Άγγελος Σικελιανός, Ο ξένος

Άγγελος Σικελιανός

Ο ξένος

Ο ποιητής έχει επηρεαστεί από τις ραψωδίες ζ και η της Οδύσσειας του Ομήρου. Στη ζ ραψωδία ο Οδυσσέας, αφού έχει βγει κολυμπώντας στη χώρα των Φαιάκων, παρουσιάζεται μπροστά στη Ναυσικά, την κόρη του βασιλιά Αλκίνοου. Εκείνη τον συμβουλεύει να δει τον πατέρα της. Στην η ραψωδία ο Αλκίνοος προσφέρει φιλοξενία στον Οδυσσέα. Κυριαρχεί η περιγραφή του παλατιού με τα χάλκινα και χρυσά γλυπτά, καθώς και το πανέμορφο περιβόλι.

— «Ξένε, ποιος είναι ο τόπος σου, και ποιο 'ναι τ' όνομά σου;»

— «Κι αν είμαι ακόμα στ' όνειρο, ξένος εγώ δεν είμαι·
βλέπω γαλάζια ακρογιαλιά κ' ελιές λιγνοϋφασμένες,
βλέπω και κάστρο, στο γυαλί να πέφτει του πελάγου».

— «Μα σε ποιο κάβον άραξε το τρεχαντήρι που 'ρθες;»

— «Το πνίγει του νησιού το φως. Μα κάλλιο εσύ προβόδα*·
δείξε μου πού 'ναι οι κήποι σας, πού 'ν' τα χρυσά τα μήλα.
Και μη μου πεις για τις χαλκές του θείου* Αλκίνοου σκύλες*·
μα κράτησε του περβολιού το φύλακα, για να 'μπω,
κι εκεί σου λέω πώς λέγομαι και πώς στον τόπο ήρθα.
Κι έπειτα δείξε μου, ω καλή, τις αγιασμένες στράτες,
που ο Σολωμός συνήθαγε ν' ακολουθάει, τα βράδια».

* προβόδα (προβοδώ): προχώρα, πήγαινε μπροστά * θείου (ο θείος): θεϊκού * χαλκές σκύλες: χάλκινα γλυπτά σκυλιών. Η εικόνα μοιάζει με την περιγραφή του Ομήρου, στην Οδύσσεια, τη σχετική με το παλάτι τουΑλκίνοου.

Λεξικό της Κοινής Νεοελληνικής

Ερωτήσεις - Δραστηριότητες:

Ποια είναι εκείνα τα στοιχεία που δείχνουν ότι κατάλαβε ο ξένος ότι είναι σε γνώριμο, ελληνικό τοπίο;
Μια βασική ιδέα που υπάρχει στο έργο του Σικελιανού είναι η συνέχεια του Ελληνισμού από την αρχαία εποχή ως τη σύγχρονη. Με ποιο τρόπο αυτό το πετυχαίνει στο ποίημα;
Να δραματοποιήσετε το ποίημα.

Γεράσιμου Στέρη, Ομηρικό ακρογιάλι (λεπτομέρεια)

Άγγελος Σικελιανός

(Λευκάδα 1884 - Αθήνα 1951)

Από τους αξιολογότερους Έλληνες ποιητές του 20ού αιώνα. Η ποίησή του είναι γεμάτη λυρισμό, ποτισμένη από αγάπη για τον άνθρωπο και τους αγώνες του. Τα θέματά του είναι εμπνευσμένα από την αρχαία παράδοση, την ιστορία, το λαϊκό μας πολιτισμό και τη φύση. Το πρώτο του μεγάλο έργο ήταν ο Αλαφροΐσκιωτος (1909). Άλλα έργα του: «Δελφικός λόγος», «Πρόλογος στη ζωή», «Πάσχα των Ελλήνων», «Ο Δαίδαλος στην Κρήτη», «Ο Χριστός στη Ρώμη», «Ο θάνατος του Διγενή». Ο Σικελιανός ήταν μεγάλος οραματιστής. Πίστευε στην παγκόσμια συνένωση των λαών. Γι' αυτό, προσπαθώντας, με αφετηρία τους Δελφούς, να δημιουργήσει ένα διεθνές κέντρο, καθιέρωσε το 1927, με τη βοήθεια της γυναίκας του Εύας Πάλμερ, τις Δελφικές εορτές, με αθλητικούς αγώνες και παραστάσεις αρχαίων τραγωδιών. Όλα τα έργα του είναι συγκεντρωμένα σε τόμους με τους τίτλους: Λυρικός βίος (ποιητικά), Θυμέλη (τραγωδίες) και Πεζός λόγος (μελέτες και άρθρα).