Γραμματική Ε΄ και ΣΤ΄ Δημοτικού
eikonaE03_01

5.3       Γένος, αριθμός, πτώση

ο καλός ερευνητής, η καλή ερευνήτρια,το σημαντικό έργο ΕΝΙΚΟΣ (ένα)

οι καλοί ερευνητές, οι καλές ερευνήτριες, τα σημαντικά έργα ΠΛΗΘΥΝΤΙΚΟΣ (πολλά)

ΑΡΣΕΝΙΚΟ       ΘΗΛΥΚΟ       ΟΥΔΕΤΕΡΟ

eikonaE05_05
Τι φανερώνουν οι καταλήξεις των κλιτών μερών του λόγου;
Τα κλιτά μέρη του λόγου εμφανίζονται σε διαφορετικούς
τύπους. Οι τύποι που φανερώνουν ότι μιλάμε για ένα
πράγμα αποτελούν τον ενικό αριθμό. Οι τύποι που
φανερώνουν ότι μιλάμε για πολλά πράγματα αποτελούν
τον πληθυντικό αριθμό.
eikonaE05_06

Τα κλιτά μέρη του λόγου, με εξαίρεση το ρήμα, έχουν γένος:
Αρσενικά είναι όσα συνοδεύονται
από το άρθρο ο.

αριθμός


Θηλυκά είναι όσα συνοδεύονται από το άρθρο η.
Ουδέτερα είναι όσα συνοδεύονται από το άρθρο το.

γένος

eikonaE05_07

πτώση

Τα μέρη του λόγου που έχουν γένη σχηματίζουν
ορισμένους τύπους, τις πτώσεις. Οι τύποι αυτοί μας
δείχνουν τις διαφορετικές λειτουργίες τους μέσα στην
πρόταση (βλ. ενότητα 16). Οι πτώσεις είναι τέσσερις: η
Ονομαστική, η Γενική, η Αιτιατική και η Κλητική και
καθεμιά από αυτές απαντά σε διαφορετική ερώτηση, όπως
στον πίνακα:
ΕΝΙΚΟΣ ΑΡΙΘΜΟΣ
Ονομαστική
(ποιος; τι;)
Ο ερευνητής πάντα ερευνά.
Γενική
(τίνος; ποιανού;)
Εργαλείο του ερευνητή είναι μόνο… η υπομονή.
Αιτιατική
(ποιον; τι;)
Δεν παριστάνω τον ερευνητή, απλώς είμαι ανήσυχος
άνθρωπος.
Κλητική
(απευθυνόμαστε σε κάποιον)
Κύριε ερευνητή, σας αξίζει ένα μεγάλο μπράβο!
ΠΛΗΘΥΝΤΙΚΟΣ ΑΡΙΘΜΟΣ
Ονομαστική
(ποιος; τι;)
Οι ερευνητές πρέπει να αμείβονται για τις προσπάθειές
τους.
Γενική
(τίνος; ποιανού;)
Το έργο των ερευνητών πολλές φορές μένει
ξεχασμένο.
Αιτιατική
(ποιον; τι;)
Κάλεσαν όλους τους ερευνητές να πουν τη γνώμη τους.
Κλητική
(απευθυνόμαστε σε κάποιον)
Φίλοι ερευνητές, καλώς ήρθατε!