Ιστορία του νεότερου και σύγχρονου κόσμου
►► ΕΝΟΤΗΤΑ B |
|||
Κεφάλαιο 8 Ο Ρήγας Βελεστινλής και ο Αδαμάντιος Κοραής Ανάμεσα στους δασκάλους του Γένους ξεχωρίζουν για τη δράση τους ο λόγιος επαναστάτης Ρήγας Βελεστινλής και ο Αδαμάντιος Κοραής, ένας Έλληνας φιλόλογος φημισμένος ακόμη και στην Ευρώπη.
|
|||
Ιστορία του νεότερου και σύγχρονου κόσμου
►► ΕΝΟΤΗΤΑ B |
|||
Οι πηγές αφηγούνται... 1. Απόσπασμα από τη Νέα Πολιτική Διοίκηση του Ρήγα Βελεστινλή «Όλοι, χωρίς εξαίρεσιν, έχουν χρέος να ηξεύρουν γράμματα. Η Πατρίς έχει να καταστήση* σχολεία εις όλα τα χωρία διά τα αρσενικά και θηλυκά παιδιά. Εκ των γραμμάτων γεννάται η προκοπή, με την οποίαν λάμπουν τα ελεύθερα έθνη». Ρήγα Βελεστινλή, Άπαντα τα Σωζόμενα, επιμέλεια Πασχάλης Μ. Κιτρομηλίδης, Αθήνα 2001, τόμ. 5, σσ. 41-42. * να καταστήση = να ιδρύσει 2. Αποσπάσματα από τον Θούριο του Ρήγα Βελεστινλή
Λ.Ι. Βρανούση, Ρήγας Βελεστινλής, Αθήνα 1963, δεύτερη έκδοση, σσ. 167-168. 3. Απόσπασμα από το έργο «Σάλπισμα Πολεμιστήριον» του Αδαμάντιου Κοραή «Οι Ηπειρώται ενθυμήθητε* τα κατορθώματα των προγόνων σας. εσείς και παλαιά εφάνητε ανδρείοι, και σήμερον ακόμη εδειξατε με τας κατά των αγρίων Πασάδων νίκας, ότι δεν εχάσατε την προγονικήν μεγαλοψυχίαν. Οι Θεσσαλοί και Μακεδόνες ενθυμήθητε ότι οι πρόγονοι σας κατετρόπωσαν τον Δαρείον, όστις ήτον ασυγκρίτως φοβερώτερος βασιλεύς από τον σημερινόν άνανδρον και γυναικώδη τύραννον της Ελλάδος. Οι Πελοποννήσιοι και οι λοιποί Έλληνες μη λησμονήσετε τα τρόπαια*, όσα κατά των βαρβάρων ανέστησαν* οι προπάτορές* σας. και σεις εξαιρέτως οι Μαϊνώται συλλογισθητε ότι είσθε αίμα Σπαρτιατών. Όλοι ομού*, όσοι με το λαμπρόν όνομα των Ελλήνων δοξάζεσθε, βάλετε καλά εις τον νουν σας, ότι αφ' όσας δυστυχίας δύναται να πάθη ο άνθρωπος η πλέον απαρηγόρητος είναι η δουλεία. Κοραής. Άπαντα τα πρωτότυπα έργα, επιμέλεια Γ. Βαλέτας, τόμ. Α1, σ. 69. * ενθυμήθητε = θυμηθείτε * τα τρόπαια = τις νίκες * ανέστησαν = κέρδισαν * προπάτορες = πρόγονοι * ομού = μαζί Ματιά στο παρελθόν Ο Κοραής γράφει για τον Βολταίρο Ο τάφος τον Βολταίρου στο Ο Αδαμάντιος Κοραής βρισκόταν στο Παρίσι όταν ξέσπασε η Γαλλική Επανάσταση. Σε μια από τις επιστολές του, με αφορμή την μετακομιδή (σημ. μεταφορά) των λειψάνων του Βολταίρου στη γαλλική πρωτεύουσα τον Ιούλιο του 1791, ο Έλληνας Διαφωτιστής έγραψε: «Δεν με εξέπληξε, φίλε μου, ούτε η μεγαλοπρέπεια της κηδείας. Ούτε ο χρυσός και ο άργυρος, ο οποίος άστραφτε από όλα τα μέρη, θάμπωσε τα μάτια μου. Αλλ' όταν είδα να περιφέρουν τα βιβλία του θριαμβευτικά και να είναι περικυκλωμένα από πλήθος ακαδημαϊκών, τότε ήθελα να σε έχω κοντά μου μάρτυρα και της αγανάκτησής μου και των δακρύων μου, δακρύων, φίλε μου, αληθινών, δακρύων απαρηγόρητων, τα οποία μ' έκανε να χύσω η ανάμνηση ότι έτσι και οι πρόγονοί μου, οι αμίμητοι Έλληνες, ήξεραν να τιμούν τη σοφία». (Απόδοση στα νέα ελληνικά) |
|||
✓ Οι Έλληνες κάτω από την οθωμανική και τη λατινική κυριαρχία (1453-1821) | ||||||
Ερωτήματα • Ποια ήταν τα βασικά σημεία της διδασκαλίας του Κοραή και ποια του Ρήγα; • Ποιες αξίες κυριαρχούν στα κείμενα του Ρήγα Βελεστινλή με βάση τις δύο πρώτες πηγές; |
||||||