Κορίτσι

Δύο συ και τρία γω,
πράσινο πεντόβολο*

μπαίνω μέσα στον μπαξέ*,
γεια σου, κύριε Μενεξέ.

Συντριβάνι και νερό
και χαμένο μου όνειρο.

Τζίντζιρας τζιντζίρισε,
το ροδάνι γύρισε.

Χοπ αν κάνω δεξιά
πέφτω πάνω στη ροδιά.

Χοπ αν κάνω αριστερά
πάνω στη βατομουριά.

Το ’να χέρι μου κρατεί
μέλισσα θεόρατη,

τ’ άλλο στον αέρα πιάνει
πεταλούδα που δαγκάνει.

Οδυσσέας Ελύτης, Ο ήλιος ο ηλιάτορας,
εκδ. Ίκαρος, Αθήνα, 1971

* πεντόβολα: παιδικό παιχνίδι που παίζεται με πέντε βόλους ή πετρούλες

* μπαξές: κήπος, περιβόλι

1. Ο Μάρκος μάς διηγείται την περιπέτεια που έζησε με την παρέα του όταν θέλησαν να δουν από κοντά τη σπηλιά.

• Για να γνωρίσετε καλύτερα την παρέα των παιδιών, αντιστοιχίστε τα ονόματά τους με τη φράση που ταιριάζει στον καθένα.

• Από πού φαίνεται ότι τα παιδιά ήταν φοβισμένα όταν προχωρούσαν στο εσωτερικό της σπηλιάς;

• Πώς τα παιδιά νίκησαν το φόβο τους και αποφάσισαν να προχωρήσουν στο εσωτερικό της σπηλιάς;

2. Πώς σας φαίνεται η ιδέα να γίνετε η παρέα των παιδιών που πηγαίνει να εξερευνήσει τη σπηλιά;

Μοιράστε ρόλους, θυμηθείτε τα λόγια των παιδιών, βάλτε και δικά σας, τραβήξτε τις κουρτίνες για να δημιουργηθεί σκοτάδι στην τάξη και παίξτε τη σκηνή στην οποία τα παιδιά βρίσκονται στην είσοδο της σπηλιάς.

3. Θυμηθείτε και εσείς μια ιστορία που έχετε ζήσει και έχετε νιώσει μεγάλο φόβο. Διηγηθείτε την στην τάξη και μιλήστε για το τι νιώθατε εκείνες τις στιγμές.

H γραμμή του χρόνου

(άρχισα) (θα αρχίσω)

Παρελθόν Αόριστος Παρόν Συνοπτικός Μέλλοντας Μέλλον

Παρατατικός Ενεστώτας Eξακολουθητικός Μέλλοντας

(άρχιζα) (αρχίζω) (θα αρχίζω)

6. Αν συμπληρώσετε το γράμμα ή τα γράμματα που λείπουν στο παρακάτω κείμενο, θα διαβάσετε αυτά που είδαν τα παιδιά όταν έφτασαν στη σπηλιά.

Πιο μέσα όλα ήταν σκοτ__νά. Η ώρα κ__λούσε ευχάρ__στα αλλά ο αέρας δυνάμ__σε κι η θάλασσα άρχ_σε να φουρτουνιάζ__. Τα αφρ_σμένα κ__ματά της μαστίγ__ναν τα βράχια, παρασέρν__ντας τις πέτρες και τα βότσαλα της μ__κρής παραλ__ας που είχε σχηματ__στεί έξω από αυτή.

7. Βρείτε και αντιγράψτε την παράγραφο του κειμένου που αναφέρεται στο δισταγμό των παιδιών να προχωρήσουν πιο βαθιά στη σπηλιά.

.............................................................................................................

.............................................................................................................

.............................................................................................................

4. Ο Γιάννης, ο καλύτερος φίλος του Δαμιανού, του λέει τι συμβαίνει στο δικό του σπίτι λίγο πριν το βραδινό φαγητό. Συμπληρώστε το ρήμα κάθομαι στο σωστό του τύπο για να μάθετε τι του είπε:

«Δαμιανέ, είσαι τυχερός, που έχεις μια μεγαλύτερη αδερφή. Εμείς είμαστε τέσσερα αδέρφια κι εγώ, όπως ξέρεις, είμαι ο μεγαλύτερος! Κάθε βράδυ όλοι………................… στο σαλόνι του σπιτιού. Η Αναστασία και η Ιωάννα ………................…στο πάτωμα ανάμεσα σ’ ένα σωρό από παιχνίδια, ενώ ο Γιωργάκης ………..............…στα γόνατα της γιαγιάς. Η μαμά πάντα εμένα φωνάζει αφού είμαι ο μεγαλύτερος :«Μην ……….....................................… με σταυρωμένα τα χέρια, έλα να με βοηθήσεις να στρώσουμε το τραπέζι».

