Στην ενότητα αυτή θα μάθεις:
- Να βρίσκεις πληροφορίες σε χάρτες και σε τουριστικούς οδηγούς.
- Να φτιάχνεις κείμενα για τουριστικούς οδηγούς.
- Να ξεχωρίζεις τα θηλυκά ουσιαστικά σε –η από τα ουδέτερα
ουσιαστικά σε –ι. - Να βρίσκεις το νόημα άγνωστων λέξεων με τη βοήθεια
άλλων λέξεων του κειμένου. - Να κλίνεις τα ουδέτερα ουσιαστικά σε –μα.
Οι Μηλιές ήταν το πρώτο χωριό του Πηλίου
που πήρε μέρος στην Επανάσταση του 1821.
Η περιοχή προσφέρεται για ωραιότατους
περιπάτους στα λιθόστρωτα καλντερίμια, που
οδηγούν στα γειτονικά χωριά ή στην θάλασσα.
| ΧΡΗΣΙΜΑ ΤΗΛΕΦΩΝΑ | |
| Λαογραφικό Μουσείο Αγροτικό ιατρείο Φαρμακείο Σταθμός Ταξί |
24230 56333 24230 56555 24230 56444 24230 56666 |
- Τι είναι καθένα από τα έντυπα που βλέπεις σε αυτές τις δύο
σελίδες; Τι πληροφορίες μάς δίνει; - Έχεις δει άλλη φορά τέτοια έντυπα; Πού; Σε τι χρησιμεύουν;
- Ποιο από τα έντυπα θα σου χρειαστεί, για να βρεις πώς θα
πάς στην Ακρόπολη; - Πώς λέγεται το βιβλίο που δίνει πληροφορίες για τις Μηλιές;
Γράφουμε για την Ελλάδα
Η Χαρά, ο Λουκάς, η Γαλήνη και ο Αρμπέν πηγαίνοντας στο σχολείο, συζητούν για τα κείμενα που θα βάλουν στην εφημερίδα τους.
 |
- Να βάλουμε και πληροφορίες για διάφορα μέρη της Ελλάδας; |
 |
- Πώς θα το κάνουμε αυτό; Πρέπει πρώτα να ταξιδέψουμε σε αυτά τα μέρη. |
 |
- Έχω μια ιδέα! Κάποιοι από εμάς θα πάνε εκδρομή τώρα που είναι αργία… |
 |
- Σωστά! Εγώ μεθαύριο θα πάω με τους γονείς μου στα Καλάβρυτα. Θα παρακολουθήσω τις εκδηλώσεις για την 25η Μαρτίου. Θα σας γράψω τις εντυπώσεις μου! |
|
- Να πάρεις και τη φωτογραφική σου μηχανή. Να βάλουμε και φωτογραφίες στην εφημερίδα! |
|
- Εγώ δε θα πάω πουθενά. Έχω όμως πολλά βιβλία και τουριστικούς οδηγούς. Να γράψω κάτι για ένα μέρος της Ελλάδας που θα διαλέξω; Θα ετοιμάσω ένα μικρό οδηγό. |
|
- Να δούμε τι μπορεί να γράψει καθένας από εμάς. Να το συζητήσουμε στην τάξη μετά τις τελευταίες πρόβες για τη γιορτή της 25ης Μαρτίου. Μάθατε απέξω τα ποιήματά σας; |
- Τι αποφάσισαν να βάλουν οι τέσσερις
φίλοι στην εφημερίδα; - Τι θα γράψει η Χαρά στην εφημερίδα
της τάξης; - Τι γιορτάζουμε στις 25 Μαρτίου;
- Ποιους ήρωες της Επανάστασης
του 1821 ξέρεις;
Διάβασε παρακάτω δύο από τα ποιήματα που έπρεπε να μάθουν
απέξω τα παιδιά για τη γιορτή της 25ης Μαρτίου.
Πατρίδα
Μια άσπρη βαρκούλα μέσα στο κύμα
ένα καβούρι κι ο αχινός
κι όπου κι αν πας ο ήλιος σε βρίσκει
και για καπέλο σου ο ουρανός.
