Μουσική Ε' Δημοτικού - Βιβλίο Μαθητή (Εμπλουτισμένο)
KEΦAΛAIO 5Tα Mαθηματικά... της μουσικής!
Θα έχεις, ίσως, ακούσει ότι η μουσική έχει σχέση με τα Mαθηματικά. Μαθαίνοντας, για παράδειγμα, τις «αξίες», δηλαδή τις διάρκειες των μουσικών φθόγγων, εξασκείς παράλληλα και τη μαθηματική σου σκέψη. Στο σημερινό μάθημα, λοιπόν, θα ασχοληθούμε με τα ... Mαθηματικά μ’ έναν ευχάριστο και «ρυθμικό» τρόπο. Oι αξίες των φθογγόσημων Τα φθογγόσημα είναι σύμβολα με τα οποία παριστάνουμε τους μουσικούς φθόγγους. Αν τοποθετήσουμε τα φθογγόσημα σ’ έναν πίνακα αρχίζοντας από το ολόκληρο, που διαρκεί 4 χτύπους ή «χρόνους», δηλαδή 4 τέταρτα
Όταν χτυπάς το χέρι σου στο θρανίο στο ρυθμό ενός εμβατηρίου*, «μετράς» τέταρτα. Kάθε τέταρτο Στη μουσική δε «μετράμε» μόνο τις διάρκειες των ήχων, αλλά και τις σιωπές, δηλαδή τις παύσεις:
|
Tα Mαθηματικά... της μουσικής!
Δοκίμασε να «απαγγείλεις» τα ρυθμικά ονόματα των φθογγόσημων κάνοντας βήματα επιτόπου (κάθε βήμα = 1 τέταρτο). Τι συμβαίνει όσο προχωράς προς το κάτω μέρος του πίνακα;
Μπορείς να αποδώσεις τον πίνακα υποδιαιρέσεων των αξιών με κλάσματα ή με σχήματα; Ένας χρόνος (χτύπος), λοιπόν, μπορεί να περιέχει ένα τέταρτο ή συνδυασμούς από μικρότερες αξίες ή παύσεις π.χ.:
O τελευταίος από τους συνδυασμούς αξιών που βλέπεις Παρεστιγμένος φθόγγος Mπορούμε να παρατείνουμε τη διάρκεια ενός μουσικού φθόγγου βάζοντας δεξιά από το φθογγόσημό του μία τελεία. Tο φθογγόσημο τότε ονομάζεται παρεστιγμένο και δείχνει ότι ο φθόγγος διαρκεί μισή φορά περισσότερο από τo κανονικό.
ΑΝΑΚΕΦΑΛΑΙΩΣΗ
Σήμερα μιλήσαμε για τη διάρκεια των μουσικών φθόγγων και των παύσεων.
ΛΕΞΕΙΣ ΚΛΕΙΔΙΑ: αξία, διάρκεια, παύση, φθογγόσημα |
, θα έχουμε τις ακόλουθες υποδιαιρέσεις και τα αντίστοιχα ρυθμικά ονόματα:
ονομάζεται τρίηχο.
