Στην ενότητα αυτή θα μάθεις:
- Τι μπορείς να διαβάζεις σε μια εφημερίδα
- Να βρίσκεις πληροφορίες σε μια εφημερίδα.
- Να παρουσιάζεις ένα βιβλίο.
- Να φτιάχνεις επιρρήματα σε –α από επίθετα.
- Να κλίνεις τα ουδέτερα ουσιαστικά σε –ο και σε –ι.
- Να ξεχωρίζεις το –ω του ρήματος από το –ο
του ουδετέρου ουσιαστικού.
Παρατήρησε τα έντυπα στην διπλανή σελίδα.
- Τι έντυπα είναι αυτά;
- Σε τι μοιάζουν και σε τι διαφέρουν μεταξύ τους;
- Έχεις διαβάσει ποτέ κάτι σε εφημερίδα;
Τι έχεις διαβάσει;
- Ποιός έχει εκδώσει καθεμιά από αυτές τις εφημερίδες;
- Πότε εκδόθηκε η κάθε εφημερίδα;
- Χρωμάτισε την τιμή της εφημερίδας «Ο βυθός της
γνώσης».
Παρατήρησε ξανά τις εφημερίδες.
Αντίγραψε στο τετράδιό σου τους τίτλους των μαθητικών
εφημερίδων και μάθε να τους γράφεις σωστά.
μικρές, μεγάλες, ασπρόμαυρες, έγχρωμες, τοπικές, σχολικές…
Κάθε πότε κυκλοφορεί η κάθε εφημερίδα; Χωρίστε τες σε πρωϊνές, απογευματινές, καθημερινές, κυριακάτικες.
Αν θέλετε, κόψτε τίτλους, γράμματα, εικόνες και κολλήστε τα σε ένα
μεγάλο χαρτί, για να φτιάξετε το πρωτοσέλιδο μιας δικής σας
εφημερίδας.
Συζητήστε τι σημαίνουν οι λέξεις
με τα έντονα γράμματα, γράψτε ομαδικά
έναν ορισμό για την κάθε λέξη
και αντιγράψτε τους ορισμούς στο
τετράδιο σας. Για παράδειγμα:
«Ασπρόμαυρη είναι η εφημερίδα
στην οποία τόσο τα γράμματα όσο και
οι φωτογραφίες τυπώνονται με μαύρο
μελάνι πάνω σε άσπρο χαρτί».
Ξέρεις τι σημαίνει
η λέξη πρωτοσέλιδο;
Θέλεις να
την προσθέσεις
στο λεξικό σου;
Φτιάχνουμε εφημερίδα;
 |
- Τι διαβάζεις, Λουκά, με τόση προσοχή; |
 |
- Τη μαθητική εφημερίδα «Το διάλειμμα», που εκδίδει η πέμπτη τάξη του σχολείου μας. |
 |
- Τι ωραίο που θα ήταν, αν έφτιαχνε και η δική μας τάξη μια εφημερίδα! |
 |
- Και γιατί να μην το κάνουμε; |
|
- Τι θα γράφουμε σε αυτήν; |
|
- Μπορούμε να γράφουμε τα νέα της τάξης και άρθρα για ζώα και φυτά, να έχουμε συνεντεύξεις ή να παρουσιάζουμε ενδιαφέροντα βιβλία. |
|
- Να παρουσιάζουμε και διάφορα μέρη της Ελλάδας, για να τα γνωρίσουμε καλύτερα. |
|
- Να έχουμε πληροφορίες που μας ενδιαφέρουν: τι ώρα περνά το λεωφορείο, ποιες ώρες είναι ανοιχτή η βιβλιοθήκη… |
|
- Μπορεί να υπάρχουν και παιχνίδια, σπαζοκεφαλιές και αινίγματα. |
|
- Πώς λέτε να ονομάσουμε την εφημερίδα μας; |
|
- Τι θα λέγατε να την ονομάσουμε «Τα ανήσυχα μολύβια;» |
γράμματα; Ψάξε να τις βρεις στο λεξικό σου
ή ρώτησε στην τάξη.