Βουνά κι αγάλματα, βράχια και πέτρες
στο φως πλαγιάζουν όλα γυμνά
κι η Παναγιά με το τσεμπέρι
στο ερημοκλήσι της ξαγρυπνά.
Μες στην υδρόγειο είσαι μικρούλα
το πιο γαλάζιο χρώμα φοράς
τόσο μεγάλη όταν σε βλέπω
μα στην καρδιά μου όλη χωράς.
Γιώργος Μαρίνος
«25 Μάρτη», Σπύρος Κουρσάρης
Ελλάδα
Σκίνα, πεύκα και θυμάρια
χώμα, μάρμαρα, λιθάρια
όλα φως πλημμυρισμένα
και στον ήλιο σκορπισμένα.
Μες στης θάλασσας τ’ αγέρι
κάθε βάρκα περιστέρι
και ψηλά στα βουναλάκια
ταπεινά ερημοκλησάκια.
Η γλυκιά μας η πατρίδα
λάμπει σαν την ηλιαχτίδα
έχει αμπέλια, ελαιώνες,
μαρμαρένιους Παρθενώνες
μικρά μαύρα χελιδόνια
κι έναν Όλυμπο όλο χιόνια.
Μαρία Γουμενοπούλου
- Μοιάζουν τα δύο ποιήματα; Σε τι;
Αντίγραψε στο τετράδιό σου τους τέσσερις πρώτους στίχους
από το ποίημα του Γιώργου Μαρίνου. Αν θέλεις, κάνε και μια σχετική ζωγραφιά. Έπειτα μάθε να τους γράφεις σωστά.
γράμματα του ποιήματος «Πατρίδα».
Είναι ουδέτερα ουσιαστικά.
Δεν τελειώνουν όμως
ούτε σε –ο ούτε σε –ι.
Τελειώνουν σε –μα.
Τώρα συμπλήρωσε τον παρακάτω πίνακα και πρόσεξε πότε οι λέξεις
αυτές παίρνουν μια συλλαβή παραπάνω.
Έπειτα υπογράμμισε όλα τα ουδέτερα ουσιαστικά στο ποίημα «Ελλάδα».
| ΕΝΙΚΟΣ ΑΡΙΘΜΟΣ | |||
|---|---|---|---|
| Ονομαστική | το | κύμα | χρώμα |
| Γενική | του | κύματος | ……………… |
| Αιτιατική | το | ……………… | χρώμα |
| Κλητική | - | κύμα | ……………… |
| ΠΛΗΘΥΝΤΙΚΟΣ ΑΡΙΘΜΟΣ | |||
|---|---|---|---|
| Ονομαστική | το | κύματα | χρώματα |
| Γενική | του | ……………… | ……………… |
| Αιτιατική | το | κύματα | χρώματα |
| Κλητική | - | ……………… | ……………… |
Αν θέλεις να βρεις και άλλα ουδέτερα ουσιαστικά που τελειώνουν σε –μα, πήγαινε στη σελίδα 39 του Τετραδίου Εργασιών και κάνε την άσκηση 1.
Διάβασε το παρακάτω κείμενο.
Μιλά για ένα μικρό παιδί, τον Ασημάκη, που αποφάσισε
να ακολουθήσει τον Κολοκοτρώνη και να πολεμήσει μαζί του.
Το μήνυμα του Κολοκοτρώνη
Κείνη την ώρα ξέφυγε από το πλάι της μάνας του κι ο μικρός Ασημάκης. Κανείς δεν το πήρε είδηση πως ακολουθούσε, στερνός, τον Κολοκοτρώνη…
Όταν ο Γέρος έδωσε προσταγή να ταμπουρωθούνε στους Μύλους κι έκανε επιθεώρηση στον στρατό του, είδε μπροστά του, σε μια στιγμή, και τον Ασημάκη.
- Τι θέλει αυτό το βυζασταρούδι στ’ ασκέρι μου; είπε. Ποιος το ‘φερε εδώ, παιδί πράμα;
- Μονάχος μου ήρθα, είπε ο Ασημάκης με θάρρος.
