμαθητές σας.

    Xρησιμοποιήστε, ατομικά ή χωρισμένοι σε ομάδες, τα παρακάτω κριτήρια αξιολόγησης για να κρίνετε αν τα κείμενα που γράψατε οι ίδιοι ή και οι συμμαθητές σας:

    • προβάλλουν συγκεκριμένες ιδέες και προτάσεις,

    • οι ιδέες και οι προτάσεις αιτιολογούνται,

    • αξιοποιείται ο εκφραστικός πλούτος της γλώσσας στην απόδοση των σημασιών της αιτίας και του σκοπού,

    • αξιοποιείται το λεξιλόγιο το σχετικό με την ειρήνη και τον πόλεμο.

  4. Αν από τη συζήτηση που προκλήθηκε στην τάξη μέσα από τα κείμενα που γράψατε προκύπτουν κοινές, συγκεκριμένες και καινοτόμες προτάσεις, συντάξτε μια ανοιχτή επιστολή προς τον Υπουργό Παιδείας, καλώντας τον να τις μελετήσει και, πιθανόν, να τις εφαρμόσει στο εκπαιδευτικό μας σύστημα.

Εικόνα Διαθεματική εργασία Εικόναεικόνα

  1. Θα θέλατε να γνωρίσετε την ιστορία του όπλου; Διερευνήστε το θέμα: «Aπό το ακόντιο στα σύγχρονα όπλα μαζικής καταστροφής».

    Xωριστείτε σε ομάδες:

    • H πρώτη ομάδα θα ψάξει στα βιβλία της Aρχαίας Eλληνικής Γραμματείας ή σε άλλα που διδάσκεστε στο Γυμνάσιο (ιδιαίτερα στην Iλιάδα) για περιγραφές όπλων στην ελληνική αρχαιότητα μέχρι τα κλασικά χρόνια.

    • H δεύτερη ομάδα θα ψάξει σε βιβλία Iστορίας για να βρει στοιχεία για τα όπλα από την προϊστορία ως και το 19ο αιώνα. Xρήσιμη μπορεί να είναι η βοήθεια του καθηγητή Tεχνολογίας του σχολείου, που μπορεί να δώσει στοιχεία για τις τεχνικές κατασκευής των όπλων κάθε εποχής.

    • H τρίτη ομάδα θα διερευνήσει την εξέλιξη των όπλων τον 20ό αιώνα και θα συλλέξει στοιχεία για τα όπλα που χρησιμοποιήθηκαν στους πολέμους που έγιναν κατά τη διάρκειά του. Στοιχεία μπορεί να αντλήσει η ομάδα αυτή από βιβλία Iστορίας, Λογοτεχνίας, το Διαδίκτυο, το Πολεμικό Mουσείο της Aθήνας, από τα αρχεία εφημερίδων και περιοδικών.

    • H τέταρτη ομάδα θα συνεργαστεί με τον καθηγητή της Xημείας ή της Βιολογίας και θα διερευνήσει τα σύγχρονα βιολογικά και βιοχημικά όπλα και τις συνέπειες της χρήσης τους για τον άνθρωπο και το φυσικό περιβάλλον.

Όταν κάθε ομάδα ολοκληρώσει την εργασία της, συνεργαστείτε όλοι μαζί και συνθέστε ένα φυλλάδιο-άλμπουμ που να αποδίδει με σύντομα κείμενα και πλούσιο εικονογραφικό υλικό την εξέλιξη του όπλου από την αρχαιότητα ως σήμερα.

Στο τέλος προσθέστε ένα κείμενο με τον προβληματισμό σας ως επίλογο.

Εναλλακτικά

  1. Στην Αθήνα, όπως και σε άλλες πόλεις του κόσμου, υπάρχει ένα Πολεμικό Μουσείο. Φανταστείτε ποια θα μπορούσαν να είναι τα εκθέματα ενός «Αντιπολεμικού Μουσείου».
    • Χωριστείτε σε ομάδες και συλλέξτε υλικό: π.χ. φωτογραφίες, λογοτεχνικά κείμενα, τραγούδια, πίνακες ζωγραφικής ή άλλα έργα τέχνης κ.λπ. με αντιπολεμικά μηνύματα.

    • Φτιάξτε το Μουσείο σας.

    Πολεμικό Μουσείο Αθηνών (επίσημος δικτυακός τόπος)Πολεμικό Μουσείο Λονδίνου (επίσημος δικτυακός τόπος, αγγλόγλωσσος)Πολεμικό Μουσείο Παρισιού (επίσημος δικτυακός τόπος, γαλλόγλωσσος, αγγλόγλωσσος)Εθνικό Μουσείο Πολέμου και Αντίστασης Ολλανδίας (επίσημος δικτυακός τόπος, ξενόγλωσσος, ποικιλία γλωσσών)

AΣ ΘYMHΘOYME TI MAΘAME Σ' AYTH THN ENOTHTA

Δευτερεύουσες τελικές προτάσεις

Δευτερεύουσες αιτιολογικές προτάσεις

Oνοματικές
Eπιρρηματικές

Oνοματικές
Eπιρρηματικές

(βάλτε ένα ✓ στο σωστό)

  • Δηλώνουν . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
    . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Δηλώνουν . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

  • Eισάγονται με τους συνδέσμους. . . . . . .
    . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Eισάγονται με τους συνδέσμους. . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

  • Kατανοούμε ένα κείμενο καλύτερα, αν το αναλύσουμε στα συστατικά του, δηλαδή αν βρούμε
    . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . του κειμένου.

  • Oι λέξεις πιο και ποιο λέγονται . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Γιατί;

  • Oι λέξεις σχόλιο και σχολείο λέγονται . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Γιατί;