Θέλεις να τις προσθέσεις στο δικό σου λεξικό;
Πόσες σημασίες έχει η λέξη άρθρο;
- Τι διαβάζει ο Λουκάς;
- Τι προτείνουν οι τέσσερις φίλοι να περιλαμβάνει
η εφημερίδα της τάξης τους; - Πώς ονόμασαν την εφημερίδα τους;
- Στο σχολείο σας κυκλοφορεί κάποια εφημερίδα;
Ποιος είναι ο τίτλος της;
Μάθε να γράφεις σωστά τις τρεις πρώτες σειρές του διαλόγου.
Πήγαινε στο Τετράδιο Εργασιών στη σελίδα 33
και κάνε την άσκηση 1.
μια εφημερίδα στην τάξη σας;
Αν ναι, διαλέξτε τον τίτλο της. Καθώς θα
προχωρούμε στις ενότητες, θα βρίσκετε
διάφορες ιδέες για τι θα μπορούσατε να
βάλετε μέσα σε αυτή την εφημερίδα.
τις εφημερίδες
που συγκεντρώσατε.
Βρείτε κάτι που σας
ενδιαφέρει και
διαβάστε το όλοι
μαζί στην τάξη.
Η Γαλήνη είχε την ιδέα να βάλουν και ποιήματα στην εφημερίδα τους.
Μάλιστα πρότεινε ένα στους φίλους της. Διάβασέ το.
Τα παιδιά στην πόλη
Τι ζωή είν’ αυτή
μες στις πολιτείες
τις ψηλές τις άχαρες
πολυκατοικίες;
Σαν σαρδέλες στο κουτί
όλοι στριμωγμένοι
ζούμε, μπαινοβγαίνουμε
άγνωστοι και ξένοι.
Μήτε κήπο μήτε αυλή
μήτε πρασινάδα
όνειρο άπιαστο η απλωσιά
κι η χρυσή λιακάδα.
Τι ζωή φριχτή είν’ αυτή
στη μεγάλη πόλη
μες στη σκόνη, στον καπνό
και δουλειά και σκόλη!
Χάρης Σακελλαρίου
- Σου αρέσει το μέρος
όπου ζεις; - Τι θα ήθελες να
αλλάξει, για να γίνει
καλύτερο;
Εικόνα: Χρήστος Η. Παπαδημητρίου
Τα παιδιά της τάξης αποφάσισαν να παρουσιάσουν ένα βιβλίο σε
κάθε τεύχος της εφημερίδας τους.
Διάβασε το κείμενο που διάλεξαν να βάλουν στο πρώτο τεύχος.
Ζαχαρίας Παπαντωνίου
Τα ψηλά βουνά
Εκδ. Εστία, Αθήνα
Τα είκοσι πέντε παιδιά της πέμπτης τάξης ενός σχολείου αποφασίζουν να πάνε μόνα τους διακοπές ψηλά στο βουνό. Εκεί οργανώνουν μια καταπληκτική κατασκήνωση και περνούν υπέροχα. Για λίγες μέρες ζουν μακριά από τη φροντίδα των μεγάλων. Μέσα από ωραίες περιπέτειες μαθαίνουν να δουλεύουν και να συνεργάζονται, στηρίζοντας ο ένας τον άλλο. Από τον κόσμο του βουνού, από τη φύση και τους ανθρώπους του, αποκτούν εμπειρίες και γνώσεις και μαθαίνουν μύθους και ιστορίες. Τελικά όλοι μαζί συμβάλλουν στη σωστή λειτουργία της ομάδας και περνούν ένα αξέχαστο καλοκαίρι.
- Ποιο βιβλίο παρουσιάζουν τα παιδιά της
τάξης της εφημερίδας τους; - Που εκδόθηκε;
- Ποιος είναι ο συγγραφέας του βιβλίου;
- Μπορείς να πεις τι συμβαίνει στο βιβλίο
αυτό;
η παρουσίαση
ενός βιβλίου;
Αντίγραψε στο
τετράδιό σου και μάθε
να γράφεις σωστά
την τελευταία πρόταση
της βιβλιοπαρουσίασης.
Διαβάστε τις βιβλιοπαρουσιάσεις σας.
