Μαθηματικά ΣΤ Δημοτικού - Βιβλίο Μαθητή (Eμπλουτισμένο)
Δραστηριότητα 1η  

Εικόνα

  • Στη διπλανή εικόνα βλέπεις ένα βάτραχο. Κάτω από την εικόνα υπάρχει η ένδειξη 0,5 x. Τι νομίζεις ότι σημαίνει;

    Στα φωτοαντιγραφικά μηχανήματα, για να μεγεθύνεις ή να σμικρύνεις το φωτοαντίγραφο πρέπει να αλλάξεις την ένδειξη του ποσοστού.

    Εικόνα

    Εικόνα

  • Ποια ένδειξη θα έβαζες για να πάρεις μια εικόνα που θα είναι μισή από την αρχική σου εικόνα;

  • Μετρώντας τις διαστάσεις των δύο εικόνων, βρίσκουμε τη σχέση

    τους Εικόνα = Εικόνα = Εικόνα = 0,....

  • Η τελική εικόνα είναι το ....... % της αρχικής.

Δραστηριότητα 2η  

Εικόνα

Στις 4/7/2004 η Εθνική Ομάδα ποδοσφαίρου της Ελλάδας έπαιξε στον τελικό του Ευρωπαϊκού Πρωταθλήματος και στέφθηκε πρωταθλήτρια Ευρώπης. Όλοι οι Έλληνες πανηγύρισαν την κατάκτηση του κυπέλλου, λίγοι όμως ήταν αυτοί που είχαν την ευκαιρία να βρίσκονται στο στάδιο. Το στάδιο «Ντα Λουζ» της Λισαβόνας χωρούσε 65.000 άτομα και ήταν πλήρες. Από το σύνολο των εισιτηρίων, καθεμία από τις ομάδες πήρε το 25%, ενώ τα υπόλοιπα είχαν προπωληθεί. Πόσα ήταν τα εισιτήρια που είχε η ελληνική ομάδα στη διάθεσή της;

  • Πώς θα βρεις το μέρος (25%) όταν ξέρεις το σύνολο, (65.000);................

    ....................................................................................................................................

  • Να εκφράσεις τώρα το ποσοστό 25% με τη δεκαδική του μορφή:...........................................

  • Κάνε τώρα την ίδια πράξη με τον δεκαδικό αριθμό:..............................................................

Μικροπείραμα μικροπείραμα    Μικροπείραμα μικροπείραμα

Από τις παραπάνω δραστηριότητες διαπιστώνουμε ότι μπορούμε να εκφράσουμε το ποσοστό με πολλούς τρόπους.

Ποσοστό ενός ποσού

Το ποσοστό στα εκατό (%) μπορεί να γραφεί ως δεκαδικός αριθμός, που δηλώνει εκατοστά.
Τα κλάσματα είναι δυνατό να μετατραπούν σε ποσοστά αν τα μετατρέψουμε στα ισοδύναμά τους εκατοστιαία ή αν κάνουμε τη διαίρεση ανάμεσα στους όρους (με προσέγγιση εκατοστού).

Παραδείγματα

45% Εικόνα = 45 : 100 = 0,45

Εικόνα = Εικόνα = Εικόνα = 20% ή

Εικόνα = 1 : 5 = 0,20 = 20%

Βρίσκω το ποσοστό σημαίνει βρίσκω το μέρος του όλου.

Το 15% του 70 είναι;

Εικόνα · 70 = 10,5    ή   0,15 · 70 = 10,5

 

Εφαρμογή 1η

Εικόνα

Εκφράζω το ποσό 63 λεπτά ως ποσοστό του ΕYΡΩ.
Το γράφω με τη μορφή κλάσματος, με τη μορφή δεκαδικού και με το σύμβολο του ποσοστού.

Λύση - Απάντηση:

  • με μορφή κλάσματος: Εικόνα

  • με μορφή δεκαδικού:.......

  • με σύμβολο ποσοστού: 63%

 

Εφαρμογή 2η

Στη συσκευασία ενός γιαουρτιού αναγράφεται: «Γιαούρτι από αγελαδινό γάλα. Βάρος 200 γραμμάρια, λιπαρά 3%». Τρώγοντας το συγκεκριμένο γιαούρτι πόσα λιπαρά θα καταναλώσω;

Λύση:

Εικόνα

Το ποσοστό 3% εκφράζει την περιεκτικότητα σε λιπαρά, δηλαδή τον λόγο $\frac{\text{βάρος λιπαρών}}{\text{βάρος γιαουρτιού}}$.

Πρέπει να βρω το ποσοστό των λιπαρών που περιέχονται στα 200 γραμμάρια γιαουρτιού. Πολλαπλασιάζω τα 200 γρ. με το κλάσμα Εικόνα (ή με τον δεκαδικό 0,03) και βρίσκω Εικόνα ή 6 γρ.

Μπορείς να λύσεις το πρόβλημα με άλλο τρόπο σκέψης.

Απάντηση: Θα καταναλώσω 6 γραμμάρια λιπαρά.

Μικροπείραμα μικροπείραμα    Μικροπείραμα μικροπείραμα

Eρωτήσεις για αυτοέλεγχο και συζήτηση

Στο κεφάλαιο αυτό μελετήσαμε τη σχέση: αρχική τιμή - ποσοστό - τελική τιμή και μάθαμε να βρίσκουμε την τελική τιμή. Μπορείς να δώσεις ένα δικό σου παράδειγμα;

Στο κεφάλαιο αυτό εκφράσαμε τα ποσοστά με τρεις τρόπους και μάθαμε να βρίσκουμε το ποσοστό ενός ποσού. Μπορείς να εξηγήσεις με ένα δικό σου παράδειγμα; Σωστό Λάθος
  • Το ποσοστό μπορεί να εκφραστεί μόνο με κλάσμα.
Εικόνα Εικόνα
  • Η μετοχή κέρδισε 0,06 της αξίας της, δηλαδή 6%.
Εικόνα Εικόνα
  • Ο ένας στους τέσσερις $\left(\frac{1}{4}\right)$ είναι το 25% του συνόλου.
Εικόνα Εικόνα