- Να κάμεις τι; Δεν το ξέρεις πως πάμε για πόλεμο;
- Τ’ άκουσα που το ‘πες. Γι’ αυτό ήρθα. Δεν ήθελα να είμαι κιοτής. Δεν μας κάλεσες όλους;
- Εγώ, ορέ, κάλεσα τους άντρες, είπε γελώντας ο Κολοκοτρώνης, όχι τα μωρά.
- Είπες πως τα ρυάκια γεμίζουν τον ποταμό κατεβαίνοντας απ’ τα βουνοπλάγια. Ένα ρυάκι δεν παίρνει στον δρόμο του ό, τι βρει;
- Μωρέ, ετούτος έχει μυαλό, είπε με το κέφι
του το αιώνιο ο Γέρος. Και δεν μου λες τ’
όνομά σου;
- Ασημάκη με λεν.
Ο Κολοκοτρώνης πήγε να ξεμακρύνει, μα
τ’ αγόρι τον έπιασε από το γιλέκο.
- Καπετάνιο!
- Τα είναι ορέ Ασημάκη;
- Δε θα μου δώκεις εμένα ντουφέκι;
- Ντουφέκι, ορέ Ασημάκη, δεν έχω στο μπόι
σου, μα δε γίνεται ο πόλεμος μόνο με ντουφέκια. Έλα μαζί μου κι έχω δουλειά να σου δώσω.
Σοφία-Μαυροειδή-Παπαδάκη, «Το μήνυμα του Κολοκοτρώνη»
- Γιατί ακολούθησε ο Ασημάκης τον Κολοκοτρώνη;
- Τι ζήτησε ο Ασημάκης από τον Κολοκοτρώνη;
- Γιατί ο Κολοκοτρώνης δεν έδωσε ντουφέκι στον Ασημάκη;
Από το προηγούμενο κείμενο αντίγραψε στο τετράδιο σου
τι απάντησε ο Κολοκοτρώνης στον Ασημάκη, όταν ο μικρός
τού ζήτησε ντουφέκι, και μάθε να το γράφεις σωστά.
Στο κείμενο που μόλις διάβασες υπάρχουν δύο λέξεις με μπλε γράμματα. Διάβασε τις προτάσεις που περιέχουν αυτές τις λέξεις. Ένωσε την κάθε λέξη με αυτό που νομίζεις ότι σημαίνει.
| στερνός | δειλός |
| κιοτής | τελευταίος |
Για να βρεις και άλλες συνώνυμες λέξεις, πήγαινε στο Τετράδιο Εργασιών στη σελίδα 40 και κάνε την άσκηση 2. Συνέχισε με την άσκηση 3.
Μετά την γιορτή του σχολείου για την 25η Μαρτίου, η Χαρά ξεκίνησε με τους γονείς της για τα Καλάβρυτα. Στο δρόμο κοιτούσε το χάρτη. Κοίταξέ τον μαζί της και βοήθησέ τη να βρει:
- Πού είναι τα Καλάβρυτα;
- Ποιο δρόμο πρέπει να
ακολουθήσουν, για να πάνε με
το αυτοκίνητο από την Ακράτα
στα Καλάβρυτα; - Από πού ξεκινά το τρενάκι που
πηγαίνει στα Καλάβρυτα; - Ποιο βουνό είναι στο χάρτη;
Το τρενάκι αυτό το λένε
και «οδοντωτό», επειδή
οι σιδηροδρομικές γραμμές του
έχουν «δόντια», για να μπορεί
να σκαρφαλώσει στο βουνό.
Στο χάρτη αυτόν
υπάρχουν διάφορα σύμβολα.
Αν καταλάβεις τι σημαίνουν,
θα μάθεις τι μπορώ να δω
και να κάνω αυτές τις μέρες
στα Καλάβρυτα.
Για να σε βοηθήσω, σου δίνω
μερικά στοιχεία: αρχαιολογικός
χώρος, μοναστήρι, σκι.
Στα Καλάβρυτα η Χαρά μπορεί:
1.……………………………………………………………………………………………………………………….
