Ιστορία (Δ΄ Δημοτικού) - Βιβλίο Μαθητή (Εμπλουτισμένο)
ΣΤΑ ΑΡΧΑΙΑ ΧΡΟΝΙΑ

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 37
Oι τέχνες και τα γράμματα στα ελληνιστικά χρόνια

O ελληνικός πολιτισμός διαδόθηκε στις χώρες της Ανατολής. Στις μεγάλες πόλεις, όπως ήταν η Αλεξάνδρεια, η Αντιόχεια, η Πέργαμος κ.ά., συγκεντρώθηκαν πολλοί μορφωμένοι άνθρωποι. Oι τέχνες γνώρισαν μεγάλη ανάπτυξη. Το ίδιο και οι επιστήμες και ιδιαίτερα η αστρονομία, τα μαθηματικά και η ιατρική. Εξωτερικός Σύνδεσμος

Εικόνα

μεγαλόπρεπα: λαμπρά, επιβλητικά
...........................

 

 

 

 

 

 

Στα χρόνια που ακολούθησαν το θάνατο του Μεγάλου Αλέξάνδρου γνώρισαν μεγάλη ακμή οι τέχνες και τα γράμματα. O ελληνικός πολιτισμός, έχοντας πάρει στοιχεία και από την Ανατολή, διαδόθηκε σε ολόκληρο τον τότε γνωστό κόσμο. Σπουδαία πνευματικά κέντρα ήταν οι πρωτεύουσες των ελληνιστικών κρατών: Αλεξάνδρεια, Αντιόχεια και Πέργαμος. Εξωτερικός Σύνδεσμος

Εξωτερικός ΣύνδεσμοςΗ ελληνιστική τέχνη θέλησε να εκφράσει τον άνθρωπο και την καθημερινή ζωή. Τα κτίρια που κατασκευάστηκαν ήταν τεράστια και μεγαλόπρεπα. Έργα αυτής της εποχής ήταν και τρία από τα εφτά θαύματα του αρχαίου κόσμου: ο φάρος της Αλεξάνδρειας, Εξωτερικός Σύνδεσμος ο κολοσσός της Ρόδου και ο βωμός του Δία Σωτήρα στην Πέργαμο. O γλύπτης που διακρίθηκε ιδιαίτερα αυτά τα χρόνια ήταν ο Λύσιππος, που έφτιαξε και τα πιο πολλά από τα αγάλματα του Αλέξανδρου. Ασκήσεις πρακτικής και εξάσκησης

 

 
1. O βωμός του Δία στην Πέργαμο, ένα από τα εφτά θαύματα του κόσμου (αναπαράσταση του βωμού στο Μουσείο της Περγάμου στο Βερολίνο).

1. O βωμός του Δία στην Πέργαμο, ένα από τα εφτά θαύματα του κόσμου (αναπαράσταση του βωμού στο Μουσείο της Περγάμου στο Βερολίνο).

Εικόνα

σατιρίζω: κοροϊδεύω, κάνω κριτική σε πρόσωπα με σκοπό τη διόρθωσή τους.
...........................

Μεγάλη ανάπτυξη επίσης γνώρισαν και οι επιστήμες. O αστρονόμος Αρίσταρχος από τη Σάμο πρώτος είπε ότι η γη κινείται γύρω από τον ήλιο, ενώ όλοι τότε πίστευαν ακριβώς το αντίθετο. O μαθηματικός Ευκλείδης έγραψε βιβλίο γεωμετρίας. O Αρχιμήδης ο Συρακούσιος, ο πιο σπουδαίος μαθηματικός της αρχαιότητας, κατασκεύασε πολλές μηχανές. Μεγάλη πρόοδο σημείωσε και η ιατρική επιστήμη. O πιο σημαντικός ιστορικός των ελληνιστικών χρόνων ήταν ο Πολύβιος. Από το μεγάλο έργο του σώθηκε μόνο ένα μικρό μέρος. Oι ποιητές έγραψαν κωμωδίες με τις οποίες σατίριζαν ανθρώπινα ελαττώματα. Εξωτερικός Σύνδεσμος Εξωτερικός Σύνδεσμος παρουσίαση

 
2. Ιατρικά εργαλεία (Λονδίνο, Βρετανικό Μουσείο)

2. Ιατρικά εργαλεία

(Λονδίνο, Βρετανικό

Μουσείο)

 3. Ψηφιδωτό που απεικονίζει Ρωμαίο στρατιώτη να σκοτώνει τον Αρχιμήδη (Φρανκφούρτη, Δημοτικό Ινστιτούτο Τέχνης).

3. Ψηφιδωτό που απεικονίζει

Ρωμαίο στρατιώτη να

σκοτώνει τον Αρχιμήδη

(Φρανκφούρτη,

Δημοτικό Ινστιτούτο Τέχνης).