Μπορείτε επίσης να τις βάλετε στην εφημερίδα της τάξης σας.
Παρακάτω θα βρεις μια εικόνα από το πρώτο τεύχος της εφημερίδας των παιδιών. Γράψε δίπλα μια λεζάντα. Έπειτα σκέψου ποιο μπορεί να ήταν το θέμα του άρθρου στο οποίο βρισκόταν η εικόνα και γράψε ένα σχετικό σύντομο κείμενο στο τετράδιό σου.
…………………………………………
…………………………………………
από μια εφημερίδα ή ένα περιοδικό.
Δείξε τη στους συμμαθητές σου και ζήτα τους να μαντέψουν
ποιο είναι το θέμα του άρθρου από όπου την έκοψες.
Στο Τετράδιο Εργασιών στις σελίδες 33 και 34 και στις ασκήσεις 2 και 3 θα βρείς μια φωτογραφία και πολλά εξώφυλλα βιβλίων.
Η Χαρά επέλεξε ένα ποίημα του Γιώργου Σεφέρη, για να το βάλουν στην εφημερίδα της τάξης. Το ποίημα άρεσε πολύ σε όλα τα παιδιά.
Λίγο ακόμα
Λίγο ακόμα
θα ιδούμε τις αμυγδαλιές ν’ανθίζουν,
τα μάρμαρα να λάμπουν στον ήλιο
τη θάλασσα να κυματίζει.
Λίγο ακόμα,
να σηκωθούμε λίγο ψηλότερα.
Γιώργος Σεφέρης
Μάθε να απαγγέλεις και να γράφεις σωστά το ποίημα.
Μοιάζουν σε κάτι οι λέξεις με τα πράσινα γράμματα που υπάρχουν παράπανω;
Πρόσεξε το άρθρο τους. Μετά συμπλήρωσε τον ακόλουθο πίνακα.
| ΕΝΙΚΟΣ ΑΡΙΘΜΟΣ | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| Ονομαστική | το | βουνό | μάρμαρο | παιδί | χέρι |
| Γενική | του | ……… | ……… | ……… | χεριού |
| Αιτιατική | το | ……… | μάρμαρο | παιδί | ……… |
| Κλητική | - | ……… | ……… | παιδί | ……… |
| ΠΛΗΘΥΝΤΙΚΟΣ ΑΡΙΘΜΟΣ | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| Ονομαστική | τα | ……… | μάρμαρα | ……… | ……… |
| Γενική | των | ……… | μαρμάρων | παιδιών | ……… |
| Αιτιατική | τα | βουνά | ……… | ……… | χέρια |
| Κλητική | ……… | ……… | ……… | ……… | |
Τώρα πήγαινε στο Τετράδιο Εργασιών στις σελίδες 35 και 36 και κάνε τις ασκήσεις 4 , 5 και 6.
πώς να μετατρέπεις τα επίθετα σε λέξεις
που δείχνουν τον τρόπο με τον οποίο γίνεται
κάτι, που δείχνουν δηλαδή πώς γίνεται κάτι.
Τις λέξεις αυτές τις λέμε τροπικά επιρρήματα.
Βγάζεις την κατάληξη του επιθέτου και
προσθέτεις ένα –α . Για παράδειγμα,
το επίθετο ωραίος γίνεται το επίρρημα ωραία,
το επίθετο καλός γίνεται το επίρρημα καλά.
Μπορείς να κάνεις το ίδιο
με τα παρακάτω επίθετα;
συνοδεύουν τα ρήματα.
Επίθετο
δυνατός
ευχάριστος
γρήγορος
σύντομος
αργός
απαλός
πρόχειρος
όμορφος
Ρήμα + Επίρρημα
Φωνάζω…………………
Περνώ……………………
Τρέχω γρήγορα.
Εξηγώ……………………
Διαβάζω…………………
Χαϊδεύω…………………
Τρώω………………………
Νιώθω……………………
Μάθε να γράφεις σωστά τα τροπικά επιρρήματα που έφτιαξες.
Πήγαινε στοΤετράδιο Εργασιών στις σελίδες 36 και 37 και κάνε τις ασκήσεις 7 , 8 και 9.
Αύριο Ανθολόγιο