5. Αντιγράψτε από την τελευταία παράγραφο του κειμένου τι αισθανόταν τελικά ο Δαμιανός για την Ασπασία.

.............................................................................................................

.............................................................................................................

.............................................................................................................

B. Τα αριθμητικά επίθετα που φανερώνουν τη σειρά, την τάξη λέγονται τακτικά και τα περισσότερα τελειώνουν σε –(τ)ος, -(τ)η, -(τ)ο π.χ. πρώτος μήνας, τρίτο βραβείο.

• Γράψτε με λέξεις τους αριθμούς που είναι στην παρένθεση και διαβάστε το άρθρο που δημοσιεύτηκε στα αθλητικά νέα μιας σχολικής εφημερίδας.

Τρία δημοτικά σχολεία στην πόλη μας, το (14ο) ………......................................…το (12ο) ………......................................… και το (20ο) ………......................................…αποφάσισαν να στείλουν μια μικρή βοήθεια στα παιδιά της Νέας Ορλεάνης. Έτσι, οργάνωσαν ένα μικρό «μαραθώνιο» στον οποίο, για να πάρουν μέρος οι μαθητές, έπρεπε να αγοράσουν μια μπλούζα αξίας (19)………..................................... ευρώ. Στις (25) ………...................................... Νοεμβρίου, έγινε ο αγώνας ανάμεσα στους μαθητές της (4ης) ………......................................τάξης και της (5ης) ………................................ τάξης των (3) .………...............................σχολείων. Πήραν μέρος (194) ………..................................................… μαθητές. Την (1η ) ………......................................… θέση πήρε ο Μίμης που κέρδισε (3).………..................................... προσκλήσεις για τους πανελλήνιους αγώνες στίβου. Όμως όλοι όσοι συμμετείχαν στον αγώνα πήραν (1) ……….................................αναμνηστικό δίπλωμα.

Πώς λέγεται με μια λέξη;

5. Ένας πολύ δυνατός άνεμος φύσηξε και πήρε κάποια γράμματα από τις λέξεις. Μαζέψτε τα και γράψτε τα στα κενά των λέξεων.

ψύχρ__μος δ__στυχισμένος τέσσερ__ς

ευθ__νη

δ__δέκατος υπ__θυνότ_τα

τυφ__νας

δ__σεκτος __κοστός

υπόλ__πος

6. Αντιγράψτε από το κείμενο 2-3 γραμμές που σας εντυπωσίασαν περισσότερο.

.............................................................................................................

.............................................................................................................

.............................................................................................................

.............................................................................................................

Η Ραλλού σάς προτείνει...

Δαράκη Πέπη, Όταν βρω ένα θησαυρό, εκδ. Άγκυρα, Αθήνα, 2000.

Κάβουρας Μάρκος, Το μεγάλο μυστικό, εκδ. Ελληνικά Γράμματα, Αθήνα, 2004.

Κοντολέων Μάνος, Ο αδελφός της Ασπασίας, εκδ. Πατάκη, Αθήνα, 2003.

Λουντέμης Μενέλαος, Ένα παιδί μετράει τ' άστρα, εκδ. Ελληνικά Γράμματα, Αθήνα,1999.

Ντίκενς Κάρολος, Όλιβερ Τουίστ, εκδ. Μίνωας, Αθήνα,1999.

Προκόφιεφ Σεργκέι, Ο Πέτρος κι ο Λύκος, εκδ. Άγκυρα, Αθήνα,1995.

Πυλιώτου Μαρία, Το κάστρο μας, εκδ. Πατάκη, Αθήνα, 2001.

Σαρή Ζωρζ, Τα στενά παπούτσια, εκδ. Πατάκη, Αθήνα, 1991.

Ψαραύτη Λίτσα, Ο Θωμάς, εκδ. Άγκυρα, Αθήνα, 2003.

www.e-child.gr

Ανθολόγιο: Μαρία Πυλιώτου, Χαρούμενοι χαρταετοί
Μάρω Λοΐζου, Η Κατερίνα και ο Αόρατος στο σκοτάδι