Μουσική Ε' Δημοτικού - Βιβλίο Μαθητή (Εμπλουτισμένο)

Tο βυζαντινό μουσικό αλφαβητάρι

KEΦAΛAIO 14

Παρατήρησε ένα κείμενο βυζαντινής μουσικής˙ είναι το «Απολυτίκιο των Τριών Ιεραρχών». Η γραφή που βλέπεις ονομάζεται βυζαντινή παρασημαντική.


εικόνα



Η βυζαντινή εκκλησιαστική μουσική είναι φωνητική (δε χρησιμοποιεί μουσικά όργανα) και μονοφωνική. Οι μελωδίες της συνοδεύονται μ’ ένα συνεχόμενο φθόγγο, το ίσο.

Οι φθόγγοι της βυζαντινής μουσικής Πα, Βου, Γα, Δι, Κε, Ζω, Νη έχουν πάρει τα ονόματά τους από τα εφτά πρώτα γράμματα του ελληνικού αλφάβητου:

εικόνα


Στο γραπτό κείμενο, ειδικά σύμβολα, οι μαρτυρίες, δείχνουν από ποιο φθόγγο ξεκινάει η μελωδία:

Tο βυζαντινό μουσικό αλφαβητάρι

εικόνα


Στη συνέχεια, σημάδια που ονομάζονται χαρακτήρες ποσότητας, καθοδηγούν τον ερμηνευτή, δείχνοντάς του πόσο θα ανέβει ή θα κατέβει η φωνή του ή αν θα παραμείνει στον ίδιο φθόγγο. Οι χαρακτήρες αυτοί δείχνουν, επίσης, με ποιο τρόπο θα κινηθεί η φωνή, ώστε να αποδώσει όλο τον πλούτο και την ποικιλία των διαστημάτων της βυζαντινής μουσικής.


Παρατήρησε ορισμένους χαρακτήρες ποσότητας:

εικόνα


Eιδικοί χρονικοί χαρακτήρες αυξάνουν ή διαιρούν τη χρονική διάρκεια. Παρατήρησε ορισμένους χρονικούς χαρακτήρες:

εικόνα


Η βυζαντινή παρασημαντική χρησιμοποιείται, επίσης, για την καταγραφή των δημοτικών τραγουδιών.


ΑΝΑΚΕΦΑΛΑΙΩΣΗ
Στο σημερινό μάθημα γνωρίσαμε τους φθόγγους και ορισμένα βασικά σημάδια της βυζαντινής παρασημαντικής, δηλαδή της βυζαντινής μουσικής γραφής.

ΛΕΞΕΙΣ ΚΛΕΙΔΙΑ: σημάδι, μαρτυρία, χαρακτήρας, βυζαντινή παρασημαντική, βυζαντινή εκκλησιαστική μουσική