 

παράθεμα 1
Oι μηχανές του Αρχιμήδη
4. Οι δαγκάνες του Αρχιμήδη σε αναπαράσταση

4. Οι δαγκάνες του Αρχιμήδη σε

αναπαράσταση

5. Η πολιορκία των Συρακουσών (Τζ. Παρίτζι Πινακοθήκη Ουφίτσι)

5. Η πολιορκία των Συρακουσών

(Τζ. Παρίτζι Πινακοθήκη Ουφίτσι)

O Αρχιμήδης κατασκεύασε πολλές πολεμικές μηχανές. Αυτές τις χρησιμοποίησαν οι κάτοικοι των Συρακουσών, για να αντιμετωπίσουν τις επιθέσεις που έκαναν οι Ρωμαίοι εναντίον τους. Τέτοιες ήταν οι καταπέλτες. Άλλοι από αυτούς πετούσαν πολύ μακριά μεγάλες πέτρες και άλλοι έριχναν πολύ γρήγορα πιο μικρές πέτρες. Ήταν επίσης οι γερανοί που έριχναν στα εχθρικά πλοία ογκόλιθους ή κομμάτια από μολύβι. Είχε φτιάξει ακόμα κάποια μηχανήματα που έμοιαζαν με μεγάλες δαγκάνες. Αυτά άρπαζαν τα εχθρικά πλοία, τα σήκωναν ψηλά και μετά τα άφηναν να πέσουν στη θάλασσα, αναποδογυρισμένα και να βυθιστούν. Τέλος κατασκεύασε και κάτοπτρα*. Μ' αυτά συγκέντρωνε εκεί που ήθελε τις ηλιακές ακτίνες και έκαιγε έτσι τα εχθρικά πλοία.

* το κάτοπτρο: καθρέπτης

Εξωτερικός Σύνδεσμος

 

(διασκευή)

 
6. O κολοσσός της Ρόδου

6. O κολοσσός της Ρόδου

 

 

παράθεμα 2
O κολοσσός της Ρόδου

O κολοσσός ήταν τεράστιο ολόσωμο άγαλμα, που βρισκόταν στην είσοδο του λιμανιού της Ρόδου. Παρίστανε το θεό Ήλιο. Εσωτερικά το άγαλμα ήταν χτισμένο με πέτρα και εξωτερικά ήταν καλυμμένο με ορείχαλκο*. Yπήρξε ένα από τα εφτά θαύματα του αρχαίου κόσμου. Δημιουργός του ήταν μάλλον ο γλύπτης Χάρης από τη Λίνδο της Ρόδου, μαθητής του Λύσιππου. Είχε ύψος 31 μέτρα περίπου. Η κατασκευή του λένε ότι κράτησε 12 χρόνια. Ήταν έργο που φανέρωνε την οικονομική δύναμη της Ρόδου αλλά και την αγάπη των ανθρώπων της εποχής αυτής για έργα με τεράστιες διαστάσεις. Πιθανότατα ο κολοσσός γκρεμίστηκε από μεγάλο σεισμό το 227 π.Χ. και από τότε βρισκόταν διαλυμένος στη γη μέχρι την εποχή που κατακτήθηκε η Ρόδος από τους Σαρακηνούς πειρατές, οι οποίοι τον κομμάτιασαν και τον πούλησαν ως μέταλλο.

 

* ο ορείχαλκος: μπρούντζος

 

(διασκευή)

 

 

Εικόνα
  1. Ποιοι είναι οι σημαντικότεροι επιστήμονες που έζησαν αυτή την εποχή;
  2. Ποια στοιχεία, κατά τη γνώμη σου, δείχνουν ότι ο πολιτισμός στα ελληνιστικά χρόνια γνώρισε μεγάλη ανάπτυξη;

 

 

 

 

Ας δούµε τι µάθαµε
ΟΙ ΔΙΑΔΟΧΟΙ ΤΟΥ Μ. ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ

Μετά το θάνατο του Μ. Αλεξάνδρου ξέσπασαν συγκρούσεις ανάμεσα στους στρατηγούς του, με αποτέλεσμα η αυτοκρατορία του να χωριστεί στο κράτος της Μακεδονίας, της Συρίας, της Αιγύπτου και αργότερα της Περγάμου. Στον ελλαδικό χώρο ξεχώρισε το βασίλειο της Ηπείρου με βασιλιά τον Πύρρο. Στα ελληνιστικά χρόνια ο ελληνικός πολιτισμός γνώρισε μεγάλη ανάπτυξη, ιδίως στις πόλεις της Ανατολής, την Αλεξάνδρεια, την Αντιόχεια, την Πέργαμο κ.ά..