2.……………………………………………………………………………………………………………………….
3.……………………………………………………………………………………………………………………….
7
Διάβασε τώρα μαζί με τη Χαρά μια σελίδα από τον τουριστικό οδηγό για τα Καλάβρυτα. |
 |
||||
Καλάβρυτα Τι θα δείτε: Ανηφορίζοντας προς τα Καλάβρυτα, συναντάτε το μοναστήρι του Μεγάλου Σπηλαίου, που είναι χτισμένο μέσα στο βράχο σε μια μαγευτική τοποθεσία. Φτάνοντας στην ορεινή κωμόπολη, θα δείτε τον τόπο θυσίας των Καλαβρυτινών με το μνημείο της εκτέλεσης. Μπορείτε επίσης να επισκεφτείτε το ιστορικό μοναστήρι της Αγίας Λαύρας, όπου ανάμεσα σε άλλα κειμηλια θα δείτε και το λάβαρο της Επανάστασης του 1821. Αν πάτε στο Πλανητέρο, θα δείτε τις πηγές του Αροάνιου ποταμού και τα πανέμορφα πλατάνια. Εκεί κοντά είναι και το ονομαστό Σπήλαιο των Λιμνών, με ωραίες λιμνούλες, σταλαγμίτες και σταλακτίτες. Αν σας αρέσει το σκι, επισκεφτείτε οπωσδήποτε το χιονοδρομικό κέντρο στο Χέλμο. Για να φτάσετε στα Καλάβρυτα, μπορείτε να ακολουθήσετε την άσφαλτο και να θαυμάσετε το πανέμορφο τοπίο ή να πάρετε τον οδοντωτό σιδηρόδρομο, που ξεκινά από το χωριό Διακοφτό. Αντίγραψε στο τετράδιό σου και |
Τοπικές εκδηλώσεις
|
||||
- Ποιά μέρη μας προτείνει να επισκεφτούμε ο τουριστικός οδηγός;
Βρες τα και σημείωσέ τα στο χάρτη της σελίδας 23. - Τι άλλες πληροφορίες μας δίνει ο τουριστικός οδηγός;
- Μοιάζει το κείμενο της σελίδας 17 για τις Μηλιές με το κείμενο της σελίδας 24 για τα Καλάβρυτα; Σε τι μοιάζουν;
βρίσκουμε συνήθως τις παρακάτω
πληροφορίες για ένα μέρος:
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Αν θέλεις να βοηθήσεις τον Λουκά να γράψει ένα κείμενο για την εφημερίδα της τάξης, πήγαινε στη σελίδα 41 του Τετραδίου Εργασιών και κάνε την άσκηση 4.
Έπειτα κάνε τις άσκησεις 5 και 6 στις σελίδες 42, 43 και 44.
Μπορείς να τον βοηθήσεις να καταλάβει τι είναι; Δες τη μαζί του και
απάντησε στις παρακάτω ερωτήσεις.
ΜΕΛΙ ΘΥΜΑΡΙΣΙΟ
ΤΡΑΧΑΝΑΣ ΓΛΥΚΟΣ
ΑΓΝΟ ΛΑΔΙ
ΚΑΙ ΠΟΛΛΑ ΑΛΛΑ
ΤΟΠΙΚΑ ΠΡΟΪΝΤΑ
θα τα βρείτε
σε όλα
τα μαγαζιά
της Κεφαλλονιάς.
- Τι νομίζεις ότι είναι αυτή η σελίδα;
- Από πού το κατάλαβες;
- Ποιος νομίζεις ότι την έχει φτιάξει;
- Τι θέλει να πουλήσει;
- Πού μπορούμε να βρούμε όλα αυτά τα προϊόντα;
διαβάστε τες όλοι μαζί. Έπειτα χωριστείτε σε ομάδες, διαλέξτε
κάτι που θα θέλατε να διαφημίσετε και φτιάξτε μια διαφήμιση. Αν
θέλετε, μπορείτε να βάλετε τις διαφημίσεις σας στην εφημερίδα
της τάξης σας.
Αύριο Ανθολόγιο