Ένα από τα χαρακτηριστικά που έχει ο μουσικός ήχος αλλά και κάθε ήχος είναι η ένταση. Στον κόσμο της μουσικής για να περιγράψεις το φαινόμενο της έντασης χρησιμοποιείς μουσικούς όρους που είναι δανεισμένοι από την ιταλική γλώσσα.

Σήμερα σε πήρε για τα καλά ο ύπνος! Τέτοια ώρα και κοιμάσαι ακόμα;Αλήθεια, τι είναι αυτό που ακούγεται στο παράθυρό σου; Βλέπεις; Σιγοψιχαλίζει...Καθώς σκέφτεσαι τη βροχή σε ξαναπαίρνει ο ύπνος! Μα ξαφνικά... τι φασαρία είναι αυτή; Έξω από το παράθυρό σου υπάρχει καταιγίδα!Γύρισε στο κρεβάτι σου για να ξανακοιμηθείς.

Είναι αδύνατο˙ ξέρεις γιατί;

Φτιάξε τα δικά σου σχήματα για τη βροχή και την καταιγίδα.

Ήχους με διαφορετική ένταση. Ήχους δυνατούς και σιγανούς.
Ήχους που μπορούν να σε ενοχλήσουν, αλλά και ήχους που μπορούν να σε κάνουν να νιώσεις ευχάριστα.
Το ίδιο συμβαίνει και με τον κάθε μουσικό ήχο που μπορεί να είναι σιγανός ή δυνατός, να σε ξυπνήσει ή να σε νανουρίσει.

Παίξε με παλαμάκια ή με κάποιο μουσικό όργανο δυνατά και σιγά. Η κίνηση που κάνει το χέρι σου για να παίξεις δυνατά ή σιγά είναι η ίδια;

Έτσι, όταν θέλουν να πουν ότι ένα μουσικό όργανο παίζει δυνατά, λένε πως παίζει φόρτε (forte). Όταν πάλι θέλουν να πουν ότι ένα μουσικό όργανο παίζει σιγά λένε πως παίζει πιάνο (piano).
Πώς όμως δημιουργήθηκαν αυτές οι λέξεις;
Οι λέξεις φόρτε (forte, f) και πιάνο (piano, p) προέρχονται από την ιταλική γλώσσα και από κει με τη βοήθεια της μουσικής έφτασαν σε όλο τον κόσμο.

Προσπάθησε να μιλήσεις σε έναν συμμαθητή σου που κάθεται μακριά... και μετά μίλησε στον διπλανό σου.Η φωνή σου, όπως θα παρατήρησες, δεν είχε και τις δυο φορές την ίδια ένταση.

Παρατήρησες ότι και η φωνή σου, που είναι κι αυτή ένα μουσικό όργανο, μπορεί να ακούγεται άλλες φορές δυνατά και άλλες φορές σιγά;

Θα ακούσεις τώρα ήχους από μία βροχερή μέρα.
Την ώρα που θα ακούς τους ήχους αυτούς κοίταζε και τις εικόνες.

Προσπάθησε κι εσύ να περιγράψεις τη βροχή και τον τρόπο που ξεκινά και σταματά, με ήχους από το σώμα σου.
Μπορείς, για παράδειγμα, στην αρχή που
η βροχή είναι σιγανή να χτυπάς τις άκρες
των δαχτύλων σου, όταν δυναμώνει να
χτυπάς παλαμάκια και όταν γίνεται πιο
δυνατή και ακούγονται οι αστραπές να
χτυπάς τα πόδια σου.

Ακούγοντας ένα μουσικό έργο θα δεις ότι οι μουσικοί ήχοι που το αποτελούν δεν έχουν την ίδια ένταση.
Οι μουσικοί όταν γράφουν ένα μουσικό έργο, ανάλογα με το πώς αισθάνονται ή ανάλογα με αυτό που θέλουν να περιγράψουν, χρησιμοποιούν διαφορετικές εντάσεις του ήχου.
Για παράδειγμα, ο Ροσσίνι , ένας σπουδαίος συνθέτης, σε ένα μέρος από το έργο του «Ο κουρέας της Σεβίλλης» περιγράφει με τη μουσική του τη βροχή και την καταιγίδα.

Ο δάσκαλός σου θα βάλει να ακούσεις αυτό το μέρος κι εσύ θα πρέπει να αναγνωρίσεις τα σημεία όπου ακούς τις ψιχάλες, τις βροντές και τους κεραυνούς!

Πώς όμως ένας συνθέτης θα δείξει στους υπόλοιπους μουσικούς ότι η μουσική που έγραψε δεν έχει συνεχώς την ίδια ένταση;

Μην ανησυχείς! Οι μουσικοί έδωσαν λύση και σε αυτό.
Κρεσέντο (crescendo): όταν η μουσική δυναμώνει και συμβολίζεται < (cresc.).Ντεκρεσέντο (decrescendo): όταν η μουσική πρέπει να ακουστεί όλο και πιο σιγά και συμβολίζεται > (decresc.).
...και πάλι τις λέξεις τις δανείστηκαν από την ιταλική γλώσσα.

Αν θέλουν να χρησιμοποιήσουν και τις δύο λέξεις μαζί -όπως, για παράδειγμα, ο Ροσσίνι- φτιάχνουν το σχήμα που βλέπεις δίπλα.

Προσπάθησε να τραγουδήσεις ψιθυριστά, μετά δοκίμασε να τραγουδήσεις πολύ δυνατά.

Στη μουσική, όταν παίζεις με κάποιο όργανο ή τραγουδάς πολύ σιγά, λέμε ότι παίζεις pp (δυο piano, πιανίσσιμο), κι όταν παίζεις πολύ δυνατά λέμε ότι παίζεις ff (δύο forte, φορτίσσιμο).

                   Φτιάξε τα δικά σου σχήματα για το πολύ σιγά και το πολύ δυνατά.

                    Το πιάνο

Το πιάνο παλαιότερα ονομαζόταν πιανοφόρτε (pianoforte). Πήρε την ονομασία του από τους μουσικούς όρους φόρτε και πιάνο, επειδή ήταν το πρώτο πληκτροφόρο όργανο που μπορούσε να παίζει δυνατά και σιγά. Το πιάνο επειδή έχει πλήκτρα ανήκει στην ομάδα των πληκτροφόρων οργάνων. Τα πλήκτρα του πιάνου συνδέονται με μικρά σφυράκια που όταν           τα πατήσεις με τα δάχτυλά σου χτυπούν τις χορδές που έχει το                όργανο στο εσωτερικό του και παράγεται ήχος.

Μουσική!!! Μουσική!!! Μουσική!!! Μουσική!!! Η μουσική μπορεί να σου προκαλέσει χιλιάδες συναισθήματα, μπορεί να σε κάνει να φανταστείς χιλιάδες ιστορίες και ό λ α αυτά οφείλονται στις ξεχωριστές ιδιότητές της. Μια από αυτές τις ιδιότητές της είναι και η ένταση του ήχου.

ΕΠΙΠΛΕΟΝ ΕΜΠΛΟΥΤΙΣΜΟΣ

Ένταση

360ά γενέθλια του Μπαρτολομέο Κριστοφόρι